Химна на Казахстан

Од Википедија — слободната енциклопедија
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны
Государственный Гимн Республики Казахстан
макед. 'Државна химна на Република Казахстан'
Казахстан Республикасинин Мемлектик Анурани  (казашки)
Государствениј Химн Республики Казахстан  (руски)
Музичкиот текст на Државната химна на Казахстан „Менің Қазақстаным“ („Менин Казахстаним“).

Државна химна на  Казахстан
ТекстЖумекен Нажимеденов, 1956
Нурсултан Назарбаев, 2006
МузикаШамши Калдајаков, 1956
Усвоена7 јануари 2006
Звучен извадок
„Мојот Казахстан“ (инструментална)
ПретходнаХимна на Република Казахстан
Хорски препев
Препев од морнарички бенд од Соединетите Држави

Менин Казахстаним (казашка кирилица : Менің Қазақстаным; буквален превод „Мојот Казахстан“), службено позната како Државна химна на Република Казахстан[1] е државна химна на Казахстан, донесена на 7 јануари 2006 година.[2] Таа е заснована на истоимената песна напишана во 1956 година, составена од Шамши Калдајаков, а напишана од Жумекен Нажимеденов. Оваа ја заменила поранешната химна користена по независноста, која ја следела мелодијата на химната на Казахстанската ССР. Првичните стихови биле изменети од претседателот Нурсултан Назарбаев пред издавањето на указот.[3]

Потекло[уреди | уреди извор]

Оваа песна е заснована на казахстанска патриотска песна со истото име напишана во 1956 година како одговор на советската програма „Девствени полиња“. Деба се води околу тоа дали треба да се велича програмата или да се инсистира советските власти да не го претвораат Казахстан во пченкарен појас на Русија.[4]

Текст[уреди | уреди извор]

Казахстански текст[уреди | уреди извор]

Latin script
Латинско писмо
Cyrillic script
Кирилско писмо
IPA transcription
ИПА превод

1 shýmaq:
Altyn kún aspany,
Altyn dán dalasy,
Erliktiń dastany –
Elime qarashy!

1 kópir:
Ejelden er degen,
Dańqymyz shyqty ǵoı,
Namysyn bermegen,
Qazaǵym myqty ǵoı!

Qaýyrma:
Meniń elim, meniń elim,
Gúliń bolyp egilemin,
Jyryń bolyp tógilemin, elim!
Týǵan jerim meniń — Qazaqstanym!

2 shýmaq:
Urpaqqa jol ashqan,
Keń baıtaq jerim bar.
Birligi jarasqan,
Táýelsiz elim bar.

2 kópir:
Qarsy alǵan ýaqytty,
Máńgilik dosyndaı.
Bizdiń el baqytty,
Bizdiń el osyndaı!

Qaýyrma[5]

1 шумақ:
Алтын күн аспаны,
Алтын дән даласы,
Ерліктің дастаны –
Еліме қарашы!

1 көпір:
Ежелден ер деген,
Даңқымыз шықты ғой,
Намысын бермеген,
Қазағым мықты ғой!

Қайырма:
Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің — Қазақстаным!

2 шумақ:
Ұрпаққа жол ашқан,
Кең байтақ жерім бар.
Бірлігі жарасқан,
Тәуелсіз елім бар.

2 көпір:
Қарсы алған уақытты,
Мәңгілік досындай.
Біздің ел бақытты,
Біздің ел осындай!

