Српски поговорки
Ова е список на српски поговорки. Овој список не е целосен и може да подлегне на додатни проширувања. Во прилог следуваат поговорките.[1]
Поговорки[уреди | уреди извор]
- Жив човек сè ќе направи.
- Жали ме жив, а немој мртов.
- Живеј просто, ќе доживееш и сто.
- Сè во свое време.
- Секој човек човек има свои маки.
- Тешко на оној кого го жалат.
- Подобро чесно да се умре, отколку нечесно да се живее.
- Смртта е измамничка.
- Долг јазик, краток живот.
- Царот може многу, а смртта уште повеќе.
- Смртен бил, па и умрел.
- Богатството не ја брка смртта.
- Не е лесно душата да ја испуштиш.
- Чесната смрт го прославува целиот живот.
- Кога е мака, тогаш и се кука.
- Овој век - како снег.
- Младиот може, а стариот мора да умре.
- Без здравје нема богатство.
- Чистотата е половина здравје.
- Додека човекот е здрав, и водата му е слатка.
- Весело срце - половина здравје.
- Кој ја крие болеста, му нема лек.
- Болниот се прашува, а на здравиот му се дава.
- Кој е здрав, не ги брои годините.
- Ѕидот го урива влагата, а човекот грижата.
- Здравиот на болниот не му верува.
- Оцетот најмногу го гризе своето буре.
- Секоја кашлица не доаѓа од студот.
- Здравите заби се белег на длабока старост.
- Паднала мувата на мечката.
- Кратка вечера, долг живот.
- Не можат сите рани да се лечат со еден мелем.
- Р'ѓата го јаде железото, а тагата срцето.
- Кашлицата и сиромаштијата не можат да се сокријат.
- Најлошо е болен оној кој не чувствува каде го боли.
- Здравјето лесно се губи, но тешко се добива.
- Лесно му е на здравиот да го советува болниот.
- Нема полоша болест од гладот.
- Жени го синот кога сакаш, а девојката мажи ја кога можеш.
- Плаче огнот, се родила девојка.
- Од првата среќа не се бега!
- Цигу-мигу за три дена, куку леле до века!
- Жешки се мајчините солзи.
- За омажената ќерка и за продадената куќа има многу муштерии.
- Фали му се на туѓинецот, а на својот пожали му се.
- Ни вода ни вино.
- Чуму ти е нивата кога род не дава?
- Хранителот е како родител.
- Иверката не паѓа далеку од огништето.
- Ниту јас не сум репа без корен.
- Човекот сака да е подобар од секого, а од синот да е полош.
- Не носи несој во сој.
- Колку што има бели врани, толку има добри маќеи.
- Не стои куќата на земјата, туку на жената.
- На пушката, на коњот и на жената не треба да им се верува.
- Помогни му боже на неженетиот, а на оженетиот има кој.
- Кој нема сокол, се радува и на кукавица.
- Жената ќе ја сочува само онаа тајна која не ја знае.
- И змијата е убава, ама е лоша.
- И браќата се караат.
- Од лош род нека нема пород!
- Раните птици одлетуваат.
- Валканата облека дома се пере.
- Нема куќа без лош домаќин.
- Ако ја тепаш жената, ја тепаш својата среќа.
- Без жената нема ни среќа ни несреќа.
- Брак без деца, ден без сонце.
- Јаболкото што ќе созрее доцна, долго стои.
- Од самотијата нема ништо полошо.
- Тешко на оној кој се жени со очите, а не се жени со ушите.
- Тешко на куќата со млад старешина, а на овците со стар овчар.
- Од туѓата свеќа мене не ми се гледа.
- Лоша куќа, вечен затвор.
- Кајшто нема жена, нема ни куќа.
- Жените се да зборат, а мажите да творат.
- Жена, оган, море, не се знае што е полошо.
- Жената е мака без која не се може.
- Никој не е помил од мајката.
- Своја куќичка, своја слободичка.
- Мали деца, мала грижа, големи деца, голема грижа.
- Куќниот праг е највисоката планина.
- Додека детето не заплаче, мајката не го сеќава.
- Што прават децата? Тоа што го гледаат од таткото.
- Гледај ја мајката, па земи ја ќерката.
- Кај стар татко, сироти деца.
