Три круни (замок)
Три круни бил замок сместен во Стокхолм, Шведска, на местото каде што денес се наоѓа Стокхолмската палата. Се верува дека била цитадела што Биргер Јарл ја изградил во кралски замок во средината на 13 век. Се верува дека името „Три круни“ му било дадено на замокот за време на владеењето на кралот Магнус IV во средината на 14 век.
Поголемиот дел од шведската национална библиотека и кралските архиви биле уништени[1] кога замокот изгорел во 1697 година, што ја прави раната историја на земјата невообичаено тешка за документирање.
Историја[уреди | уреди извор]
Кога кралот Густав Васа ја ослободил Шведска од Калмарскиот сојуз (низа лични синдикати меѓу Данска, Шведска и Норвешка од 1397 година) и повторно ја направиле независна Шведска, замокот Три круни станал негово најважно кралско седиште. Густав Васа ги проширил одбранбените мерки на замокот, додека неговиот син Јован III од Шведска подоцна го обновил и естетски го подобрил замокот, претворајќи го во замок во стил на ренесанса и додавајќи во замокот црква.
Куќата можеби постоела претходно пред 16 век, но во многу помала форма отколку на сликите од почетокот и крајот на 16 и 17 век. Кулата тогаш била околу половина од висината кон крајот на 16 век. Замокот се состоел од два дела, главниот замок и заградениот во градините околу него со високата кула во средината.[2]
Оганот[уреди | уреди извор]
На 7 мај 1697 година, во Три круни избувнал голем пожар кој целосно го уништил поголемиот дел од тогашниот замок стар повеќе од 400 години. Пожарот го открил чуварот на замокот, Георг Штиернхоф. Пожарникарот Свен Линдберг го известил кралскиот персонал дека не може да дојде до опремата за гаснење пожар бидејќи пожарот му го блокирал пристапот до неа. Кралското семејство и судот биле принудени да го евакуираат замокот. Слугите се обиделе да спасат што е можно повеќе од кралските вредности. Пожарот брзо се проширил на сите делови на замокот. Бидејќи замокот бил направен од дрво и бакар, жешките бакарни плочи го запалиле покривот. Поради пожарот уништени се поголемиот дел од шведската национална библиотека и кралските архиви.[3]
Набргу по изгаснувањето на пожарот, започнала истрага зошто не бил откриен порано. Кралскиот двор пронашол тројца можни виновници. Свен Линдберг – пожарникар на замокот – и Андерс Андерсон и Матијас Хансон, војници кои требало да бдеат ноќе, и да го известуваат на Свен Линдберг. Откриено е дека Андерс Андерсон вршел работи за сопругата на пожарникарскиот маршал, спротивно на прописите за пожарникари. Матијас Хансон ја напуштил својата позиција и отишол во кујната да земе храна. Хансон тврдел дека сопругата на пожарникарскиот маршал дала дозвола да го стори тоа – изјава што таа ја негирала.
Кралскиот двор заклучил дека пожарниот маршал го користел војникот за неговите и приватните работи на неговата сопруга. Утврдено е и дека примал мито во замена за ангажирање луѓе на одредени позиции во замокот. Во февруари 1698 година казните биле изречени. Свен Линдберг и Матијас Хансон биле осудени на смрт бидејќи и двајцата ја занемариле својата должност. Андерс Андерсон бил осуден да носи оклопни наракавици. Смртните казни подоцна биле заменети со водење на ракавица и шест години принудна работа во тврдината Карлстен. Линдберг умрел додека носел оклопни наракавици.
Преродба[уреди | уреди извор]
Биле направени планови за обнова на нов замок на старата основа. Никодим Тесин Помладиот бил архитект задолжен за обновата. Новата зграда, Стокхолмската палата, била завршена во 1754 година. Никодим умрел во 1728 година и не успеал да го види завршен.[4]
Галерија[уреди | уреди извор]
-
Замокот, од Античка и модерна Шведска -
Замокот, од Античка и модерна Шведска -
Замокот, од Античка и модерна Шведска -
Замокот во 17 век, гледан од североисток -
Замокот, Големиот двор гледан од запад -
Замокот по пожарот -
Големиот двор на замокот -
Пресек на замокот -
Стокхолмската палата 1770 година -
Макета од мали размери на замокот Три Круни како музејска поставка во Шведската кралска палата
Рекреации[уреди | уреди извор]
Реплика на Три Круни од 1/3 е создадена како дел од Општата уметност и индустриската изложба на Стокхолм (1897) познат и како „Светски саем во Стокхолм“.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Alf Åberg Karl XI Wahlström & Widstrand, Stockholm 1958 p. 201
- ↑ Hernow, Ulf. „Tre Kronor – Renässansslottet“ [The Three Crowns – The Renaissance castle]. www.stockholmgamlastan.se (шведски). StockholmGamlaStan. Архивирано од изворникот на 2014-10-25. Посетено на 6 December 2014.
- ↑ Malmborg, Boo von; Palmstierna, Carl-Fredrik (1971). Slott och herresäten i Sverige, ett konst- och kulturhistoriskt samlingsverk [Castles and manors in Sweden] (шведски). 1, Kungliga slottet i Stockholm. Malmö: Allhem. стр. 39.
- ↑ Hernow, Ulf. „Kungliga slottet – Byggnationen“ [The Royal Palace – The construction]. www.stockholmgamlastan.se (шведски). StockholmGamlaStan. Архивирано од изворникот на 2014-11-08. Посетено на 6 December 2014.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- The Swedish Royal Court - The Tre Kronor Museum Архивирано на 27 април 2018 г.
Три круни (замок) на Ризницата ?
