Хилдегарда Бингенска

Од Википедија — слободната енциклопедија
Хилдегарда и Волмар

Хилдегарда Бингенска (германски: Hildegard von Bingen; латински: Hildegardis Bingensis, 1098 - 17 септември 1179), исто така познатa како Света Хилдегарда , била германска бенедиктинска игуманија, писателка, композитор, филозоф, христијански мистик и визионер. Таа се смета за основач на научната природонаука во Германија.[1][2][3]

Хилдегарда била избрана за магистра од страна на нејзините колеги монахињи во 1136 година; таа ги основала манастирите на Рупертсберг во 1150 и Еибинген во 1165 година. Едно од нејзините дела како композитор, Ordo Virtutum, е пример за литургиска драма и веројатно најстарата преживеана морална драма. Напишала богословски, ботанички и медицински текстови, како и писма, литургиски песни и поеми. Таа исто така создала вештачки јазик, познат како Лингва Игнота.

Таа е призната како светец од Римокатоличката црква со векови. На 7 октомври 2012 година, Папата Бенедикт XVI ѝ дал титула „Учител на црквата“.

Животопис[уреди | уреди извор]

Хилдегарда е родена околу 1098 година, а точниот датум е непознат. Нејзините родители биле Мехтилд од Мерксхајм-Нахет и Хилдеберт од Бермерсхајм, семејство на слободното пониско благородништво во служба на грофот Мегинхард од Спонхајм. Хилдегарда била најмлада од десетте деца, и била болна од раѓање. Но, постојат записи за седум постари браќа и сестри. Во текстот Vita, Хилдегарда вели дека од многу рана возраст имала визии.

Монашки живот[уреди | уреди извор]

Можеби поради визиите на Хилдегард, или како метод на политичко позиционирање (или и двете), родителите на Хилдегарда ја дале во бенедиктинскиот манастир во Дизибоденберг. Датумот на затворањето на Хилдегарда во манастирот е предмет на дебата. Во „Вита“ вели дека била сместена со постара жена, Јута, ќерка на грофот Стефан II од Спонхајм, на возраст од осум години.[4] Сепак, познато е дека датумот на затворање на Јута бил во 1112 година, кога Хилдегарда имала четиринаесет години.[5]

Во секој случај, Хилдегарда и Јута биле затворени заедно во Дисибоденберг и го формирале јадрото на растечката заедница на жени припоени кон машкиот манастир. Јута исто така била визионер и на тој начин привлекла многу следбеници кои дошле да ја посетат во манастирот. Хилдегарда кажала дека Јута ја научила да чита и да пишува, но дека таа била необразована и поради тоа не можела да ја подучува Хилдегарда на толкувања на библиските текстови. Текстот „Животот на Јута“ укажува на тоа дека Хилдегарда веројатно ѝ помогнала да ги рецитира псалмите, да работи во градина, како и да помага на болните. Калуѓерот Волмар, кој бил чест посетител на манастирот, можеби ја научил Хилдегарда на едноставната псалмска нотација.

По смртта на Јута во 1136 година, Хилдегарда била едногласно избрана за магистрира на заедницата од страна на нејзините колеги монахињи. Хилдегарда сакала поголема независност за себе и за нејзините монахињи, и побарала од игуменот Куно да им дозволи да се преселат во Рупертсберг. Ова бил потег кон сиромаштијата, од камениот комплекс кој бил добро снабден, се преселиле во привремено живеалиште. Кога игуменот го одбил предлогот на Хилдегарда, побарала и добила одобрување од архиепископот Хенри I од Мајнц. Игумен Куно не се смирил додека Хилдегарда не била погоадена од болест што ја држела парализирана и не можела да се стане од нејзиниот кревет, настан што ѝ се припишува на божјата несреќа, па одлучил да им додели на монахињите свој манастир. Хилдегарда и околу дваесет монахињи се преселиле во манастирот Св. Рупертсберг во 1150 година, каде што Волмар служел како исповедник и книжник на Хилдегард. Во 1165 година Хилдегарда основала втор манастир за нејзините монахињи во Ајбинген.

