Теодосиј Добжански

Теодосиј Григоревич Добржански (Добжански) (украински: Теодо́сій Григо́рович Добжа́нський; англ. Theodosius Dobzhansky, рус. Феодо́сий Григо́рьевич Добржа́нский; 24 јануари 1900, Немиров, Подолска губернија — 18 декември 1975, Дејвис, САД) бил украинско-американски научник-зоолог, генетичар, ентомолог и еволуционист.

Теодосиј Добжански (1943)

Во 1937 година го објавил својот труд ,,Генетиката и потеклото на видовите‘‘, значаен за развивањето на синтетичката теорија за еволуцијата, односно синтезата на еволутивната биологија со генетиката.

Животопис

Роден 1900 во Немиров. Учел во Киевскиот универзитет во периодот од 1917-1921. Во 1924-1927 Добжански бил асистент на катедрата по генетика при ЛГУ, а во 1925-1927 година научен специјалист во Бирото за евгеника и генетика на Комисијата за изучување на производствените сили на Русија (КЕПС) АН СССР.

Од 1922 година започнало неговото фасцинирање од генетиката, која станала главно поле на интерес на неговите научни истражувања во текот на животот. Во 1927 година Добжански бил пратен во САД во вселенската позната лабораторија на Томас Хант Морган во период од 1 година. Мисијата се продолжила до 1930 година, но тој не успеал да ја заврши започнатата работа и одлучил да остане во САД.

Религиозност

Како постојан бранител на дарвиновата еволуција и основач на BGA (Behavior Genetics Association, Асоцијација за генетика на однесувањето), Добжански, според Франциско Ајала, сепак "бил религиозен човек". Добжански зборувал за Господ во смисла дека тој создава преку еволуцијата и се сметал себеси за припадник на источната православна црква.

Трудови

Книги

• Dobzhansky, Th. 1937. Genetics and the Origin of Species. Columbia University Press, New York. (2nd ed., 1941; 3rd ed., 1951)
• The Biological Basis of Human Freedom (1954).
• Dunn, L. C., & Dobzhansky, Th. 1946. Heredity, Race, and Society. The New American Library of World Literature, Inc., New York.
• Dobzhansky, Th. 1955. Evolution, Genetics, & Man. Wiley & Sons, New York.
• Dobzhansky, Th. 1962. Mankind Evolving. Yale University Press, New Haven, Connecticut.
• Dobzhansky, Th. 1967. The Biology of Ultimate Concern. New American Library, New York.
• Dobzhansky, Th. 1970. Genetics of the Evolutionary Process. Columbia University Press, New York.
• Genetic Diversity and Human Equality (1973).
• Dobzhansky, Th., F.J. Ayala, G.L. Stebbins & J.W. Valentine. 1977. Evolution. W.H. Freeman, San Francisco.
• [Dobzhansky, Th.] 1981. Dobzhansky’s Genetics of Natural Populations I-XLIII. R.C. Lewontin, J.A. Moore, W.B. Provine & B. Wallace, eds. Columbia University Press, New York. (reprints the 43 papers in this series, all but two of which were authored or co-authored by Dobzhansky)

Статии

• Dobzhansky, Th. 1973. «Nothing in biology makes sense except in the light of evolution» Архивирано на 26 мај 2008 г. The American Biology Teacher 35: (March): 125—129.
• Dobzhansky, T., and O. Pavlovsky. 1957. «An experimental study of interaction between genetic drift and natural selection» Evolution 11: 311—319.

Надворешни врски

• Теодосиј Григоревич Добржански. Меморијална страница
• Теодосиј Григоревич Добржански
• М. Б. Конашев. УЧЕНЫЙ В РАЗДЕЛЕННОМ МИРЕ: Ф. Г. ДОБРЖАНСКИЙ И СТАНОВЛЕНИЕ БИОЛОГИИ В НАЧАЛЕ ВЕКА. НАУКОВЕДЕНИЕ, № 3, 2000 г. Архивирано на 30 септември 2007 г.
• Chapter 1 from Genetics and the Origin of Species Архивирано на 28 септември 2008 г.
• Theodosius Dobzhansky: A Man For All Seasons Архивирано на 27 јуни 2008 г. by Francisco J. Ayala
• The Theodosius Dobzhansky Papers the American Philosophical Society
• Transcript of Nothing in Biology Makes Sense Except in the Light of Evolution