ЦЕРН

Од Википедија — слободната енциклопедија
Европска организација
за јадрено истражување
Organisation Européenne
pour la Recherche Nucléaire
Земји-членки
Основана29 септември 1954[1]
СедиштеШвајцарија Женева, Швајцарија
Членство20 земји-членки и 8 набљудувачи
Генерален директорИталија Фабиола Ѓаноти
Мреж. место

Европска организација за јадрено истражување (англиски: European Organization for Nuclear Research, француски: Organisation européenne pour la recherche nucléaire) позната као ЦЕРН (CERN)[2] — најголем центар за истражување на елементарни честички. Се наоѓа во околината на Женева, Швајцарија.

Моментално најкрупниот и најзначајниот проект на организацијата е направата Голем хадронски судирач со која се трага по тајните на создавањето на материјата во универзумот, особено по фундаменталната честичка наречена „Хигсов бозон“.

Македонија учествува со Националната агенција за јадрени технологии на РМ.

Финансирање[уреди | уреди извор]

Ова е табела на буџетот од 2008:

земја членка учество мил. CHF
 Германија 19,40 % 208
 Обединето Кралство 17,35 % 186
 Франција 14,92 % 160
 Италија 11,43 % 122
 Шпанија 8,34 % 89
 Холандија 4,51 % 48
 Швајцарија 3,03 % 32
 Белгија 2,74 % 29
 Норвешка 2,70 % 29
 Шведска 2,56 % 27
 Полска 2,30 % 24
 Австрија 2,19 % 23
 Грција 1,83 % 19
 Данска 1,82 % 19
 Финска 1,40 % 15
 Португалија 1,12 % 12
 Чешка 0,96 % 10
 Унгарија 0,83 % 9
 Словачка 0,37 % 4
 Бугарија 0,20 % 2

Членки[уреди | уреди извор]

Анимирана карта на промените во членството во CERN од 1954 до 1999 (граници во 1989 и 2008)
Членки на CERN (сино) и набљудувачи (црвено: САД, Израел, Турција, Јапонија, Индија и Русија) од 2008

Првите 12 земји потписнички и основачи од 1954 биле:

По формирањето, CERN регуларно примала нови членки.

Моментално членуваат 20 земји, од кои 18 се членки на ЕУ.

Осум додатни меѓународни организации имаат набљудувачки статус:

Земји кои не се членки, но имаат потпишано договори за соработка:

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. CERN.ch
  2. името доаѓа од првобитниот назив Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire
  3. Macedonia joins CERN (SUP). Архивирано од изворникот на 2018-12-25. Посетено на 2009-06-10.
  4. Djelic to meet CERN Director General[мртва врска]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Видео[уреди | уреди извор]

Координати: 46°14′03″N 6°03′10″E / 46.23417° СГШ; 6.05278° ИГД / 46.23417; 6.05278