- Мајката тепала, мајката мила.
- Во најголемата неволја, човекот најпрвин мајката ја споменува.
- Очите се прозорец на срцето.
- Додека цути липата, преполна е со пчели.
- Ловците се за да ловат, а потполошките за да бегаат.
- Љубовта е почеток и на доброто и на злото.
- Љубовта е убава, ама слепа.
- Зајакот од шумата и љубовта од луѓето не излегуваат никогаш.
- Надвор од очите, надвор од срцето.
- Љубовта е полна и со мед и со јад.
- Слободната коза волкот ја јаде.
- Со мек образ, стомакот до носот.
- Стариот трупец повеќе гори кога ќе се запали.
- Пчелата не збира мед од еден цвет.
- Подобро е во колиба да пееш отколку во дворец да плачеш.
- Млад ерген, стар просјак.
- На младата вдовица и на старата девојка и садовите по куќата им пречат.
- Повеќе ја сака туѓата р'ѓа отколку својот мед.
- Од каде што е жената, оттаму и говедата се мили.
- Пријателите се познаваат во невоја, како златото во огнот.
- Гради куќа на секое место.
- Потешко е пријателството да се задржи отколку да се започне.
- Со кого се тепам, со него вино не пијам.
- Не дава оној што има богатство, туку оној што има срце.
- Кај сто пријатели - без пријател.
- Еден, ама вистински пријател.
- Кој му простува на непријателот, добива пријател.
- Лутиот човек не го задржува пријателот.
- На најмилиот гостин - три дена му се доволно.
- Како што влече срцето, така плачат очите.
- Туѓата кокошка изеди ја, својата врзи ја за ногата.
- На подарениот коњ не му се гледаат забите.
- Секому својата песна му е мила.
- Додека има мед, ќе има и муви.
- Кај стариот крвник нема нов пријател.
- Не дај боже со погани да се спријателиш.
- И бог ќе ни прости, а Турците нема да нè разберат.
- Не барај пријател на трпезата, туку на вратата од затворот.
- Некому мајка, некому маќеа.
- И кога ќе се излечи раната се познава белег.
- Кој бара пријател без маана, ќе остане без него.
- Зборот сече како меч.
- Човекот не се жали толку од непријателот колку од пријателот.
- Будалиот на подарокот му се радува.
- Понуден исто како почестен.
- Најголема чест е добрата волја.
- Убав збор и грст слама - доволно е.
- Одбрани ме, боже, од лудите пријатели, а од непријателите сам ќе се одбранам.
- На неповиканиот гостин, местото му е крај вратата.
- Ситиот гостин тешко е да се почести!
- Никој не може да ти помогне кога самиот си свој непријател.
- Ниту во морето мера, ниту во мажот вера.
- Слогата во семејството е најголема среќа.
- Никогаш слогата не изгубила.
- Тешко на домот во кој нема слога.
- Кајшто нема слога, таму нема куќа.
- Инаетот е несреќен занает.
- Кај што има неслога не помага задругата.
- Без слога нема слобода.
- Сложни браќа и во петок јадат месо.
- Збор за збор, па за вратовите.
- Шепотот куќата ја урива.
- Договорот куќа гради.
- Се карале жените за туѓото теле.
- Од слободата нема поголемо добро на светот.
- Секоја земја по еден јунак храни.
- Човекот без слобода е како рибата без вода.
- Во борбата живот, а во работата спас.
- Стравот и куциот го крева на нозе.
- Без жртви нема слобода.
- Човекот е потврд и од дрво и од камен.
- Еднаш се раѓа, еднаш се умира.
- Во неволја не треба да се плаче, туку лек да се бара.
- Кога е војна, никој никому не му е брат.
- Златен синџир слобода не дава.
- Кој сака војна, нека ја има дома!
- Војната е како облак, некого оросува, а некого покосува.
- Стапот има два краја.
- Со глава ѕид не се пробива.
- Секоја мака не е до века.
- Јунаковата мајка најпрвин заплакува.
- Искрата прави голем оган.
- Најмногу луѓе умираат в кревет, а од креветот никој не се плаши.
- Света е одмаздата.
- На непријателот кој бега прави му широк пат.
- Лесно е покрај чашата да се биде јунак.
- По битката, копјето в трње.
