Дебело црево: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Бот додава Шаблон: Без извори
с Бот: козметички промени
Ред 47: Ред 47:


Во дебелото црево, од несварените состојки на храната, секретите и цревните [[микроорганизми]] се формира [[фецес]]от. Во него понекогаш можат да се најдат и цревни [[паразит]]и. Тој се отстранува од [[Организам|организмот]] преку [[контракција]]та на [[Мазен мускул|мазните]] и [[Скелетен мускул|напречно-пругавите]] [[мускул]]и со процесот [[дефекација]].
Во дебелото црево, од несварените состојки на храната, секретите и цревните [[микроорганизми]] се формира [[фецес]]от. Во него понекогаш можат да се најдат и цревни [[паразит]]и. Тој се отстранува од [[Организам|организмот]] преку [[контракција]]та на [[Мазен мускул|мазните]] и [[Скелетен мускул|напречно-пругавите]] [[мускул]]и со процесот [[дефекација]].

[[Категорија:Дигестивен систем]]
[[Категорија:Дигестивен систем]]



Преработка од 16:33, 11 април 2010

Дебелото црево (латински: intestinum crassum) е дел од системот за варење кој се надоврзува на тенкото црево. Долго е околу 1,5 метри, но, за разлика од тенкото, има поголем дијаметар. Се диференцира на 3 дела:

Дебелото црево е мускулно лигавичен цевчест орган и претставува завршен дел од системот за варење. Неговата должина изнесува околу 1,5 метри. Започнувајќи од десната бедрена јама дебелото црево формира рамка околу витките од тенкото црево. На дебелото црево се разликуваат три дела: слепо црево, сито црево и право црево.

Слепото црево долго околу 8 cm. Во него завршува тенкото црево со илеоцекалниот отвор (ostium ileocecale). На отворот се наоѓа илеоцекален залосток изграден од две лигавични дипли. Залистокот го затвора отворот спречувајќи го враќањето на цревната содржина од дебелото во тенкото црево. На слепото црево е придодаден еден слеп црволик израсток (appendix vermiformis) погрешно означен како “слепо црево”. Дожината на апендиксот е променлива, но најчесто 7-8 cm.

Ситото црево според патот и местоположбата се дели на четири дела: нагорен колон (colon ascendens), напречен (colon transversum), надолен (colon descesens) и сигмоиден колон (colon sigmoideum). Меѓу нагорниот и трансферзалниот колон се наоѓа десен агол или флексура, а меѓу напречниот и надолниот колон се наоѓа лева количина флексура. Нагорниот и надолниот колон се неподвижни и сраснати за задниот стомачен ѕид, додека напречниот и сигмоидниот колон се слободни и подвижни.

Анусното црево се наоѓа во малата карлица и тоа пред крстната и тртничката коска. Неговата должина изнесува 12 до 15 cm. Крајниот дел од ректумот завршува со анус (anus). Кружниот слој од мускулатурата на ректумот над анусот гради внатрешен сфинктер инервиран од симпатички влакна. Околу него се наоѓа еден напречно пругаст мускул, тоа е надворешен сфинктер на анусот.

Во завршниот дел од ректумот се наоѓаат венски сплетови. Вените често пати се прошируваат во хемороидални јазли коишто крварат. На површината од дебелото со исклучок на ректумот се забележуваат три надолжни ленти или тении изградени од надолжниот мускулен слој. Меѓу нив се наоѓаат проширувања налик на ќесиња (haustrae coli). Лигавицата од дебелото црево формира напречни полумесечести дипли. Таа е мазна и нема цревни ресички.

Функција на дебелото црево

Варење и репсорпција на храната речиси во потполност се остварува во тенките црева. Црвениот сок од дебелото црево не содржи ферменти. Главната компонента му е муцинот, а електрохемиската реакција му е алкална.

Во почетниот дел на дебелото црево делумно се одвива варење на недоварените продукти под влијание на ферментите што дошле со химусот од тенкото црево. Во исто време, тука завршува и ресорпцијата на минималните количини на глукозата, аминокиселините, масните киселини и глицеролот.

Дебелото црево се одликува со богата црвена флора која во нормални случаи не му пречи на човекот. Црвените бактерии со своите ензими ги разградуваат протеините, јаглехидратите и нивните деградациони продукти при што во дебелото црево се создаваат гасови: јаглерод диоксид, водород, сулфурводород, метан, азот и токсичните материи: индол, скатол, амонијак и др. Најголем дел од овие материи се елиминираат од организмот, а еден дел се ресорбираат и неутрализираат од страна на хепарот.

Цревните бактерии учествуваат во разградбата на целулозата. Некои од нив се одговорни за синтеза на витамините, како што е случај со витаминот К.

Движења на дебелото црево

Со перисталтичните движења химусот преку илеоцекалната валвула се префрлува во дебелото црево. Долж дебелото црево химусот се движи по пат на пендуларните и перисталтичните движења. Движењата се бавни, а со тоа се објаснува и долгото забавување на остатоците од храната во дебелото црево. Дебелото црево е инервирано од вегетативноит нервен систем (симпатикус и парасимпатикус).

Ресорпција на дебелото црево

Дебелото црево од функцоинална гледна точка може да се подели на два дела. Во почетниот, проксимален дел од дебелото црево се одвива ресорпција на вода и електролити, дисталната половина служи за депонирање на фекалните маси пред да бидат исфрлени во надворешната средина со актот на дефекација.

Натриумовите јони се ресорбираат по пат на активен транспорт. Настанатите промени со електричниот потенцијал ги повлекуваат и хлорните јони од празнината на дебелото црево. Тоа предизвикува создавање на разлика во осмотскиот притисок меѓу цревната празнина и цревната лигавица, па затоа водата го следи патот на натриумовите и хлорните јони. На тој начин се остварува ресорпција на водата од дебелото црево. Ресорбираните материи влегуваат во портален крвоток.

Лигавицата на дебелото црево лачи бикарбонатни јони во цревната празнина. Бикарбонатите вршат неутрализација на киселите продукти во химусот настанати од активноста на цревните бактерии врз хранливите продукти во химусот.

Во почетниот дел на дебелото црево под влијание на цревната флора се создаваат следниве витамини: витаминот К, витаминот Б12, тиаминот и робофлавинот.

Создавање на гасови во дебелото црево е резултат на активноста на цревните бактерии.

Дигестија во дебелото црево

Дигестијата и ресорпцијата на храната завршуваат во дебелото црево. Во отсуство на ензими во цревниот сок од дебелото црево, активна е цревната микрофлора која ги разградува несварените состојки од храната. Како последица се ослободуваат гасови (јаглерод диоксид, сулфур, водород, метан, азот и токсични материи, како амонијак скатол итн.). Одделни видови на бактерии учествуваат во биосинтезата на витамините К, B12, B2 и B1). При долготрајна терапија со антибиотици, оваа флора може да се уништи, што е негативна последица.

Во дебелото црево, од несварените состојки на храната, секретите и цревните микроорганизми се формира фецесот. Во него понекогаш можат да се најдат и цревни паразити. Тој се отстранува од организмот преку контракцијата на мазните и напречно-пругавите мускули со процесот дефекација.