Туркменска азбука

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Туркменистанска азбука)
Постер од 1924 година на туркменски (горе, арапско писмо) и руско (долу)

Туркменската азбука е официјалното латинично писмо кое се користи за запишување на туркменскиот јазик. Туркменската азбука е заснована на турската азбука, но има разлики во изговор на буквите. До 20 век туркменскиот јазик се запишувал со арапско писмо, но во 1928 година била воведена латиницата за запишување на јазикот. Подоцна, кога Туркменистан бил дел од СССР била воведена кирилицата и се користела сè до независноста на Туркменистан. Кога Туркменистан станал независен се вратила латиницата која првично имала чудни букви како £, $, ¥ или ¢, но овие биле заменети со букви од турската азбука. Туркмените кои живеат во Авганистан или некои од останатите арапски земји користат арапско писмо.

Букви[уреди | уреди извор]

Кирилица

Аа, Бб, Вв, Гг, Дд, Ее, Ёё, Жж, Җҗ, Зз, Ии, Йй, Кк, Лл, Мм, Нн, Ңң, Оо, Өө, Пп, Рр, Сс, Тт, Уу, Үү, Фф, Хх, (Цц), Чч, Шш, (Щщ), (Ъъ), Ыы, (Ьь), Ээ, Әә, Юю, Яя

Латиница

Aa, Bb, Çç, Dd, Ee, Ää, Ff, Gg, Hh, Ii, Jj, Žž, Kk, Ll, Mm, Nn, Ňň, Oo, Öö, Pp, Rr, Ss, Şş, Tt, Uu, Üü, Ww, Yy, Ýý, Zz

Азбука[уреди | уреди извор]

туркменска
латиница
туркменска
кирилица
МФА македонски еквиваленти
A a А а [a, aː] а
B b Б б [b] б
Ç ç Ч ч [tʃ] ч
D d Д д [d] д
E e Е е [je], [e] е
Ä ä Ә ә [æ, æː] кратко е
F f Ф ф [ɸ] ф
G g Г г [ɡ~ʁ] г
H h Х х [h~x] х
I i И и [i, iː] и
J j Җ җ [dʒ] џ
Ž ž Ж ж [ʒ] ж
K k К к [k~q] к
L l Л л [l] л
M m М м [m] м
N n Н н [n] н
Ň ň Ң ң [ŋ] нг
O o О о [o, oː] о
Ö ö Ө ө [ø, øː] германско ö
P p П п [p] п
R r Р р [r] р
S s С с [θ, s] с, англиско th
Ş ş Ш ш [ʃ] ш
T t Т т [t] т
U u У у [u, uː] у
Ü ü Ү ү [y, yː] германско ü
W w В в [w] англиско w
Y y Ы ы [ɯ, ɯː] слично со германско ü или руско ы
Ý ý Й й [j] ј
Z z З з [ð, z] з, англиско th

Имиња на букви и изговор на латиницата[уреди | уреди извор]

буква име МФА буква име МФА
A, a a /a, aː/ N, n en /n/
B, b be /b/ Ň, ň /ŋ/
Ç, ç çe /tʃ/ O, o o /o, oː/
D, d de /d/ Ö, ö ö /ø, øː/
E, e e /e/ P, p pe /p/
Ä, ä ä /æ, æː/ R, r er /r/
F, f fe /ɸ/ S, s es /θ, s/
G, g ge /ɡ~ʁ/ Ş, ş şe /ʃ/
H, H he /h~x/ T, t te /t/
I, i i /i, iː/ U, u u /u, uː/
J, j je /dʒ/ Ü, ü ü /y, yː/
Ž, ž že /ʒ/ W, w we /w/
K, k ka /k~q/ Y, y y /ɯ, ɯː/
L, l el /l/ Ý, ý ýe /j/
M, m em /m/ Z, z ze /ð, z/

Наводи[уреди | уреди извор]

  • Clement, Victoria. 2008. Emblems of independence: script choice in post-Soviet Turkmenistan in the 1990s. International Journal of the Sociology of Language 192: 171-185

Поврзано[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]