Тајмир
Таймыр | |
---|---|
Местоположба на полуостровот | |
Географија | |
Место | Краен Север |
Координати | 74°00′N 98°00′E / 74.000°N 98.000°E |
Соседни водни површини | |
Површина | 400.000 км2 |
Највисоко место | 1.125 м |
Највисока точка | Биранга |
Држава | |
Фед. субјект | Краснојарски крај |
Тајмир (руски: Таймыр или Таймырский полуостров) — полуостров на Крајниот Север на Сибир и најсеверен копнен предел на Евроазија. Сместен е меѓу Енисејскиот Залив во Карското Море и Хатаншкиот Залив во Лаптевското Море во состав на Краснојарскиот крај, Русија.
На овој простран полуостров се наоѓаат езерото Тајмир и планинскиот венец Биранга. На неговиот крај е сместен ’ртот Чељускин — најсеверната точка на копнена Евроазија.
Население
[уреди | уреди извор]Домородни народи на полуостровот се Ненците и Нгасаните. Првите живеат претежно на далечниот север, а другите низ среден Сибир, вклучувајќи го и Тајмир. Нгасаните Живеат претежно во Уст-Авам, Волачанка и Новаја во Тајмирскиот долгано-ненецки реон на Краснојарскиот крај, а помалубројни се во градовите Дудинка и Нориљск.[1] Поради нивната оддалеченост, кај Нгасаните сè уште е зачуван шаманизмот како верско и културно обележје.[2]
Стопанство
[уреди | уреди извор]На подрачјето на Тајмир е застапено рударството, особено со претпријатија како „Нориљски никел“ кое топи руда кај Нориљск. Полупреработената никелова руда и другите производи се превезуваат по кратка железница до пристаништниот град Дудинка на реката Енисеј, а оттаму се испорачуваат во Мурманск и други места по бродски пат.
Екологија
[уреди | уреди извор]-
’Ртот Чељускин
-
Предел од Тајмир
Тајмир е последното изворно живеалиште на мошусното говедо вон Северна Америка. Сегашното население е повратено во 1975 г., цели 2.000 години по неговото изумирање во Русија.[3][4] Во 2002 г. се забележани 2.500 единки, кои веќе во 2010 г. нараснале на 6.500[5]
Клима
[уреди | уреди извор]Брегот на Тајмир е замрзнат најголем дел од годината, обично меѓу септември и јуни. Летото е кратко, особено на бреговите на Лаптевското Море на североисток. Климата во внатрешноста на полуостровот е континентална. Зимите се сурови, со чести веавици и крајно ниски температури. Временските прилики на северот на полуостровот можат да се согледаат по следниве податоци за ’ртот Чељускин.
Климатски податоци за ’ртот Чељускин | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Месец | Јан | Фев | Мар | Апр | Мај | Јун | Јул | Авг | Сеп | Окт | Ное | Дек | Годишно |
Прос. висока °C (°F) | −26 (−15) |
−26 (−15) |
−24 (−11) |
−16 (3) |
−8 (18) |
1 (34) |
5 (41) |
4 (39) |
0 (32) |
−10 (14) |
−19 (−2) |
−22 (−8) |
−11.7 (10.8) |
Прос. ниска °C (°F) | −33 (−27) |
−33 (−27) |
−33 (−27) |
−26 (−15) |
−15 (5) |
−5 (23) |
−3 (27) |
−3 (27) |
−5 (23) |
−16 (3) |
−26 (−15) |
−30 (−22) |
−19 (−2.1) |
Прос. врнежи мм (ин) | 8 (0.31) |
9 (0.35) |
9 (0.35) |
8 (0.31) |
9 (0.35) |
18 (0.71) |
21 (0.83) |
22 (0.87) |
22 (0.87) |
15 (0.59) |
9 (0.35) |
11 (0.43) |
201 (7.91) |
Прос. бр. врнежливи денови | 15 | 15 | 14 | 12 | 11 | 12 | 11 | 12 | 15 | 16 | 13 | 16 | 162 |
Сред. бр. сончеви часови месечно | 0 | 0 | 124 | 270 | 217 | 150 | 186 | 124 | 62 | 0 | 0 | 0 | 1.133 |
Извор: World Climate Guide[6] |
Поврзано
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Ziker
- ↑ Hoppál 2005
- ↑ Science Daily
- ↑ „Safari Club Foundation Recordbook entry on Bovids“. Архивирано од изворникот на 2007-09-27. Посетено на 2016-11-20.
- ↑ „Large Herbivore Network Article: Reintroduction of Musk Ox in the Northern Russia by Dr. Taras Sipko“. Архивирано од изворникот на 2015-09-05. Посетено на 2016-11-20.
- ↑ „Climate Data for Mys Chelyuskin“. World climate Guide. Посетено на April 1, 2012.
Литература
[уреди | уреди извор]- Hoppál, Mihály (2005). Sámánok Eurázsiában. Budapest: Akadémiai Kiadó. ISBN 9630582953. (The title means “Shamans in Eurasia”, the book is written in Hungarian, but it is published also in German, Estonian and Finnish: Site of publisher with short description on the book (in Hungarian) Архивирано на 2 јануари 2010 г..)
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]„Тајмир“ на Ризницата ? |
- Полуостров на студот — напис за Тајмир во „Вокруг света“ (руски)
- Природата на Тајмир Архивирано на 7 март 2007 г.
|