- Покорната глава сабја не ја сече.
- Кој многу се заканува, од него не плаши се.
- Лесно е со туѓи раце за жешко железо да се фаќаш.
- Не се гине повеќе од еднаш.
- Кој многу се плаши од ветрот, нека не оди на море.
- Каде има јунаци - лелекање; каде има девојки - таму пеење.
- На маката се познаваат јунаците.
- Мртвиот лесно можеш да го исечеш.
- И пчелата, бранејќи го своето, животот го губи.
- Златото во огнот се испробува, а човекот во неволјата.
- Подобро е чесно да се умре, отколку срамно да се живее.
- Никогаш и никаде утката не испилила сокол.
- Стојановата мајка плаше, а Бегановата се радува.
- Нема одмазда без луд брат.
- Кој се мачи, тој ќе се измачи.
- Нема волк по кого не лаат кучињата.
- Страшливецот се заканува, сиракот колне, а слабиот плаче.
- Плашливиот пес многу лае.
- Од мирот глава не боли.
- Добриот јунак не умира дома.
- Нема јунак без опинок.
- Нема полза од мртов јунак.
- Мртвиот орел не може да лета.
- Младите во битката, а старите во советот треба да се слушаат.
- Страшливецот дома си доаѓа.
- Кој самиот се советува, самиот и гине.
- Тешко на светот кога лудите ќе се појуначат.
- Тешко земјата по која ќе помине војска.
- Стекна слава, а загуби глава.
- Роб секогаш, гроб никогаш.
- Подобро гроб отколку роб.
- Војната еден обогатува, а илјада упропастува.
- Во стравот се големи очите.
- Од две смрти никој не гине.
- Истепаниот пес и од најмалиот камен се плаши.
- Железото сече и дрво и камен, а и него р'ѓата го јаде.
- Кој сака да живее во мир, треба да молчи и да трпи.
- Пред да се смири ветрот, тогаш најсилно дува.
- И глув и слеп треба да бид еоној кој сака да живее во мир.
- Кој сече со меч, од меч гине.
- Не му е грижа на орелот што јато врапци вика на него.
- Лавицата раѓа едно, ама лав.
- Бесен јунак - крвав нос.
- Ако е гол, ама е сокол.
- Стравот нема образ.
- На песот што бега секој му вика.
- Од изобилство светот не гине.
- Еден мртов стотина живи плаши.
- Од полната пушка се плаши еден човек, а од празната двајца.
- Правдата ќе исплива.
- Над силата, силата е правда.
- Двајца без душа, а третиот без глава.
- Од кантарот подобар кадија нема.
- Чија е силата, негова е правдата.
- Одземено - проклето.
- Никој не може себеси да си биде судија.
- Со една рака дава, а со две зема.
- Виновникот и од сенката се плаши.
- Мртвата уста не зборува.
- Да беше паметта од судот како што беше до судот!
- Правдата одамна погинала.
- Лесно е вината на мртвиот да му се префрли.
- Една штета, илјада гревови.
- Во правото дрво громот повеќе пука.
- Секој сака правда, ама не во својата куќа.
- Ако знаеш што ти било, не знаеш што ќе ти биде.
- Ако можам да ти купам капа, не можам памет.
- Изгорениот кашата ја лади.
- Лошо е кој не знае, а не сака да научи.
- Од невештиот и гората плаче.
- На туѓата будалштина се смееме, а од својата не се срамиме.
- Блазе си му она оној што нема памет.
- Добра е замислената, но уште подобра размислената.
- Додека стебленцето е тенко треба да се исправува.
- Целата мудрост не е во еден човек.
- Слушај го мудриот збор на постариот.
- Со будалата нема шега.
- И мудрите некогаш грешат.
- Подобро е да се умее отколку да се има.
- Паметниот мисли што зборува, а лудиот зборува што мисли.
- Подобро е да имаш во главата отколку во сандакот.
- Утрото е помудро од вечерта.
- Подобро е да измериш, па да кроиш.
- На волкот не треба шумата да му ја покажеш.
- Младите волови учат да ораат од старите.
- Со мера мери, а со цена цени.
- Коњите се мерат со педи, а луѓето со паметта.
- Без мака нема наука.
- Маката и неволјата го учат човекот.
