Хати Чирпан
| Хати Чирпан | |
|---|---|
 | |
| Хати Чирпан во 1935 година | |
| Лични податоци | |
| Роден(а) | 1890 Казан, Анкара, Отоманската Империја |
| Починал(а) | март 21, 1956 (возр. 65–66) Анкара, Турција |
| Занимање | политичарка |
Хати Чирпан (поранешен Сати Кадин, 1890 - 21 март 1956) била турска политичарка, една од првите жени пратенички во Парламентот во Големото национално собрание на Турција, избрана на општите избори во 1935 година.
Живот
[уреди | уреди извор]Родена е во селото Кахраманказан во 1890 година. Нејзиниот татко и мајка биле Кара Мехмет Ефенди и Емине Ханим. Таа била сопруга на војник кој бил ранетза време на Балканската војна,[1] и мајка на пет деца. Работела како земјоделец и селски старешина по нејзиниот татко. На 26 октомври 1933 година, откако жените добиле право да бидат мухтари, победила на изборите за управител на селото во Казан и станала една од првите женски мухтари во Турција.[2]
Непосредно пред Вториот јазичен конгрес (18–23 август 1934 година), на 16 јули 1934 година, претседателот Мустафа Кемал Ататурк ја напуштил Анкара на екскурзија во селото Казан (во тоа време дел од областа Кизилџахамам од провинцијата Анкара).[3][4] За време на оваа екскурзија, Ататурк бил запознаен со Сати Кадин, која била началник на селото во Казан. Таа била селанка од Централна Анадолија која се борела четири години за време на Турската војна за независност.[5] Двајцата се вклучиле во разговор, по што било објавено дека Ататурк ги ценел достигнувањата и интелигенцијата на Сати Кадин.[3][4][6]
Според Афет Инан, Ататурк по средбата со неа рекол: „Ова е исклучителна жена која може да напредува како пратеник во парламентот“.[7] Сати Кадин била спонзорирана и поддржана во нејзината успешна кампања за функцијата од самиот Ататурк.[5] Подоцна, таа го променила своето име во Хати по совет на Ататурк, кој бил заинтересиран за цивилизацијата на Хатијците во тоа време, и затоа што нејзиното поранешно име Сати значело „продажба“ или „купување“ на турски.[6] Таа го усвоила презимето Чирпан откако Законот за презиме од 1934 година барал сите турски граѓани да имаат презиме.
Сати Кадин се вратила во Кахраманказан по завршувањето на нејзината пратеничка должност. Таа починала на 21 март 1956 година.
Во Кахраманказан има мавзолеј и нејзината куќа е обновена и претворена во музеј.
Поврзано
[уреди | уреди извор]Извори
[уреди | уреди извор]- ↑ Архивирано на {{{2}}}.
- ↑ Архивирано на {{{2}}}.
- 1 2 A. Afetinan, Tarih'ten bugün'e, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1970, p. 164. (на турски)
- 1 2 A. Afetinan, Cumhuriyetʼin Ellinci yılı için Köylerimiz, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1978, p. 8. (на турски)
- 1 2 The Turkish Woman (1919-1923), Basın Yayın Genel Müdürlüğü, p. 36.
- 1 2 Emin Karakuş, 40 yıllık bir gazeteci gözü ile İşte Ankara, Hür Yayın ve Ticaret, 1977, p. 22. (на турски)
- ↑ İşte mebus olacak kadın., A. Afetinan, Kemal Atatürk'ü Anarken, Güzel Sanatlar Matbaası, 1956, p. 67. (на турски)