Трифтонг

Од Википедија — слободната енциклопедија

Трифтонг (тригласник) е слог со три самогласки[1], каде творбеникот бргу и течно се префрла од еден вид на самогласка на друг, па завршува на трет.. Чистите самогласки, наречени монофтонзи имаат една целна положба на творникот, дифтонзите имаат два, а трифтонзите имаат три.

Примери[уреди | уреди извор]

Носителот како прв сегмент[уреди | уреди извор]

Англиски (стандарден британски изговор):

  • [aʊ̯ə̯] како во hour 'час' (според. со двосложниот збор plougher [aʊ̯.ə])
  • [aɪ̯ə̯] како во fire 'оган' (според. со двосложниот збор higher [aɪ̯.ə])
  • [ɔɪ̯ə̯] како во loir 'полв' (според. со завршната двосложна низа во employer [ɔɪ̯.ə])

Кога стојат пред пред //r//, [eɪ̯] и [əʊ̯] стануваат [ɛə̯] и [ɔː], па така, сите случаи на [eɪ̯.ə] и [əʊ̯.ə] се зборови со наставката „-er“.

Бернски дијалект на германскиот јазик:

  • [iə̯u̯] како во Gieu 'момче'
  • [yə̯u̯] како во Gfüeu 'чувство'
  • [uə̯u̯] како во Schueu 'училиште'
  • [yə̯i̯] како во Müej 'неволја'

Латвиски:

  • [ie̯a̯] како во tie [ˈtie̯a̯] 'тие'
  • [uo̯a̯] како во ko [ˈkuo̯a̯] 'што'

Северна подгрупа на баварското наречје[2]:

  • [ɔu̯ɐ̯] како во /hɔu̯ɐ̯/ (СГГ hâr) 'коса', или како во /ɔu̯ɐ̯/ (СГГ ôr) 'уво'
  • [ɛi̯ə̯] како во /mɛi̯ə̯/ (СГГ mêr) 'уште'
  • [ou̯ɐ̯] како во /ʃnou̯ɐ̯/ (СГГ snuor) 'јаже'
  • [ei̯ə̯] како во /fei̯ə̯/ (СГГ vier) 'четири', или како во /ʃnei̯ə̯l/ (СГГ snüerelîn) 'јаженце'

Носителот како втор сегмент[уреди | уреди извор]

Виетнамски:

  • [ɨ̯əɪ̯] како во tươi 'свеж'
  • [ɨ̯əʊ̯] како во rượu 'алкохол'
  • [i̯əʊ̯] како во tiêu 'бибер'
  • [u̯əɪ̯] како во nuôi 'храни'
  • [u̯ai̯] како во khoai 'компир'
  • [u̯iɜ] како во khuya 'доцна ноќеска'
  • [u̯iʊ̯] како во khuỵu 'ничкум'
  • [u̯ɛʊ̯] како во ngoẹo 'се врти'

Португалски:

  • [u̯ai̯] како во Paraguai 'Парагвај', iguais 'истоветни, слични' и quaisquer 'секои'
  • [u̯ei̯ ~ u̯ɐi̯] како во enxaguei 'плакнев' и magoei 'повредив (емотивно)'
  • [u̯ɐ̃u̯] како во saguão 'фоаје'
  • [u̯ẽi̯ ~ u̯ɐ̃i̯] како во delinquem 'престапуваат' и enxaguem 'плакнат'
  • [u̯] во aluvial 'наносен' ([i̯au̯], manual 'рачен' ([u̯au̯]) и Gabriel 'Габриел' ([i̯ɛu̯])
  • [i̯] во aloés 'алоиња' (u̯ɛi̯) и águias 'орли' ([i̯ai̯)

Романски:

  • [i̯au̯] како во iau 'земам'
  • [e̯au̯] како во rîdeau 'се смееја'

Шпански:

  • [u̯ei̯] како во buey 'вол'
  • [u̯ai̯] како во Uruguay 'Уругвај'
  • [i̯ai̯] како во cambiáis ('менувате')
  • [i̯ei̯] како во cambiéis ('за да менувате')

Носителот како трет сегмент[уреди | уреди извор]

Романски (полусамогласните фонеми се обележани со обратни извиени акценти):

  • [e̯o̯a] како во pleoape 'клепки'
  • [i̯o̯a] како во creioane 'моливи'

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „трифтонг“ — Лексикон на македонскиот јазик
  2. Gütter, Adolf (1971). Nordbairischer Sprachatlas. стр. maps 8 mhd. â, 9 mhd. ô, 11 mhd. ê, 15 mhd. uo, 13 mhd. ie, 14 mhd. üe.