Халоклин
Водени слоеви |
---|
Стратификација |
Во океанографијата, халоклин (од грчки hals, халос „сол“ и клин „до наклон“) — клин предизвикан од силен, вертикален градиент на соленоста во водно тело.[1] Бидејќи соленоста (во согласност со температурата) влијае на густината на морската вод, таа може да игра улога во нејзината вертикална стратификација. Зголемувањето на соленоста за 1 kg/m3 резултира со зголемување на густината на морската вода за околу 0,7 kg/m3.
Опис
[уреди | уреди извор]Во средните ширини, вишокот на испарување над врнежите доведува до тоа површинските води да бидат посолени од длабоките води. Во таквите региони, вертикалната стратификација се должи на тоа што површинските води се потопли од длабоките води и халоклинот е дестабилизирачки. Таквите региони може да бидат склони кон солени прсти, процес што резултира со преференцијално мешање на соленоста.
Во одредени региони со висока географска широчина (како што се Северноледениот Океан, Беринговото Море и Јужниот Океан) површинските води се всушност поладни од длабоките води, а халоклинот е одговорен за одржување на стабилноста на водниот столб, изолирајќи ги површинските води од длабоките води. Во овие региони, халоклинот е важен за овозможување на формирање на морски мраз и ограничување на бегството на јаглерод диоксид во атмосферата.
Халоклини, исто така, се наоѓаат во фјордовите и слабо измешаните утоки каде свежата вода се депонира на површината на океанот.[2]
Халоклин може лесно да се создаде и да се набљудува во чаша за пиење или друг проѕирен сад. Ако свежата вода полека се прелива преку количество солена вода, со помош на лажица држена хоризонтално на ниво на водата за да се спречи мешањето, замаглениот меѓусебен слој, халоклинот, наскоро ќе биде видлив поради различниот показател на прекршување преку границата.
Халоклинот најчесто се меша со термоклин - термоклин е област во водно тело што означува драстична промена на температурата. Халоклинот може да се совпадне со термоклинот и да формира пикноклин.[3]
Халоклините се вообичаени во варовничките пештери исполнети со вода во близина на океанот. Помалку густа свежа вода од копното формира слој над солената вода од океанот.[1] За истражувачите на подводните пештери, ова може да предизвика оптичка мамка на воздушниот простор во пештерите. Поминувањето низ халоклинот има тенденција да ги разбранува слоевите.
Графикон
[уреди | уреди извор]Во графичкиот приказ може да се забележат три слоја:
- Околу 50 m (160 ft) на вода со ниска соленост што „плива“ на врвот на океанот. Температурата е −1.8 °C (28,8 °F), што е многу блиску до точката на замрзнување. Овој слој го блокира преносот на топлина од потоплите, подлабоки нивоа во морскиот мраз, што има значително влијание врз неговата дебелина.
- Околу 150 m (490 ft) на нагло зголемување на соленоста и зголемување на температурата. Ова е вистинскиот халоклин.
- Длабокиот слој со речиси постојана соленост и полека опаѓачка температура.[4]
Други видови клинови
[уреди | уреди извор]- Термоклин - клин базиран на разлика во температурата на водата,
- Хемоклин - Клин заснован на разликата во хемијата на водата,
- Пикноклин - клин врз основа на разликата во густината на водата.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ 1,0 1,1 White, William B; Culver, David C (2012). Encyclopedia of Caves. Academic Press. стр. 157. ISBN 978-0-12-383832-2.
- ↑ Svensson, Torbjörn (6 February 1981). „Water Exchange and Mixing in Fjords“ (PDF). www.chalmers.se. Chalmers University of Technology. стр. 159. Посетено на 13 July 2020.
- ↑ Garrison, Tom (2006). Enhanced Essentials of Oceanography. Cengage Learning. стр. 115. ISBN 0-495-11372-7.
- ↑ 4,0 4,1 „U.S. National Oceanographic Data Center: Global Temperature–Salinity Profile Programme. June 2006. U.S. Department of Commerce, National Oceanic and Atmospheric Administration, National Oceanographic Data Center, Silver Spring, Maryland, 20910“.