- Базе си му на оној кој ќе се опамети од туѓата штета, а тешко на оној кој мора од својата.
- Полека, но сигурно.
- Додека мудрите се надмудруваа, дотогаш лудите се наижуваа.
- Слепецот за патот и будалата за совет не треба да се прашува.
- Човекот учи додека е жив, па повторно луд умира.
- Додека детето не падне, не може да научи да оди.
- Ако знаеме каде сме се родиле, не знаеме каде ќе умреме.
- Тешко на нозете под лудата глава.
- Каде што има многу смеа, има малку памет.
- И луѓето послушај ги, и својта памет имај.
- Оној е мудар кој умее да биде и луд и паметен.
- Испечи па речи.
- Кој оди полека, далеку стигнува.
- Кој прашува за патот, не заскитува.
- Остарел, а памет не стекнал.
- Кој нема во главата, има во нозете.
- Пет занаети, десет неволји.
- Тоа го знае и пијаната врана.
- Кој многу зборува - или многу знае или многу лаже.
- Тоа за него се шпански села.
- Не знаеш, мајко, колку е тешко дете да родиш.
- Кој умее, нему две.
- Јас умеев а немав; ти имаше а не умееше - исто е.
- Кој многу искусил, многу и препатил.
- Кој многу ги менува мајсторите, ќе остане калфа.
- Лесно е мудрите да ги советуваш.
- Тешко на оној кој оди по туѓата памет.
- Кога главата е луда, целото тело страда.
- Еден човек не може сè да знае.
- Ни стар бербер ни млад лекар не барај.
- Лета како ждребе пред рудата.
- Забите се граница на јазикот.
- На очите треба повеќе да им се верува од ушите.
- Однеси го магарето во Стамбол - магарето пак е магаре.
- Лесно е плитка бара да заматиш и будалата да го налутиш.
- Нагаѓањето не е погаѓање.
- На мудрата глава едно око ѝ е доволно.
- Слепиот слепецот го води, па двајцата во јамата.
- Лудиот со свеќа не се бара.
- Знам јас на која нога куцам.
- Мудрост е да се трпи она што е за трпење.
- Празното буре повеќе ѕвечи.
- Пократкиот пат колата ја крши.
- Во таа грмушка лежи зајакот.
- Кој ќе му украде на крадецот?
- Кој искусил, знае другите да ги советува.
- Не врзувај го туѓото ѕвонче на својот овен.
- Не се прашува каде седнал, туку како зборувал.
- Старата лисица се чува од железото.
- Кога будалата молчи, луѓето мислат дека е паметен.
- Да можеше човекот да се роди двапати, секој ќе беше паметен.
- Ништо поцрно од лошата памет.
- Бројот чува сè.
- Никој учен не се родил.
- Знаење - имање.
- Мудрата бубачка преде свила, а не пајажина.
- Младата крв вели „да скокнеме“, старата „да седнеме“.
- Човекот има само една пролет.
- Да се ожениш млад рано е, а стар доцна е.
- Веселата младост е најголема радост.
- Младото дрво се витка, а старото се крши.
- Кај стариот глава, кај младиот снага.
- И на стариот волк му е мило јагненце да задави.
- Ќе те праша староста каде ти помина младоста.
- Стариот боледува, младиот не му верува.
- Стариот Влав не може да се потурчи.
- Стариот човек не го прашуваат што те боли, туку каде не те боли.
- Никој не ја сака староста.
- Старото дрво не се исправа.
- Не стареат годините, туку деновите.
- Староста е болест од која секој умира.
- Младоста предлага, староста одлага, средината извршува.
- Лошото говедо јунец до века.
- Младите жени браќата ги делат.
- Младото да го бакнеш и богатиот да го украдеш не е грев.
- Младата утроба плод дава.
- Младо - лудо.
- Младост - радост.
- Држи сè до старото вино и стариот пријател.
- Кога стариот пес лае треба да се види што е.
- Староста и сонот нè привикнуваат на смртта.
- Кој не го сака братот за брат, тој ќе го добие туѓинецот за господар.
- Секаде помини, но дома дојди си.
- Секоја птица во своето јато лета.
- Оној што го молиш не треба да го лутиш.
- Двајца лоши го совладаа Милош.
