Царишта (Населичко)
| Царишта Άγιος Θεόδωρος | |
|---|---|
  Царишта | |
|
Местоположба во областа   Царишта | |
| Координати: 40°17′N 21°13′E / 40.283°N 21.217°E | |
| Земја | Грција |
| Област | Западна Македонија |
| Округ | Кожански |
| Општина | Горуша |
| Општ. единица | Цотил |
| Надм. вис. | 770 м |
| Население (2021)[1] | |
| • Вкупно | 19 |
| Час. појас | EET (UTC+2) |
| • Лето (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
Царишта (грчки: Άγιος Θεόδωρος, Агиос Теодорос; до 1927 г. Τσάριστα, Цариста[2]) — село во Населичко, Егејска Македонија, денес во општината Горуша на Кожанскиот округ во областа Западна Македонија, Грција. Населението брои 19 жители (2021).
Географија и местоположба
[уреди | уреди извор]Селото се наоѓа во областа Населица, околу 20 км западно од градот Лапчишта, во падините на планината Горуша, на надморска височина од 770 м.[3]
Историја
[уреди | уреди извор]Во Отоманското Царство
[уреди | уреди извор]По името на селото се гледа дека првично било македонско. Во ХІХ век Царишта било грчко село во Населичката каза на Серфиџенскиот санџак.
Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900, во Царишта живееле 112 Грци, од кои 50 христијани и 72 муслимани (Валахади).[4]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Царишта е претставено како чисто грчко село од мешана (муслиманска и православна) вероисповед во Населичката каза на Серфиџенскиот санџак со 24 куќи.[5]
Според статистиката на грчкиот конзулат во Еласона, во 1904 г. во Царишта живееле 125 Грци муслимани.[6]
По податоците на секретарот на Бугарската егзархија Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Царишта (Tzarichta) има 120 Грци.[7]
На етничката карта на Костурското братство е обележано дека во 1912 г. Виделуш било „грчко“ село.
Во Грција
[уреди | уреди извор]По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор, кога броело 105 жители. Нивниот број во 1920 г. се намалил на 95.[3]
Во 1923 г. муслиманското население е иселено во Турција по сила на Лозанскиот договор. На нивно место се населиле 10 бегалски семејства (вкупно 49 бегалци), така што селото станало бегалска населба.[3] Во 1927 г. името на селото било променето во Агиос Теодорос (Άγιος Θεόδωρος).[2]
Стопанство
[уреди | уреди извор]Населението одгледува жито, тутун и други земјоделски производи, а делумно се занимава и со сточарство.[3]
Население
[уреди | уреди извор]Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:
| Година | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 135 | 125 | 107 | 79 | 71 | 61 | 70 | 34 | 19 |
- Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија
Самоуправа и политика
[уреди | уреди извор]Општината Царишта била приклучена во општината Цотил во 1997 година, која била укината во 2011 година и станала дел од поголемата општина Горуша.
Селото припаѓа на општинската единица Цотил со седиште во истоименото село, која припаѓа на поголемата општина Горуша, во округот Кожани. Воедно, селото е дел од општинскиот оддел Царишта, во кој влегуваат и селата Мазган и Чавалер.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
- ↑ 2,0 2,1 „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 16 јуни 2024.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. I дел. Скопје: Институт за национална историја. стр. 349–350.
- ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 273. ISBN 954430424X.
- ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 77.
- ↑ Σπανός, Κώστας. "Η απογραφή του Σαντζακίου των Σερβίων", in: "Ελιμειακά", 48-49, 2001.
- ↑ Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 226–227.
| ||||||||||||||||||||||||||