Прејди на содржината

Третиот аргумент

Од Википедија — слободната енциклопедија
Третиот аргумент
Третиот аргумент во Франција („Le Troisième Argument“, YIL editions, France 2016)
АвторМилорад Павиќ, Зоран Туциќ, Зоран Стефановиќ
Изворен насловТрећи аргумент
ЗемјаСрбија
Јазиксрпски
Жанрфантастика, историја, романса, драма, еротика
Издадена
1995

Третиот аргумент е наградуван стрип, графички роман, по мотивите на книжевноста на Милорад Павиќ. Стрипот го направија уметникот Зоран Туциќ и писателот Зоран Стефановиќ.[1]

Стрипот од 1995 година постигнувал успеси кај публиката и критиката во Југоисточна Европа (Југославија, Кипар), каде што ги освоил сите значајни национални награди. Потоа е претставуван и на планетарната публика низ Соединетите Американски Држави и списанието Хеви Метал (1998-2000, во просек околу 100.000 продадени примероци), потоа во Франција[2] и во други земји.

За проектот

[уреди | уреди извор]

Стрипот го направија Туциќ и Стефановиќ по мотиви на книжевноста на Милорад Павиќ, и тоа по приказните: „Веџвудовиот прибор за чај“, „Коњите на Свети Марко или Романот за Троја" и „Третиот аргумент" и песните „Партија шах со мексиканските фигури" и „Романот за Троја". Учествуваат и костимографот Јасмина Игњатовиќ (женски костими во првата приказна); сликарот и вајар Јасна Николиќ (фигури-концепти) и уметничкиот фотограф Милинко Стефановиќ.

Според мислењето на најавторитетни критичари, Третиот аргумент е стрип-загатка, необичен, дури и во светски рамки. Настанал по приказните на српскиот кандидат за Нобелова награда, „првиот писател на 21 век“, Милорад Павиќ (1929-2009). Трите приказни формираат целина, која го разгледува „европското прашање“ од историска, антрополошка, психолошка, мистична и политичка гледна точка — предрасудите, траумите и митовите. Љубовната романса ја крие приказната за материјата, историските настани ја кријат бездната на времето, а третиот аргумент е оној што е одлучувачки за судбината не само на Европа, туку и на човекот и цивилизацијата...

Во постмодерниот начин, роман на Павиќ Кутија за пишување (1999), врз основа на приказната „Веџвудовиот прибор за чај“, директно воведува Третиот аргумент во своето дејствување.[3]

Критички оценки

[уреди | уреди извор]
  • „Вистинска визуелно брилијантна графичка новела.“ — Арчи Гудвин[4]
  • „Кај вистинските сликари Ѓорѓе Миловиќ, Жељко Пахек и Зоран Туциќ имаме современи творци од вистинско меѓународно значење.“ — Пол Гравет[5]
  • „Авторите на најпрецизен начин го погодиле духот, есенцијата на ониричното, на заплетениот па расплетениот стил, кој толку многу читатели привлекол кон Павиќевата проза. (...) Цивилизацијата на Византија е сеприсутна во Третиот аргумент, и тоа му служи на чест.“ — Павле Зелиќ
  • „Најдобра адаптација на книжевноста во историјата на српскиот стрип." — Васа Павковиќ
  • „Работена по рецептот од три бои — бела, црвена и сина, приказните сами нудат толкување на својот спектар, кој за разлика од слоганот на просветеноста, рационалните европски мисла за 'слободата, еднаквоста и братството', ги сведува на постојаните балкански категории на иднината, сегашноста и минатото.” — Јелена Тасиќ
  • „Веџвудовиот прибор за чај е митолошко трагање по смислата, раскажано со богат ликовен јазик и строг раскажувачки саспенс.Симулацијата ја надминува стварноста иво потполност ја збива во декоративен симболизам. Вакво внатрешно осветлување видов единствено уште кај Куросава во Додескаден и во Соништата.“ — Слободан Шкеровиќ[6] ·[7]
  • „Доаѓа до прекин на програмата, а поројот на воодушевување почнува да излегува од вас. Овие приказни престануваат, а зад себе оставуваат безброј прашања без одговор. Каков е овој свет во кој живееме.” — Александар Микиќ
  • „Во прашање е зрел, вреден труд кој претставува двајца талентирани автори за кои самата суштина на стрипот медиум не е тајна.“ — Илија Бакиќ
  • „Деталите за мистеријата на овој интересен потфат чекаат на секој од читателите да ги открива сам, еден по еден, како некоја игра на табла за која е потребно да се фрли коцка со одреден број за да би се дошло до некое место.“ — Марко Фанчовиќ
  • „Студенилото на боите е во складност со етеричноста на ликовите, кои се повеќе симболи, со ритамот на прозната предлошка." — Александар Жикиќ
  • „Се ја чини целината која го разгледува 'балканското прашање' и односот со регионот на Европа, што од историско, антрополошко, психолошко, мистично и политичко гледиште, се разбира, преку суптилно и деликатно вообличени метафори, што низ предрасудите, митовите, траумите, конкретните искуства...” — Слободан Ивков
  • „Чувствителниот стрип 'Веџвудовиот прибор за чај на двоецот Туциќ и Стефановиќ привлечекува со боите и со техниката на изведување. Лесно е да се потоне во таа прекрасна приказна (...) Течното раскажување не води низ нови перипетии на неверојатна љубов, опишувајќи ги наредните обиди машки прифатените порази — како и навистина изненадувачката поента, која открива сосема друга страна од приказната. Кога вакви стрипови барем би можеле да настанат и во Полска...” — Артур Длугош, Полска[8]
  1. „Трећи аргумент Зорана Туцића, Милорада Павића и Зорана Стефановића“ (информација), Библиотека на Милорад Павиќ, Проект Растко, 19 август 2016. (српски)
  2. (француски) Le Troisième Argument Архивирано на 28 август 2016 г., YIL Editions, 2016
  3. „Фиочица содржи еден ракопис завиткан во труба и вметнат во лист откинат од некој стрип. Стрипот прикажува бик од чиишто вилици капе пена. На неговиот грб јаваат момче и девојка свртени еден кон друг. Стрипот е на англиски јазик и носи наслов Third argument“ — Милорад Павиќ (Кутија за пишување, роман, 1999)
  4. Стрипманиа, Београд, 1996
  5. Gravett, Paul. „Comics Culture in Yugoslavia: World-Class Innovators & Remarkable Visionaries“, 2011. (англиски)
  6. Во: Стрипови које смо волели: избор стрипова и стваралаца са простора бивше Југославије у XX веку (2011), аутори: Живојин Тамбурић, Здравко Зупан и Зоран Стефановић, са предговором Пола Гравета
  7. Шкеровић, Слободан. "Трилогија Трећи аргумент", Пројекат Растко, 16. јул 2016. (српски)
  8. "Nastrojowy komiks 'The Wedgwood Tea-Set' dwójki Tunic /sic/ i Stefanovic wciąga barwami i techniką wykonania. Łatwo zatonąć w tej pięknej opowieści, po raz drugi w tym numerze HM alegorycznej. Płynna narracja przeprowadza nas przez kolejne perypetie niezwykłej miłości, opisując kolejno podejmowane próby i mężnie znoszone fiaska - no i wreszcie prawdziwie zaskakująca pointa, odkrywająca drugie, właściwe dno opowieści. Oby takie właśnie komiksy powstały w Polsce..." — Artur Dlugosz, "Po prostu Heavy Metal: edycja specjalna, jesień 2000" Архивирано на 29 август 2016 г. Esensja, Poland, 2000. (полски)

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]