Форма вива
Во Словенија, форма вива е скулпторска галерија или музеј на отворено, сместена во парк, прикажувајќи современа скулптура од целиот свет.
Таа се однесува и на Форма Жива, годишен симпозиум на тема скулптура. Симпозиумите се одржуваат секоја година на различни локации во Словенија. Главните места на одржување се во Порторож на полуостровот Сеча (за камен), и Костањевица на Крка (за дрво). Други локации се Равне на Корошкем (за челик) и Марибор (за бетон). Симпозиумите се најстари во светот активни на овој тип.
Историја
[уреди | уреди извор]Проектот бил започнат во 1961 година од Словенците Јанез Ленаси и Јакоб Савиншек. Тие се сретнале за прв пат во 1959 година на Билдхауерсѕмпосион Ст. Маргаретхен во кариерата во Сент Маргаретен во Бургенланд. Со предложувањето на името форма жива, тие имале на ум истражување на живата скулптура во секогаш нови правци; значењето се прошири и стана синоним за самите симпозиуми, а подоцна и за секоја надворешна колекција на скулптури.
Набргу потоа се појавија парковите во Равне на Корошкем (1964) и Марибор (1967).
Од нивните симпозиуми, кустосите на Литорал галериите во Пиран, кои се задолжени за паркот, собрале над 300 парчиња скулптура само за паркот во Порторож. Тие сега се дистрибуирани околу неколкуте паркови на словенечкото крајбрежје, како што беше првично планирано пред повеќе од педесет години, иако нема планови за проширување.
Симпозиумите користат дел од приходите како грантови за нивните изложувачи, во замена за донација на едно или повеќе дела во парковите, како што е прославеното дело на Хозе Рамон Вила Соберон во марината на пристаништето Копер, каде што морнарите веројатно се прашуваат што е тоа, додека малкумината љубители на уметноста кои минуваат не можат да уживаат ни во глетката.
Во првата година (1961) имало 22 меѓународни учесници. Симпозиумите во Сеча продолжуваат без исклучок на секои две години, а досега учествувале скулптори од 30 земји, создавајќи над 120 дела, а присуствуваа и до 30.000 посетители.
Локации
[уреди | уреди извор]Меѓународните скулптори поканети на симпозиумот во Порторож работат со бел италијански камен, додека во Костањевица главно работат во дрво, типичен градежен материјал за регионот. Во Равне на Корошкем работат во челик, а во Марибор во бетон.
Порторож — Камен
[уреди | уреди извор]Паркот во Порторож, во регионот на словенечкото приморје, се наоѓа на врвот на малиот полуостров Сеча. Има прекрасен поглед на Јадранското Море. Тој бил првиот основан, во 1961 година, од двајцата словенечки скулптори, иако паркот кај Костањевица на Кркиа бил свечено отворен истата година. На почетокот, основачите одржувале годишни симпозиуми и во Порторож и во Костањевица, но, од економски причини, тоа мораше да се ограничи по неколку години, така што Порторож и Костањевица ги одржуваат симпозиумите наизменично, секој на секои две години.
Поголемиот дел од камените скулптури се наоѓаат во паркот на полуостровот Сеча (45°30′7″Н 13°35′33″Е) на Јадранското Море, а мал број во парковите во Копер, Изола и Пиран. Тие се извајани од тврдиот и отпорен светол истарски камен, локален креченик. Истарскиот камен е фаворизиран поради неговата издржливост, особено против ерозијата предизвикана од водата (меѓу другото, се користи за историските фонтани во Венеција).
Костањевица на Крка — Дрво
[уреди | уреди извор]Паралелно со симпозиумите во Сеча, од 1961 година се организираа и други во Костањевица на Крка, на југоистокот на Словенија. Тие се одржувале секоја година до 1966 година, а потоа секоја втора година. Помеѓу 1988 и 1998 година немаше координација меѓу симпозиумите во Сеча и оние во Костањевица.