- Вчера везир денес резил.
- Оној што слуша секого, лошо прави; оној што не слуша никого, уште полошо.
- Со својот јади и пиј, но не тргувај.
- Никој без маана не се родил.
- Најширокото и најдолгото поле е меѓу човекот и нечовекот.
- Тешко на овцата што се отуѓува од своето стадо.
- Во туѓото око гледа сламка, а во своето греда не гледа.
- Не може да му се погоди на светот.
- Враната не ѝ копа очи на враната.
- Кога си во орото, треба да играш.
- Најтешко е да се биде човек.
- Ако не можеш да ми помогнеш, не ми одмагај.
- Општата мака не е тешка.
- Кој падне сам нека не го обвинува другиот.
- Дрвтото се потпира на дрво, а човекот на човек.
- Без друштво нема јунаштво.
- На немото дете ни мајката не може да му помогне.
- Прво погледни се себеси, а потоа другите.
- Најпрвин пред својата куќа исчисти.
- Никому не му пишува на челото што е во него.
- Никогаш не жали му се на оној што не страда како тебе.
- Прво купи го соседот, па потоа куќата.
- По мене, ако сака гората нека роди бисер.
- Додека на еден не му се стемни, на друг не му се разденува.
- Крвта не е вода.
- Најдобриот разговор е со гусли.
- Колку одиш повисоко, толку гранката е потенка.
- Својот леб го јаде, туѓата грижа ја гледа.
- Каде што нема мачка, таму глувците оро водат.
- Во какво оро ќе се влета, таква песна се пее.
- Во орото кога сакаш, од орото кога ќе те пуштат.
- На другите прави им го она што сакаш тебе да ти прават.
- Не кажувај сè што знаеш, не прави сè што можеш, не верувај во сè што ќе чуеш.
- Тој би ја дал и крвта под грлото.
- Кроткото јагне од две мајки цица.
- Човекот не е јаболко за да го помирисаш.
- Без луѓето нема живот.
- Од еден камен не се прави град.
- Во своето јато, гулабу!
- Подобро гледаат четири очи отколку две.
- Луѓето се густо посеани, а ретко никнуваат.
- Во туѓата рака парчето секогаш е поголемо.
- Туѓата коза има повеќе лој.
- И злото и доброто – до луѓето.
- Ничија заслуга ни добрина не треба да се гази.
- Тешко на агата кого го фалат кметовите.
- Облеката не го прави човекот.
- Кој ќе тргне по туѓата волна, самиот дома истрижен се враќа.
- Кој се крие од луѓето, подобро да го нема.
- На високите смреки виорот врвовите им ги крши.
- Нема потешко бреме од лошиот сосед.
- Кого не го познаваш, гледај со кого се меша.
- Каде и да се состанат луѓето, ги оценуваат другите, а не себе.
- Отсекогаш посилниот го кршеле.
- Лицето девојката ја мажи.
- Лицето не ги крие годините.
- Убавата жена ретко е чесна.
- Каде си видел убава баба и мирно дете?
- Убавото секому му е мило.
- Убавите орото го водат, а грдите куќата ја водат.
- Убавиот збор железна врата отвора.
- И на трупецот стави му костум – ќе биде убав.
- Не се живее од убавината, туку од добрината.
- Богат е оној што не е должен, а малд е оној што е здрав.
- Богат е оној што не бара од другите.
- Богатиот јаде кога сака, а сиромашниот кога може.
- Тешко е ситиот да го нагостиш, а богатиот да го даруваш.
- Богатството никогаш не е сито.
- Голиот не може да се соблече.
- Во празна куќа ни кученцето не сака да влезе.
- Просјаците не раздаваат.
- Сиромавиот нема никаде пријател.
- Голем град – голем глад.
- На гладниот не треба да му проповедаш, туку да му дадеш да јаде.
- Сиромаштијата нема родбина.
- На сиромашниот лесно можеш да му помогнеш, но тешко можеш оној кој бил богат, па пропаднал.
- Се најаде како сираче на задушница.
- Сеното нека ни роди, а житото некаде ќе роди.
- На срамежливиот слепец торбата му е празна.
- Кога има добра волја, има сè.
- Ако не сака Божиќ каша, тогаш децата сакаат.
