Обична леска: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[непроверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Ina pet (разговор | придонеси)
#WPWPMK #WPWP
с Додадена категорија
Ред 3: Ред 3:
==Распространетост и морфологија==
==Распространетост и морфологија==
[[Податотека:Female flower of hazel.jpg|мини|Женски цвет од леска]]
[[Податотека:Female flower of hazel.jpg|мини|Женски цвет од леска]]
Обичната леска е [[грмушка]] којашто може да достигне височина од пет до седум метри, а расте во цела [[Европа]] и во [[Северозападна Африка]]. Најчесто расте во влажни, осојни места, но се култивира речиси во сите европски земји. [[Корен|Коренот]] на леската е плиток, кората е мазна и светлокафеава, пупките се јајцевидни со повеќе лушпи, младите гранчиња се црвенкасто-влакнести. [[Лисја|Лисјата]] на леската се сместени на кратки дршки, по форма се тркалезни или елипсовидни, а по рабовите се остро, пилесто назабени. Леската цвета пред пролистувањето, во периодот од [[февруари]] до [[април]], а нејзините цветови се во форма на реси. Машките реси се жолти и се формираат во текот на [[лето]]то претходната година, додека женските реси се покриени со лисни лушпи и се одделени од машките. Плодот на леската е во форма на оревче ([[лешник]]) и созрева во [[септември]] и во [[октомври]], а потоа брзо паѓа при што семката што се наоѓа во плодот може да се јаде.<ref>Илчо Захариев, „Леска (Corylus avellana)“, ''Штипски Мозаик'', март-април 2017, стр. 19.</ref>
Обичната леска е [[грмушка]] којашто може да достигне височина од пет до седум метри, а расте во цела [[Европа]] и во [[Северозападна Африка]]. Најчесто расте во влажни, осојни места, но се култивира речиси во сите европски земји. [[Корен]]от на леската е плиток, кората е мазна и светлокафеава, пупките се јајцевидни со повеќе лушпи, младите гранчиња се црвенкасто-влакнести. [[Лисја]]та на леската се сместени на кратки дршки, по форма се тркалезни или елипсовидни, а по рабовите се остро, пилесто назабени. Леската цвета пред пролистувањето, во периодот од [[февруари]] до [[април]], а нејзините цветови се во форма на реси. Машките реси се жолти и се формираат во текот на [[лето]]то претходната година, додека женските реси се покриени со лисни лушпи и се одделени од машките. Плодот на леската е во форма на оревче ([[лешник]]) и созрева во [[септември]] и во [[октомври]], а потоа брзо паѓа при што семката што се наоѓа во плодот може да се јаде.<ref name="ReferenceA">Илчо Захариев, „Леска (Corylus avellana)“, ''Штипски Мозаик'', март-април 2017, стр. 19.</ref>


==Лековити својства==
==Лековити својства==
Во [[медицина]]та се користат плодот на леската (''Corylus avellana fructus''), младите листови (''Corylus avellana folium'') и кората од стеблото (''Corylus avellana cortex''). Притоа, плодовите се берат кога се зрели, по што се сушат на сонце; листовите се берат кога се млади, а се сушат под сенка и на проветрени места; кората се бере во рана [[пролет]] при што се сече на тенки парчиња (до 10 сантиметри) и потоа се суши. Семките од плодот на леската (лешниците) содржат: 50-60% масла, кои најчесто се состојат од [[Олеинска киселина|олеинска]] и [[линолна киселина]], 14-18% [[белковини]], околу 14% [[скроб]] и околу 2,5% минерали. Хемискиот состав на кората содржи: [[катехински танин]] (5-8%), малку [[смола]], [[етерични масла]], флавониди, деривати на [[мирицетол]] итн. Најпосле, листот содржи [[Танин|танини]], [[Флавоноид|флавониди]], [[фолна киселина]] и [[витамин Ц]].<ref>Илчо Захариев, „Леска (Corylus avellana)“, ''Штипски Мозаик'', март-април 2017, стр. 19.</ref>
Во [[медицина]]та се користат плодот на леската (''Corylus avellana fructus''), младите листови (''Corylus avellana folium'') и кората од стеблото (''Corylus avellana cortex''). Притоа, плодовите се берат кога се зрели, по што се сушат на сонце; листовите се берат кога се млади, а се сушат под сенка и на проветрени места; кората се бере во рана [[пролет]] при што се сече на тенки парчиња (до 10 сантиметри) и потоа се суши. Семките од плодот на леската (лешниците) содржат: 50-60% масла, кои најчесто се состојат од [[Олеинска киселина|олеинска]] и [[линолна киселина]], 14-18% [[белковини]], околу 14% [[скроб]] и околу 2,5% минерали. Хемискиот состав на кората содржи: [[катехински танин]] (5-8%), малку [[смола]], [[етерични масла]], флавониди, деривати на [[мирицетол]] итн. Најпосле, листот содржи [[танин]]и, [[Флавоноид|флавониди]], [[фолна киселина]] и [[витамин Ц]].<ref name="ReferenceA"/>


