Тексацефал
| Тексацефал Период: Доцен Кампан | |
|---|---|
| |
| Холотипска препоариетална купола од формацијата Агуја во Националниот парк Биг Бенд, Тексас | |
| Научна класификација | |
| Царство: | Животни |
| Колено: | Хордати |
| Класа: | Влекачи |
| Надред: | Диносауруси |
| Ред: | Сауришија |
| Подред: | †Сауроподоморфија |
| Инфраред: | †Сауропода |
| Семејство: | †Пахицефалосауридија |
| Род: | †Тексацефал Лонгрих, Сканеј и Танке, 2010 |
| Вид: | T. langstoni |
| Научен назив | |
| †Texacephale langstoni Лонгрих и сор., 2010 | |
Тексацефал — пахицефалосауридски диносаурус од Кампанската фаза од доцната креда. Неговите фосили потекнуваат од формацијата Агуја на Националниот парк Биг Бенд, во Тексас, и биле опишани во 2010 година од Лонгрич, Санки и Танке. Генеричкото име значи Тексас + „глава“ (кефал на грчки јазик) во однос на неговото место на откривање, а специфичното име го одликува Ван Ленгстон.[1]
Откривање[уреди | уреди извор]
На холотипскиот примерок на Тексацефал, LSUMNS 20010, е составена од споени челна и темена коска. Втор примерок, LSUMNS 20012, е составен од нецелосна фронопариетска купола. Пронајден е во истите каменоломи на WPA кои произведувале Агухецератопс, и може да се ископани и фрлени настрана, кои погрешно биле сметани за карпа, пред да се пронајдат децении подоцна.[1] Според тимот, фосилизираната купола на животното поседувала од пет до шест вертикални прирабници на секоја странична страна, поврзувајќи ја со посторбиталната коска. Тимот ги толкувал овие структури како испреплетени „запченици“ што би помогнале во справувањето со стресот на коската при закопчување на главата,[2] хипотетичко однесување што претходно го предизвикуваа други автори.[3][4]
Екологија[уреди | уреди извор]
Тексацефалот, како и другите пахицефалосауриди, бил мал, бипаден тревојад. Задебелената купола, формирана од споените фронтали и париетали, со придонес од други коски на черепот, би значела дека мозокот е покриен со неколку сантиметри цврста коска. Куполата, најверојатно, била користена во натпревари над сожители или територија. Оштетувањето на коската на черепот може да е претрпено за време на борбите.
За разлика од денешното суво, пустинско опкружување, палео-средината Биг Бенд била влажна, крајбрежна низина на работ на Западниот ентериер за време на Кампанијан. Тексацефалот ја делел неговата средина со Agujaceratops mariscalensis, на Цератопсиди. Тираносауридите и џиновскиот крокодилски Deinosuchus rugosus исто така биле присутни во околината на Агуја и веројатно биле грабливци.
Филогенија[уреди | уреди извор]
Кладограм според Лонгрич, Санки и Танке (2010).[1]
| Пахицефалосауридија |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Longrich, N.R.; Sankey, J.; Tanke, D. (2010). „Texacephale langstoni, a new genus of pachycephalosaurid (Dinosauria: Ornithischia) from the upper Campanian Aguja Formation, southern Texas, USA“. Cretaceous Research. 31 (2): 274–284. doi:10.1016/j.cretres.2009.12.002.Longrich, N.R.; Sankey, J. & Tanke, D. (2010). "Texacephale langstoni, a new genus of pachycephalosaurid (Dinosauria: Ornithischia) from the upper Campanian Aguja Formation, southern Texas, USA". Cretaceous Research. 31 (2): 274–284. doi:10.1016/j.cretres.2009.12.002.
- ↑ Head-ramming dino had ‘gears’ in skull
- ↑ Dinosaur Study Makes No Butts About It / Round-skull species didn't bash heads
- ↑ Cranial histology of pachycephalosaurs (Ornithischia: Marginocephalia) reveals transitory structures inconsistent with head-butting behavior