- Кога има леб, нема сол, кога има сол, нема леб.
- Гладниот го разбира гладниот.
- На гладниот пес и дивјачките му се слатки.
- Жедниот и матна вода пие.
- Просјакот има златен занает – шест дена лежи, а седмиот пред црквата седи.
- Од празната куќа и глувците бегаат.
- Ситиот не му верува на гладниот.
- Каде што е тенко таму се кине.
- Сиромаштијата не е срамота.
- Не е богат оној што има, туку оној што бара малку.
- Гладот нема очи.
- На ситиот стомак ни добриот леб не му чини.
- Залудно царот ми е роднина, кога јас сум просјак.
- Што ако градот чини динар, кога немам динар.
- Гозбата на сиромасите секогаш се претвора во пеење.
- Нека се знае чија куќа е мрсна.
- Додека има луѓе ќе има и капи.
- Нуждата не купува, туку продава.
- Окото на господарот коњот го гои.
- Повеќе вреди жената што ќе заштеди отколку мажот што ќе заработи.
- Со туѓи раце лесно е змии да фаќаш.
- Ситата мачка глувци лови, а гладната краде по куќата.
- Најтешко е да се започне.
- Кој се плаши од работата, тој живее во беда.
- На добриот слуга што и да му дадеш, малку е, а на лошиот што и да му дадеш – многу е.
- За завршената работа нема приговор.
- Железото се кова додека е жешко.
- Загради плитко, а посеј ретко; загради ниско, па ајде веднаш на пазар по жито.
- Кој се надева во другиот, слаба му е надежта.
- Кокошката што многу кокодака, малку јајца носи.
- Јас со окото, тој со скок.
- Волците не јадат месо по порачка.
- Занаетот е секојдневна добивка.
- Зрно по зрно – погача, камен по камен – палата.
- Ретко знае добро да стопанисува оној кој никогаш не служел.
- На туѓите плеќи лесен е товарот.
- Не се гои прасето пред Божиќ.
- За тврдото дрво треба и тврд клун.
- Каде што многу се зборува, малку се работи.
- Кај ковачот најлоша секира.
- Не сонувај колку што не можеш да исткаеш.
- Оној што секогаш започнува, никогаш не завршува.
- Теле за теле, иако не е шарено.
- Дај со рацете, а барај со нозете.
- Уште двата краја и средината, па сè е готово.
- Изгубеното време тешко се надоместува.
- Кај земјоделецот црни раце, ама бела погача.
- Кој не градел куќа и не мажел ќерка, не знае што е трошок.
- Без алат нема занает.
- Мравката и пчелата нè учат како се печали.
- Мувата орала стоејќи на рогот на волот.
- Тивката вода брег рони.
- Мрзата е полоша од болест.
- Работи, па не плаши се од гладот.
- Заборавеноста е знак на мрза.
- Додека има грбови, ќе има и самари.
- Добрата овца многу не блее, ама многу волна дава.
- Ралото и мотиката светот го хранат.
- Од мрзата нема поголем товар.
- Силно е магарето, ама двајца товарат.
- Женската работа никогаш нема крај.
- Туѓата рака не печали.
- На вредната девојка брзо ѝ доаѓаат сватови.
- Еден час спиење пред полноќ е подобар од два по полноќ.
- Полесно е да се стекне отколку да со сочува.
- Нема леб без мотика.
- Кој ја гледа туѓата работа, својата ја заборава.
- Кој не умее да штеди, работата не му помага.
- И белата брада лаже, а наѓубрената нива не лаже.
- Колку што грмеше и немаше толку дожд.
- По завршената работа нема многу каење.
- Длабок е туѓиот џеб.
- Лозјето не бара молитва туку мотика.
- Бистра водичка, мирна главичка.
- Подобро сит да пиеш вода отколку гладен вино.
- Кој пие ќе се опие – кој игра на коњот ќе се убие.
- Кој многу испил, тој среќа не донел.
- Ракија никого никогаш не го направила човек.
- Кој вечера вино, тој руча вода.
- Кафето и ракијата ја растурија куќата.
- Пијаното и лудото се исто.
- Виното нема раце, ама за очи фаќа.
- Виното и мудриот го спобудалува.
- Од пијаниот и лудиот бега.
