Царинска унија на ЕУ-Турција
| Економија на Турција |
|---|
 |
| Економска историја на Турција |
 Портал: „Turkey“ |
Царинската унија помеѓу Турција и Европската Унија — договор кој стапил на сила на 31 декември 1995 година, со потпишувањето на договорот од Анкара[1]. Стоката може да патува помеѓу двата субјекти без никакви царински ограничувања. Царинската унија не ги опфаќа основните економски области како што е земјоделството (на кои се применуваат билатерални трговски отстапки), услуги или јавни набавки.
Во 1996 година била основана зона за слободна трговија помеѓу Турција и Европската Унија за производи опфатени со Европската заедница за јаглен и челик. Одлуката 1/98 на Советот на здружението опфаќа трговија со земјоделски производи.
Покрај обезбедување на заедничка надворешна тарифа за опфатените производи, Царинската унија предвидува дека Турција треба да се усогласи со законодавството на ЕУ во неколку основни области на внатрешниот пазар, особено во однос на индустриските стандарди.
Резултати за Турција[уреди | уреди извор]
Царинската унија го зголемила увозот и извозот во Турција[2], како и нејзиниот БДП по глава на жител[3]. Членството на Турција во царинската унија се смета дека има значајно учество во транзицијата на нејзината економија од аграрна во индустриска[4].
Бидејќи Турција е во царинска унија со ЕУ, таа мора да ги прилагоди своите тарифи и давачки за да одговара на оние на ЕУ. Како и да е, договорите за слободна трговија потпишани од ЕУ не се однесуваат на Турција, така што партнерите на ЕУ за слободна трговија можат да извезуваат во Турција без тарифи, додека одржуваат тарифи за турската стока, освен ако не склучат и посебен договор за слободна трговија со Турција. За време на преговорите за Трансатлантското трговско и инвестициско партнерство (ТТИП), Турција ја подигнала можноста да ја напушти царинската унија заради економската контракција што ќе претрпи бидејќи американските производи ќе влезат во Турција без тарифи и турската стока ќе продолжи да се соочува со американските тарифи. ЕУ и Турција се во преговори за изменување и дополнување на договорот за царинска унија за додавање на Турција во сегашните и идните Договори за трговија на ЕУ[5][6][7].
Кандидатура за земја членка на ЕУ[уреди | уреди извор]
Турција е придружна членка на Европската заедница (ЕК) од 1964 година, по потпишувањето во 1963 година на Договорот во Анкара (Договор за асоцијација ЕЕЦ-Турција (1963)) со ЕЕЗ. Турција аплицирала за полноправно членство на 14 април 1987 година.
Одлуката да се разгледа апликацијата на Турција била одложена до 1993 година, затоа што Европската заедница била во процес да стане рамномерна (политички и економски) Европска Унија. Падот на Советскиот Сојуз и германското обединување уште повеќе ја одложи одлуката за турско членство. За време на тие години, Европската заедница не сакала да го разгледа членството на Турција.
На самитот во Хелсинки во декември 1999 година на Турција и бил даден статус на земја кандидат. На крајот на 2004 година, Европската комисија издала извештај со позитивни препораки до Европскиот совет, во кој се наведува степенот на усогласеност од страна на Турција од политичките критериуми во Копенхаген. Врз основа на ова, Европскиот совет одлучил да ги започне преговорите за пристапување со Турција на 3 октомври 2005 година. Оттогаш, не е постигнат значителен напредок кон членството, ниту постои доказ за политичка волја да го стори тоа.
Ажурирање на договорот[уреди | уреди извор]
Во декември 2016 година, Европската комисија објавила проценка со која се предлага да се ажурира и модернизира договорот што вклучува услуги и јавни набавки[8]. Извештајот завршува со две опции; Подобрена трговска рамка (ЕКФ) или Длабок и сеопфатен договор за слободна трговија (ДЦФТА)[9]. Од март 2020 година, Советот сè уште не го прилагодил предлогот. Од 2015 година, турската влада остварила неколку состаноци за да го процени ажурирањето на договорот[10].
Евро-средоземна зона за слободна трговија[уреди | уреди извор]
Турција е исто така членка на евро-средоземното партнерство и како таква е заинтересирана да склучува договори за слободна трговија со сите други средоземни партнери, со цел создавање евро-средоземна зона за слободна трговија.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Turkey - Trade - European Commission“. ec.europa.eu.
- ↑ https://ecomod.net/sites/default/files/document-conference/ecomod2003/Neyapti.pdf
- ↑ Aytuğ, Hüseyin; Kütük, Merve Mavuş; Oduncu, Arif; Togan, Sübidey (2017). „Twenty Years of the EU-Turkey Customs Union: A Synthetic Control Method Analysis“ (PDF). JCMS: Journal of Common Market Studies. 55 (3): 419–431. doi:10.1111/jcms.12490. hdl:11693/37085.
- ↑ „The EU and Turkey need each other. Could upgrading the customs union be the key?“. 2017-08-29. Посетено на 18 January 2018.
- ↑ „The EU-Turkey Customs Union in the light of TTIP and beyond the economic relations“. 15 May 2014. Архивирано од изворникот на 2019-12-12. Посетено на 2020-04-12.
- ↑ „Talks between Turkey, EU to update Customs Union deal to start in 2017“.
- ↑ „Turkey avoids economic pain with EU trade agreement“. 2015-05-06.
- ↑ „Turkey - Trade - European Commission“. ec.europa.eu. Посетено на 13 March 2020.
- ↑ „Study of the EU-Turkey“ (PDF). European Commission. Архивирано од изворникот (PDF) на 2020-09-26. Посетено на 13 March 2020.
- ↑ „T.C. Ticaret Bakanlığı“. Ministry of Trade (Turkey) (турски). Посетено на 13 March 2020.