Қайырма[6]

[bɪɾɪnˈɕɪ ɕʊwˈmɑq]
[ɑɫˈtən kʏn ɑspɑˈnə ǀ]
[ɑɫˈtən dæn dɑɫɑˈsə ǀ]
[jɪrlɪkˈtɪŋ dɑstɑˈnə ǀ]
[jɪlɪˈmjɪ qɑɾɑˈʃə ǁ]

[bɪɾɪnˈɕɪ køˈpɪɾ]
[jɪʑjɪlˈdjɪn jɪɾ djɪˈɡjɪn ǀ]
[dɑɴqəˈməz ɕəqˈtə ʁoj ǁ]
[nɑməˈsən bjɪɾmjɪˈɡjɪn ǀ]
[qɑzɑˈʁəm məqˈtə ʁoj ǁ]

[qɑjəɾˈmɑ]
[mjɪˈnɪŋ jɪˈlɪm | mjɪˈnɪŋ jɪˈlɪm |]
[ɡʏˈlɪŋ boˈɫəp | jɪɣɪljɪˈmɪn |]
[ʑəˈɾəɴ boˈɫəp tøɣɪlˈjɪmɪn | jɪˈlɪm ǁ]
[tʊwˈʁɑn ʑjɪˈɾɪm mjɪˈnɪŋ | qɑzɑqˈstɑnəm ǁ]

[jɪkɪnˈɕɪ ɕʊwˈmɑq]
[ʊɾpɑqˈqɑ ʑoɫ ɑɕˈqɑn ǀ]
[kjɪŋ bɑjˈtɑq ʑjɪˈɾɪm bɑɾ ǁ]
[bɪɾlɪˈɣɪ ʑɑɾɑsˈqɑn ǀ]
[tæwjɪlˈsɪz jɪˈlɪm bɑɾ ǁ]

[jɪkɪnˈɕɪ køˈpɪɾ]
[qɑɾˈsə ɑɫˈʁɑn wɑqətˈtə ǀ]
[mæŋgɪˈlɪk dosənˈdɑj ǁ]
[bɪzˈdɪŋ jɪl bɑχətˈtə ǀ]
[bɪzˈdɪŋ jɪl wosənˈdɑj ǁ]

[qɑjəɾˈmɑ]

Руски текст[уреди | уреди извор]

Cyrillic script
Transliteration

1 солнце:
Солнца свет в небесах,
Урожай на полях,
Песнь о смелых сынах
Прославляют в веках!

1 мост:
Слава нашей земли
С давних пор на устах.
Как ты горд и силён,
Мой родной Казахстан!

Припев:
Край мой родной! Мой народ со мной!
В поле цветок, взра́щенный тобой.
Песня звенит на устах народа:
Родина — свобода — вечный Казахстан!

2 солнце:
Все пути предо мной
Распахнул шар земной,
И сплочённый народ
В светлый путь нас зовёт.

2 мост:
Кровных уз и добра,
Счастья нового дня —
Ты, отчизна моя,
Всё дала мне сполна!

Припев

1 solntse:
Solntsa svet v nebesakh,
Urozhay na polyakh,
Pesn' o smelykh synakh
Proslavlyayut v vekakh!

1 most:
Slava nashey zemli
S davnikh por na ustakh.
Kak ty gord i silon,
Moy rodnoy Kazakhstan!

Pripyev:
Kray moy rodnoy! Moy narod so mnoy!
V pole tsvetok, vzráshchennyy toboy.
Pesnya zvenit na ustakh naroda:
Rodina — svoboda — vechnyy Kazakhstan!

2 solntse:
Vse puti predo mnoy
Raspakhnul shar zemnoy,
I splochonnyy narod
V svetlyy put' nas zovot.

2 most:
Krovnykh uz i dobra,
Schast'ya novogo dnya —
Ty, otchizna moya,
Vso dala mne spolna!

Pripyev:

Македонски превод[уреди | уреди извор]

Текст

Прв стих:
Небо на златно сонце,
Степа на златно семе,
Легенда на храброст –
Видете ја мојата земја!

Прв мост:
Од антиката
Нашата јуначка слава произлегла,
Тие не се откажале од нивната гордост
Мојот казашки народ е силен!

Хор:
Моја државо, моја државо,
Како што цветаш јас ќе бидам засаден,
Како твојата песна јас ќе течам, моја државо!
Мојата домородна земја – Мојот Казахстан!