Визии[уреди | уреди извор]

Хилдегарда рекла дека првпат ја видела „Сенката на живата светлина“ на тригодишна возраст, а на возраст од пет години почнала да разбира дека доживува визии.[6] Таа го искористила терминот „визио“ за оваа одлика на нејзиното искуство и признала дека е дарба што таа не може да ја објасни на другите. Хилдегарда објаснила дека ги гледа сите работи во светлината на Бога преку петте сетила: вид, слух, вкус, мирис и допир.[7] Хилдегарда се двоумела да ги сподели своите визии, па ѝ се доверила само на Јута, која му кажала на Волмар, учителот на Хилдегард, а подоцна и секретар.[8] Во текот на нејзиниот живот имала многу визии, а во 1141 година, на 42-годишна возраст, Хилдегарда добила визија за која се верува дека е упатство од Бога, за да „го запише она што го гледа и слуша“.[9] Сепак се колеба да ги запише своите визии, па Хилдегарда се разболела. Илустрациите во книгата Scivias се визиите што ги доживеала Хилдегард, кои ѝ предизвикале големи страдања. Во нејзиниот прв теолошки текст, Scivias („Запознај го патот“), Хилдегарда го опишува нејзиното страдање:

Но јас, иако ги видов и слушнав овие работи, одбивав долго да ги запишам со сомнеж и лошо мислење и поради разновидноста на човечките зборови, не со тврдоглавост, туку со понизност, сè додека не го поминам низ Божјото зло. Паднав врз креветот на болеста; тогаш, најпосле присилена од многу болести, и од сведокот на една благородна девица на добро однесување [калуѓерката Ричардс фон Стад] и на оној човек кого тајно го барав и го најдов, како што споменав погоре, ја поставив раката кон пишување. Додека го правев тоа, ја почувствував, како што споменав претходно, длабоката длабочина на библиската изложба; и, подигајќи се од болеста со силата што ја примив, ја донесов оваа работа до крај - иако само едвај - за десет години. (...) И јас ги изговорив и ги напишав овие работи не со пронаоѓањето на моето срце или на која било друга личност, туку како што ги слушнав тајните мистерии на Бога што ги слушнав и ги примив на небесните места. И повторно слушнав глас од Небото кој ми вели: „Затоа извикај и напиши го тоа!“.

Тоа била помеѓу ноември 1147 и февруари 1148 година на синодот во Трир кога папата Евгениј слушнал за записите на Хилдегард. Таа добила одобрение од Папата за документирање на нејзините визии како откритија од Светиот Дух. 

Пред смртта на Хилдегар, настанал проблем со свештенството во Мајнц. Еден човек погребан во Рупертсбург умрел по екскомуникацијата од Црквата. Затоа, свештенството сакало да го отстрани неговото тело од светото тло. Хилдегарда не ја прифатила оваа идеја, одговарајќи дека тоа е грев, и дека човекот бил помирен со црквата во времето на неговата смрт.

На 17 септември 1179 година, кога Хилдегарда умрела, нејзините сестри тврделе дека виделе две поточиња на светлина што се појавуваат на небото и ја преминале просторијата каде што умирала.

Vita Sanctae Hildegardis[уреди | уреди извор]

Хагиографијата на Хилдегард, Vita Sanctae Hildegardis, ја составил монахот Теодерик Ехтернах по смртта на Хилдегард.[10] Го вклучил хагиографското дело Libellus или „Мала книга“, кое го започнал Годфри од Дизибоденберг. Годфри починал пред да успее да ја заврши својата работа. Губерт од Гембло бил поканет да ја заврши работата; сепак, тој морал да се врати во својот манастир, а проектот останал недовршен. Изворите на Теодерик Губерт ги оставил зад себе за да ја заврши „Вита“.

Дела[уреди | уреди извор]

Scivias I. 6: Хорови на ангели. Од ракописи од Рупертсберг, fol. 38r.

Делата на Хилдегарда вклучуваат три големи дела на визионерска теологија;[11] различни музички композиции за употреба во литургија, како и на музичкото дело Ordo Virtutum; една од најголемите збирки на писма (речиси 400) што се зачувани од средниот век, вклучувајќи и евиденција на голем број на богослужби што таа ги проповедала во 1160-те и 1170-те години; две дела за природна медицина и лекови; измислениот јазик наречен language ignota („непознат јазик“); и разни ситни работи, вклучувајќи коментари на евангелието и две хагиографски дела.[12]

Црквата, Невестата на Христос и мајка на верните во крштевањето. околу 1165-1180

Научни и медицински дела[уреди | уреди извор]

Хилдегарда од Бинген и нејзините монахињи

Лекарските и научни дела на Хилдегард, иако тематски комплементарни со нејзините идеи за природата изразени во нејзините визионерски дела, се различни во фокусот и обемот. Не се тврди дека се поврзани со нејзиното визионерско искуство или со божествениот авторитет. Наместо тоа, извирале од нејзиното искуство во помагањето и потоа водењето на билната градина и амбулантата на манастирот, како и теоретските информации што најверојатно ги стекнала преку нејзиното широко читање во библиотеката на манастирот. Додека стекнала практични вештини во дијагнозата, прогнозата и третманот, таа комбинирала физички третман на физички болести со холистички методи со кои се темелеле „духовно лекување“. Таа станала позната по својата лековита моќ, вклучувајќи практична примена на тинктури, билки и скапоцени камења.[13] Таа ги комбинирала овие елементи со теолошките поим што во крајна линија произлегуваат од „Битие“: сите работи што се на земјата се за употреба на луѓето. Во прилог на нејзиното практично искуство, таа исто така се здобила со медицински знаења.