- Човекот во пиењето, а коњот во калта се познаваат.
- Ако е мажот пијаница, жената е маченичка.
- На пијаниот морето му е до колена.
- Виното и старецот го разигрува.
- Оние што не пијат ракија, не знаат што е уживање.
- Што мисли трезниот, пијаниот го кажува.
- Пијаната глава не носи барјак.
- Винце кисело – срце весело.
- Човекот се надева додека има здив во него.
- Децата се чудат на сè, а луѓето на ништо.
- Не барај ручек во Бања Лука, кога ти е во раката.
- Држам врабец, а чекам сокол.
- На оној што сака да игра, лесно му се свири.
- Никој не дава ништо за нешто.
- Пуштија мувата на дланката, таа ќе замине во брадата.
- Зајакот во шумата, а тој прави ражен.
- Подобро врабец во раката отколку сокол во планината.
- Подобро врабец во раката отколку гулаб на гранката.
- Нема пари – нема ни пазар.
- Она што не можеш да го имаш, немој да го посакуваш.
- И сите овци и волците сити, тоа не може да биде.
- Не ја чува торбата свети Никола, туку добрата врвка.
- Подобро е своето јајце отколку туѓата кокошка.
- Ние за волкот, а волкот меѓу овците.
- Кој се фали, самиот се расипува.
- Повеќе има денови од колбаси.
- И парите и јарето – не може.
- Водата и огнот се добри слуги, а лоши господари.
- До средината на зимата ни глад ни студ.
- Убава зима – сиромашна мајка.
- Нема зима додека не помине Божиќ.
- По утрото денот се познава.
- Летото ќе светне и ќе помине.
- На летната облачност и на зимската ведрина не треба да им се верува.
- Зимо, бел гулабе, имаш волчји заби.
- Сонцето секого еднакво го грее.
- Да не беше ветрот, пајаците небото би го премрежиле.
- Она што ќе го зафатат огнот, војската и водата, не може да остане.
- Тивкиот дожд подобро ја натопува земјата.
- Пролетниот снег од денес до утре.
- Пред зората не може да се раздени.
- Една ластовица не ја прави пролетта.
- Огнот со слама не се гаси.
- Шумата е најтоплата кошула.
- Есента е богата, а зимата рогата.
- Кога грми пред да капи, нема да има дожд.
- Кој сака чесно, не може лесно.
- Раката ја мие раката – образот двете.
- Сè за образот, а образот за ништо.
- Своето не го давај, а туѓото не го посакувај.
- Едно мисли, друго зборува, а трето прави.
- Потребата чесноста ја крати.
- Нуждата законот го менува.
- Злобата ја јаде душата како ‘рѓата железото.
- Туѓото невратено – непростен грев.
- Ветувањето – тешко долгување.
- Ветувањето – на лудиот радување.
- Чесниот човек лесно е да го измамиш.
- Водата може да измие сè, освен црниот образ.
- Сечие дело ќе излезе на виделина.
- Кој ѕида куќа со туѓи воздишки, во неа нема да му седат внуците.
- Најскапо е она што не е за продажба.
- Чесноста е еднаква со животот.
- На златото ‘рѓа не се нафаќа.
- ‘Рѓата не се фаќа на злато.
- Скриениот јаглен најлошо ќе те испече.
- Никој никого не може да го засрами додека самиот не се засрами.
- Нашла вреќата закрпа.
- Волот се врзува за рогот, а човекот за јазикот.
- Јазикот пресекол повеќе глави отколку сабјата.
- Ќе се најде давател, ама нема враќач.
- Најтежок товар е немирната совест.
- Неплатен долг – непростен грев.
- Готово како созлите кај жената.
- Волкот влакното го менува, ама карактерот никогаш.
- Златната облека срамот не го покрива.
- Секоја мака некое време, а срамот цел век.
- Птицата по перјето, а човекот по говорот се познава.
- Подобро добар глас отколку златен пес.
- Ако човекот не може да биде убав и богат како што би сакал, може да биде добар и чесен.
- Малку има вистинска мера и цврста вера.
- Една грижа лесно се носи, но не сто и една.
- Лагата има плитко дно.
- Лагата има кратки нозе.
- Чаша по чаша, а по чашата вистината.
- Со лажицата го залажува, а со дршката очите му ги копа.