Втор стих:
Патот бил отворен на потомците
Преку широката земја што ја имам.
Нејзиното единство е правилно,
Јас имам независна држава.

Втор мосе:
Таа ги поздравила предизвиците на времето
Како еден вечен пријател,
Нашата земја е благословена,
Нашата држава е таква!

Хор[7]

Протокол[уреди | уреди извор]

„Мојот Казахстан“ се свири за време на службените државни церемонии и социјалните функции, како што се спортски настани вклучени национални спортски тимови на Казахстан. Сите радио и телевизиски станици низ целата земја мораа да играат двапати еднаш за време на почетокот и на крајот на работата секој ден, изведбата на химната не е регулирана со никаков закон на владата; сепак, постои традиционален протокол што се користи за време на изведбата на песната. Повеќето граѓани ги ставаат рацете над срцето додека ја пеат химната по практиките на Соединетите Држави. Традиционално универзална етикета треба да стои за време на настапот. Офицерите и персоналот на вооружените сили на Казахстан нудат воен поздрав во руски стил кога се во униформа за време на изведбата на химната кога не се во формација.

Инциденти на спортски настани во 2012 година[уреди | уреди извор]

Во март 2012 година, пародијата на државна химна, „О Казахстан“, претставена во звучната трака на филмот „ Борат“, погрешно била пуштена на Меѓународната Голема награда во стрелаштво во Кувајт. Златниот медалист, Марија Дмитријенко, застанала на маргаринките додека била пуштена целата пародија. Тимот се пожалил, а церемонијата за доделување на наградите била повторно поставена. Инцидентот очигледно резултирал со погрешна песна што била преземана од Јутјуб во последен момент.[8][9] Високи официјални претставници во Казахстан биле бесни од грешката и ветија дека ќе поднесат жалба до нивните колеги од Кувајт.   [ потребно е цитат ] Сличен инцидент се случил претходно тој месец, на големото отворање на ски-центар во Костанаи, во кој првиот дел на синглот на Рики Мартин „ Ливин Ла Вида Лока“ бил пуштен наместо „Менин Казахстаним“.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. казашки: Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны, Qazaqstan Respublıkasynyń Memlekettik Ánurany

    руски: Государственный Гимн Республики Казахстан, Gosudarstvennyy Gimn Respubliki Kazakhstan
  2. The CIA World Factbook 2012 Central Intelligence Agency - 2011 "National anthem: name: “Menin Qazaqstanim” (My Kazakhstan) lyrics/music: Zhumeken NAZHIMEDENOV"
  3. „Агентство Республики Казахстан по делам государственной службы“. 2006. Архивирано од изворникот на 13 мај 2007. Посетено на 26 март 2020.
  4. Marshall, Alex (2015). Republic or Death! Travels in Search of National Anthems. London: Random House Books. стр. 140–144. ISBN 9781847947413. 'Imagine if someone came and tried to break up London,' [Shamshi Kaldayakov's son] Mukhtar says, hitting a table in disgust. 'It's just like that. My father composed the song to stop them doing this. "Don't do it. This is our land."'
  5. „Qazaqstan Respýblikasynıń Memlekettik Gimni“. kazinform. Архивирано од изворникот на 2021-01-22. Посетено на 2020-03-26.
  6. „Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гимні“. akorda.kz.
  7. „Državni simboli Republike Kazahstan – National Anthem of the Republic of Kazakhstan“. mfa.gov.kz. 2017-04-11.
  8. „Borat anthem played by mistake at medals ceremony“. Eurosport Yahoo! UK. 24 март 2012. Архивирано од изворникот на 26 март 2012.
  9. „Borat anthem stuns Kazakh gold medallist in Kuwait“. BBC. 23 March 2012.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Претходник
Химна на Казахстан (1992-2006)
Државна химна на Казахстан
2006–
Наследник
Сегашна