Хилдегарда ја катализира својата теорија и пракса во две дела. Првиот, „Физика“, содржи девет книги кои ги опишуваат научните и медицинските својства на разни растенија, камења, риби, влекачи и животни. Вториот, „Причина и лек“ (Causae et Curae), е истражување на човечкото тело, неговите врски со остатокот од природниот свет, како и причините и лековите на разни болести. Хилдегарда документирала разни медицински практики во овие книги, вклучително и употреба на крварење и домашни лекови за многу вообичаени заболувања. Таа, исто така, објаснила лекови за повреди како што се изгореници, фрактури, дислокации и намалување. Се смета дека Хилдегарда ги користела книгите за да ги подучува помошниците во манастирот. Овие книги се историски значајни бидејќи содржат области на средновековна медицина кои не биле добро документирани, бидејќи нивните лекари (главно жени) ретко пишувале на латински. Нејзините списи бил коментирани од полскиот научник Мелани Липинска.[14]

Во прилог на своето богатство на практични докази, „Причина и лек“ е исто така значајна за нејзината организациска шема. Првиот дел ја поставува работата во контекст на создавањето на космосот, а потоа на човештвото, а постојаната интеракција на човековата личност како микрокосмос физички и духовно со макрокосмосот на универзумот го дава целиот приод на Хилдегард. Нејзиниот белег е нагласувањето на виталната врска помеѓу „зеленото“ здравје на природниот свет и холистичкото здравје на човекот. Виридитите, или зелената моќ, се сметало дека ги одржуваат човечките суштества и можат да се манипулираат со прилагодување на рамнотежата на елементите во една личност. Така, кога ѝ се приближувала на медицината како вид на градинарство, тоа не било само аналогија. Наместо тоа, Хилдегарда ги разбирала растенијата и елементите на градината како директни партнери на состојбите и елементите во човечкото тело, чија нерамнотежа доведува до болест.

Така, речиси триста поглавја од втората книга „Причина и лек“ ги истражуваат причините за болеста, како и човечката сексуалност, психологијата и физиологијата. Во овој дел, Хилдегарда дава конкретни упатства за пуштање крв врз основа на различни фактори, вклучувајќи ги и полот, фазата на месечината (пуштање крв е најдобро кога месечината се намалува), местото на болеста (користење вени во близина на заболениот орган на дел од телото) или превенција (големите вени на раката) и колку крв да се пушти (опишано со неточни мерења, како што е „износот што жедната личност може да го голтне во една голтка“). Таа дури вклучува упатства за пуштање крв на животните. Во третиот и четвртиот дел, Хилдегарда ги опишува третманите за злоќудни и за мали проблеми и болести според хуморалната теорија, што повторно вклучува информации за здравјето на животните. Петтиот дел е за дијагноза и прогноза, која вклучува инструкции за проверка на крвта, пулсот, урината и столицата на пациентот. Конечно, шестиот дел го документира месечевиот хороскоп за да обезбеди дополнително средство за прогноза за болести и за други медицински состојби, како што е зачнувањето и исходот од бременоста. На пример, таа укажувала на тоа дека кога месечината се полни, тоа е добро време за зачнување, и исто така е добро за сеење семе за растенијата (сеење семиња е растителен еквивалент на зачнувањето). На друго место Хилдегарда ја нагласила вредноста на зовриената вода за пиење во обид да се спречи инфекција.[15]

