Киргиски јазик: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
с →Писмо: Исправка на латинични букви помешани меѓу кириличните, replaced: oб → об, oп → оп, oт → от |
|||
Ред 14: | Ред 14: | ||
'''Киргискиот јазик''' (''кыргыз тили'', {{јаз|ar|قىرعىز تىلى}}, ''kyrgyz tili'') е [[Туркиски јазици|туркиски јазик]] кој е службен јазик во [[Киргистан|Република Киргистан]], покрај [[руски јазик|рускиот]]. Генетички, киргискиот јазик е сроден со [[алтајски јазици|алтајските јазици]], но сепак киргискиот јазик е сроден и разбирлив со околните туркиски јазици. |
'''Киргискиот јазик''' (''кыргыз тили'', {{јаз|ar|قىرعىز تىلى}}, ''kyrgyz tili'') е [[Туркиски јазици|туркиски јазик]] кој е службен јазик во [[Киргистан|Република Киргистан]], покрај [[руски јазик|рускиот]]. Генетички, киргискиот јазик е сроден со [[алтајски јазици|алтајските јазици]], но сепак киргискиот јазик е сроден и разбирлив со околните туркиски јазици. |
||
Киргискиот јазик го зборуваат околу 4 милиони луѓе во Киргистан, но и во околните [[Народна Република Кина|Кина]], [[Авганистан]], [[Казахстан]], [[Таџикистан]], како и во киргиската дијаспора во [[Турција]], [[Узбекистан]], [[Пакистан]] и [[Русија]]. Првично, киргискиот јазик се пишувал со [[Униформирана турска азбука|униформираната турска азбука]]<ref>Kyzlasov I.L. ''"Runiform scripts of Eurasian steppes"'', Eastern Literature, Moscow, 1994, pp.80 on, ISBN 5-02-017741-5, with further bibliography</ref>, која постепено била заменета со изменетото [[персиско писмо|персиско-арапско писмо]]. Персиско-арапското писмо се користело до средината на [[ |
Киргискиот јазик го зборуваат околу 4 милиони луѓе во Киргистан, но и во околните [[Народна Република Кина|Кина]], [[Авганистан]], [[Казахстан]], [[Таџикистан]], како и во киргиската дијаспора во [[Турција]], [[Узбекистан]], [[Пакистан]] и [[Русија]]. Првично, киргискиот јазик се пишувал со [[Униформирана турска азбука|униформираната турска азбука]]<ref>Kyzlasov I.L. ''"Runiform scripts of Eurasian steppes"'', Eastern Literature, Moscow, 1994, pp.80 on, ISBN 5-02-017741-5, with further bibliography</ref>, која постепено била заменета со изменетото [[персиско писмо|персиско-арапско писмо]]. Персиско-арапското писмо се користело до средината на [[XX век]], кога за еден доста краток период се вовела [[латиница]]та, но таа била заменета со [[кирилица]]та за време на [[Сојуз на Советските Социјалистички Републики|СССР]]. Денес, кирилицата останала доминантно писмо за запишување на јазикот. Кога Киргистан станал независен во државата имало движење за замена на кирилицата со латиница, но тоа до денес не се остварило. |
||
==Писмо== |
==Писмо== |
Преработка од 09:46, 14 март 2021
Киргиски јазик | |
---|---|
кыргыз тили, قىرعىز تىلى kyrgyz tili | |
Застапен во | Киргистан, Авганистан, Пакистан, Таџикистан, Кина, Русија и дијаспората. |
Говорници | околу 4,5 милиони |
Јазично семејство | |
Писмо | киргиска азбука |
Статус | |
Службен во | Киргистан |
Јазични кодови | |
ISO 639-1 | ky |
ISO 639-2 | kir |
ISO 639-3 | kir |
Киргискиот јазик (кыргыз тили, قىرعىز تىلى, kyrgyz tili) е туркиски јазик кој е службен јазик во Република Киргистан, покрај рускиот. Генетички, киргискиот јазик е сроден со алтајските јазици, но сепак киргискиот јазик е сроден и разбирлив со околните туркиски јазици.
Киргискиот јазик го зборуваат околу 4 милиони луѓе во Киргистан, но и во околните Кина, Авганистан, Казахстан, Таџикистан, како и во киргиската дијаспора во Турција, Узбекистан, Пакистан и Русија. Првично, киргискиот јазик се пишувал со униформираната турска азбука[1], која постепено била заменета со изменетото персиско-арапско писмо. Персиско-арапското писмо се користело до средината на XX век, кога за еден доста краток период се вовела латиницата, но таа била заменета со кирилицата за време на СССР. Денес, кирилицата останала доминантно писмо за запишување на јазикот. Кога Киргистан станал независен во државата имало движење за замена на кирилицата со латиница, но тоа до денес не се остварило.
Писмо
Киргискиот јазик кој се користи во Киргистан користи кирилица за негово запишување и воедно кирилицата е официјално писмо во државата. Персиско-арапското писмо се користи за запишување на киргискиот јазик кој се зборува во Кина.
кирилица | персиско-арапско | транслитерација | македонски |
Бардык адамдар өз беделинде жана укуктарында эркин жана тең укуктуу болуп жаралат. Алардын аң-сезими менен абийири бар жана бири-бирине бир туугандык мамиле кылууга тийиш. | باردىق ادامدار ۅز بەدەلىندە جانا ۇقۇقتارىندا ەركىن جانا تەڭ ۇقۇقتۇۇ بولۇپ جارالات.۔ الاردىن اڭ-سەزىمى مەنەن ابئيىرى بار جانا بئرى-بئرىنە بئر تۇۇعاندىق مامئلە قىلۇۇعا تئيىش. | Bardyk adamdar öz bedelinde jana ukuktarynda erkin jana teň ukuktuu bolup jaralat. Alardyn aň-sezimi menen abiýiri bar jana biri-birine bir tuugandyk mamile kyluuga tiýiş. | Сите човечки суштествa се раѓaaт слободни и еднакви по достоинство и правa. Tиe се обдарени со разум и совест и требa да се однесувaaт еден кон друг во дуxот на општочовечкaтa припaдност. |
Гласовен систем
Самогласки
Предни | Задни | |||
---|---|---|---|---|
незаоблени | заоблени | незаоблени | заоблени | |
затворени | i | y | ɯ | u |
средни | e | ø | o | |
отворени | ɑ |
Согласки
лабијални | дентално/ алвеоларни |
посталвеоларно- алвеоларни |
непчани | меконепчани увеларни | |
---|---|---|---|---|---|
носни | m | n | ŋ | ||
експлозивни | p b | t d | k/q g/ʁ | ||
африкатни | tʃ dʒ | ||||
фрикативни | f v | s z | ʃ | ||
латерални | l | ||||
треперливи | r | ||||
апроксимантни | j |
Наводи
- ↑ Kyzlasov I.L. "Runiform scripts of Eurasian steppes", Eastern Literature, Moscow, 1994, pp.80 on, ISBN 5-02-017741-5, with further bibliography
Поврзано
Надворешни врски
- Киргиски јазик
- Вежби на киргиски јазик на јапонски
- Разговорник на киргиски
- Киргиски материјали на руски
- Материјали за киргиски на турски
- Материјали за киргиски на турски
- Материјали за киргиски на турски
- Материјали за киргиски на турски
- Конвертор на киргиска кирилица-арапско писмо-латиница
- Киргиско-руско-англиски речник
- Киргиско-руски речник
Оваа статија поврзана со алтајските јазици е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |
|
|
|