Прејди на содржината

Трат

Од Википедија — слободната енциклопедија
{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/Предлошка:Автотаксономија/Fomes|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}
Трат
Научна класификација [ у ]
Непознат таксон (попр): Fomes
Вид: Трат
Научен назив
Fomes fomentarius
(L.) Fr. 1849
Синоними

Трат[3] или праун[4] (латински: Fomes fomentarius) — габа од семејството на базидиомицетите.

Fomes fomentarius
Fomes fomentarius

Тратот се развива на мртви или ослабени живи стебла на листопадни дрвја, особено често се среќава на бука. Телото му е конзолно со светлосива дебела и јака кора. Многу добро се прилепува на дрвото, па не е лесно да се отстрани. Во ширина достигнува до 50 cm, а во дебелина до 25 cm. Горната површина е концентрично брановидна, покриена со тврда кора до 2 mm, со кафеава боја. Долната површина (химениум) има сивобежова боја, мека е и потемнува на допир.[5] Спорите за расејување се овални, без израстоци.[6] Под кората има мрк дел кој посебно се подготвувал и порано бил користен за потпал со помош на искра настаната со удар на огнило во кремен.

Живеалиште

[уреди | уреди извор]

Паразитира на трули дрвја од бука, габер и топола, каде што може да има улога на разградувач.[6]

Потекло на името

[уреди | уреди извор]

Карл Лине прв ја проучувал.[6]

Зборот fomentarius доаѓа од зборот fomentum, што значи палење оган.[6]

Галерија

[уреди | уреди извор]
  1. Fomes fomentarius (L.) J. Kickx f.“. Species Fungorum. Посетено на 2010-09-16.
  2. Fomes fomentarius (L.) Fr. 1849“. MycoBank. Посетено на 2 January 2010.
  3. „трат“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  4. „праун“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  5. Gljive Srbije i zapadnog Balkana. Uzelac B. BGV Logic Beogad, 2009
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 „Bukova guba (Fomes fomentarius)“. Plantea (хрватски). 2015-01-13. Архивирано од изворникот на 17 август 2019. Посетено на 2019-08-18.

Литература

[уреди | уреди извор]
  • Мариновић, Р: Основи микологије и лихенологије, БИГЗ, Београд, 1973.
  • Полер, А: Сакупљајмо јестиве гљиве, Свијетлост ЗУНС, Сарајево, 1991.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]