Како што Хилдегарда ја објаснува медицинската и научната врска меѓу човечкиот микрокосмос и макрокосмос на универзумот, таа често се фокусирала на меѓусебно поврзани модели од четири: четирите елементи (оган, воздух, вода и земја), четири сезони, четирите хумори, четирите зони на земјата и четирите големи ветрови. И покрај тоа што ја наследила основната рамка на хуморалната теорија од античката медицина, Хилдегардовата концепција за хиерархиската меѓусебна рамнотежа на четирите хумори (крв, флегма, црна жолчка и жолта жолчка) била единствена, врз основа на нивната кореспонденција на „супериорна“ и „инфериорни“ елементи - крв ​​и флегма кои одговараат на „небесните“ елементи, оган и воздух, и оние кои одговараат на „земјените“ елементи, водата и земјата. Хилдегарда ја разбрала нерамнотежата на овие хумори кои предизвикуваат болест, како последица на несоодветната доминација на потчинетите хумори. Оваа дисхармонија го одразува падот на Адам и Ева, што Хилдегарда го сфатила како неизбришливо влегување на болеста и хуморалниот дисбаланс во човештвото. Како што пишува во „Причина и лек“, страница 42:

Се случува некои мажи да страдаат од различни болести. Ова произлегува од флегмата која е извонредна во нив. Зашто, ако човекот останал во рајот, тој не би имал флегма во неговото тело, од кое многу зла ќе продолжат, но неговото тело би било цело и без мрачен хумор. Меѓутоа, бидејќи тој се согласил на злото и се откажал од доброто, тој бил направен налик на земјата, која произведува добри и корисни растенија, како и лоши и бескорисни, а која има и добра и лоша влага. Од дегустација на злото, крвта на Адамците се претвори во отров на сперма, од каде што се родени синовите човечки. И затоа нивното месо е улцерирано и попустливо [кон болест]. Овие рани и отвори создаваат одредена бура и димна влага кај мажите, од кои „флегмата“ се појавува и коагулира, кои потоа воведуваат различни немоќи во човечкото тело. Сето ова произлезе од првото зло, кое човекот го започнал на почетокот, бидејќи ако Адам останал во рајот, тој би имал најслабо здравје и најдобро место за живеење, исто како што најсилниот балзам емитира најдобар мирис; но, напротив, човекот сега има во себе отров и флегма и разновидни болести.[16]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Bennett, Judith M. and Hollister, Warren C. Medieval Europe: A Short History (New York: McGraw-Hill, 2001), p. 317.
  2. "Women of Historic Note". Washington Post, By Gayle Worl March 9, 1997
  3. Jöckle, Clemens (2003). Encyclopedia of Saints. Konecky & Konecky. стр. 204.
  4. Jutta & Hildegard: The Biographical Sources, trans. Anna Silvas (Pennsylvania State University Press, 1999), p. 139.
  5. Jutta & Hildegard: The Biographical Sources, trans. Anna Silvas (Pennsylvania State University Press, 1999), pp. 52–55, 69; and John Van Engen, "Abbess: 'Mother and Teacher', in Barbara Newman, ed., Voice of the Living Light (California: University of California Press, 1998), pp. 30–51, at pp. 32–33.
  6. Underhill, Evelyn. Mystics of the Church (Pennsylvania: Morehouse Publishing, 1925), p. 77.
  7. Schipperges, Heinrich. Hildegard of Bingen: Healing and the Nature of the Cosmos (New Jersey: Markus Wiener Publishers, 1997), p. 10.
  8. Maddocks, Fiona. Hildegard of Bingen: The Woman of Her Age (New York: Doubleday, 2001), p. 55.
  9. Ruether, Rosemary Radford. Visionary Women (Minneapolis: Augsburg Fotress, 2002), p. 8.
  10. Silvas, Anna (1998). Jutta and Hildegard: The Biographical Sources. University Park, PA: The Pennsylvania State University Press. стр. 120. ISBN 978-0-271-01954-3. Посетено на 28 October 2014.
  11. Critical editions of all three of Hildegard's major works have appeared in the Corpus Christianorum: Continuatio Medievalis: Scivias in vols. 43–43A, Liber vitae meritorum in vol. 90, and Liber divinorum operum in vol. 92.
  12. Hildegard of Bingen. Homilies on the Gospels. Trans. Beverly Mayne Kienzle (Cistercian Publications, 2011); and Hildegard of Bingen. Two Hagiographies: Vita Sancti Rupperti Confessoris and Vita Sancti Dysibodi Episcopi, ed. C.P. Evans, trans. Hugh Feiss (Louvain and Paris: Peeters, 2010).
  13. Maddocks, Fiona. Hildegard of Bingen: The Woman of Her Age (New York: Doubleday, 2001), p. 155.
  14. Walsh, James (1911). Old Time Makers of Medicine. New York: Fordham University Press. стр. 194–201..
  15. "Hildegard of Bingen." Encyclopedia of World Biography. 2004.
  16. Quoted in Glaze, "Medical Writer: 'Behold the Human Creature,'" p. 136.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]