- Кој ќе излаже еднаш, другпат не му се верува дури и да ја зборува вистината.
- На панаѓур девојка и на роса ливада никогаш не купувај.
- Раната од ножот зарастува, а од јазикот никогаш.
- Секоја шега – половина вистина.
- Не можеа, а светот го изедоа.
- И ѕидот има уши, и плотот има очи.
- Не постои тајна која не се дознава.
- Не постои волк по кој не лаат кучињата.
- Во доброто е лесно да се биде добар.
- Доброто лесно се заборава, а лошото никогаш.
- Секому добар, а себеси најлош.
- За еден добар ден многу лоши се претрпуваат.
- Лоша сум, лошо ми е!
- Лошо правел, полошо дочекал.
- Покрај сувото и суровото дрво ќе изгори.
- Во секое жито има плевел.
- Бркајќи ја лисицата, го избркал волкот.
- Секој човек е добар кога му е добро.
- Добриот глас далеку се слуша, а лошиот уште подалеку.
- Прави добро, не кај се, прави лошо, надевај се.
- Подобро е од половина пат да се вратиш отколку по лошиот до крај да одиш.
- Од лошото ждребе многупати добар коњ излегува.
- Сребреното седло не го прави коњот добар.
- Добрата овца малку блее, но многу млеко дава.
- Полош е женскиот јазик отколку турската сабја.
- Кој е лош дома, на пат е уште полош.
- Добрата стока сама се продава, а девојката сама се мажи.
- Кој им простува на лошите, им наштетува на добрите.
- Инаетот е лош занает.
- По секој дожд сонце грее.
- Орото се врти наоколу.
- Да правиш лошо и да се надеваш на добро не е можно.
- Злото со зло се брка.
- Кој прави зло, ќе го дочека.
- Кој не го знае, скапо би го платил.
- Злото нема да донесе добро.
- На јазикот мед, а на срцето јад.
- На човекот направи му стопати добро, а еднаш не направи му – сè е заборавено.
- Ако ти е срцето како говорот, добар си.
- Од лошото полошо и од доброто подобро има.
- Што ми велиш, нека ми биде, што ми посакуваш, нека ти биде.
- Лошата трева и по каменот расте.
- Не треба бисерот пред свињите да се растура.
- Добриот коњ има сто маани, а лошиот само една.
- Додека е добар косачот, добра е и косата.
- Никој не знае што е добро, само оној кој страдал од злото.
- Косово Поле – почеток на неволјата.
- Не си бил на Косово.
- Поминал како Јанко на Косово.
- Прокопсал како турскиот цар на Сента.
- Од искра изгорела Москва.
- Би го пуштил јас него, а тој не сака мене.
- Навиката е една мака, а одвикнувањето две.
- Тешкото време го расипува обичајот.
- Ти стар, а јас млад.
- Кажи Маро, од каде ќе дојдат сватовите.
- Остана како мостот на Дрина.
- Излези сонце да ги огреам рацете.
- Времето ги прегради луѓето.
- Додека има среќа, никогаш нема да има штета.
- На несреќниот терзија иглата му се криви.
- Никој никому не може да му ја земе среќата.
- Среќната мајка децата ја закопуваат, а несреќната ги закопува децата.
- Среќниот тешко се раѓа, но лесно живее.
- Среќата никогаш не трае до крајот.
- На несреќниот никогаш не може ситно да му се сомеле.
- Несреќата не брка, туку чека.
- Кога господ дава среќа, не прашува чиј си син.
- Кога господ не дава, сè е попусто.
- Со божја помош сè се може.
- Господ е бавен, ама сè стигнува.
- Постара е божјата од царевата.
- Маката не ја зема душата, туку судниот ден.
- Многупати најдобриот пливач се дави.
- Кој се родил за бесилка, од пушка не погинува.
- Не е кому е речено, туку кому е судено.
- Нсреќен живот – долг век.
- Децата се среќа.
- Среќата суди, а паметот се труди.
- Лошата судбина го натерала орелот да зимува со кокошките.
- Од судбината никој не може да побегне.
- Средната среќа е најдобра.
- Во среќата се надева лудиот, а паметниот во својот труд.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Narodne poslovice. Beograd: Rad, 1964.