Лисјата и кората на леската се користат за лекување на воспалени [[вени]] и [[хемороиди]], бидејќи ги стеснуваат [[Крвни садови|крвните садови]], благодарение на танините што ги содржат. Исто така, леската помага и во надворешното лекување на верикозни улцерации во вид на облоги подготвени од кората и лисјето. Младите листови се користат за лекување на [[Чир на желудникот|чир во желудникот]], проливи, хроничен воспалителен процес на [[Дебело црево|дебелото црево]] и други стомачни заболувања. Во народната медицина, листот и кората се употребуваат за лекување на зголемена [[простата]]. Притоа, од листовите и од кората се подготвува [[чај]], а од кората се прави и маст која може да остане стабилна до две години.<ref>Илчо Захариев, „Леска (Corylus avellana)“, ''Штипски Мозаик'', март-април 2017, стр. 19.</ref>
Лисјата и кората на леската се користат за лекување на воспалени [[вени]] и [[хемороиди]], бидејќи ги стеснуваат [[Крвни садови|крвните садови]], благодарение на танините што ги содржат. Исто така, леската помага и во надворешното лекување на верикозни улцерации во вид на облоги подготвени од кората и лисјето. Младите листови се користат за лекување на [[Чир на желудникот|чир во желудникот]], проливи, хроничен воспалителен процес на [[Дебело црево|дебелото црево]] и други стомачни заболувања. Во народната медицина, листот и кората се употребуваат за лекување на зголемена [[простата]]. Притоа, од листовите и од кората се подготвува [[чај]], а од кората се прави и маст која може да остане стабилна до две години.<ref name="ReferenceA"/>


== Наводи ==
== Наводи ==
Ред 16: Ред 16:
[[Категорија:Брези]]
[[Категорија:Брези]]
[[Категорија:Јадливи оревести плодови и семки]]
[[Категорија:Јадливи оревести плодови и семки]]
[[Категорија:Незагрозени видови според МСЗП]]

Преработка од 10:20, 1 август 2020

Обична леска (научн.: Corylus avellana) - вид листопадно дрво од видот Лески.

Распространетост и морфологија

Женски цвет од леска

Обичната леска е грмушка којашто може да достигне височина од пет до седум метри, а расте во цела Европа и во Северозападна Африка. Најчесто расте во влажни, осојни места, но се култивира речиси во сите европски земји. Коренот на леската е плиток, кората е мазна и светлокафеава, пупките се јајцевидни со повеќе лушпи, младите гранчиња се црвенкасто-влакнести. Лисјата на леската се сместени на кратки дршки, по форма се тркалезни или елипсовидни, а по рабовите се остро, пилесто назабени. Леската цвета пред пролистувањето, во периодот од февруари до април, а нејзините цветови се во форма на реси. Машките реси се жолти и се формираат во текот на летото претходната година, додека женските реси се покриени со лисни лушпи и се одделени од машките. Плодот на леската е во форма на оревче (лешник) и созрева во септември и во октомври, а потоа брзо паѓа при што семката што се наоѓа во плодот може да се јаде.[1]

Лековити својства

Во медицината се користат плодот на леската (Corylus avellana fructus), младите листови (Corylus avellana folium) и кората од стеблото (Corylus avellana cortex). Притоа, плодовите се берат кога се зрели, по што се сушат на сонце; листовите се берат кога се млади, а се сушат под сенка и на проветрени места; кората се бере во рана пролет при што се сече на тенки парчиња (до 10 сантиметри) и потоа се суши. Семките од плодот на леската (лешниците) содржат: 50-60% масла, кои најчесто се состојат од олеинска и линолна киселина, 14-18% белковини, околу 14% скроб и околу 2,5% минерали. Хемискиот состав на кората содржи: катехински танин (5-8%), малку смола, етерични масла, флавониди, деривати на мирицетол итн. Најпосле, листот содржи танини, флавониди, фолна киселина и витамин Ц.[1]

Лисјата и кората на леската се користат за лекување на воспалени вени и хемороиди, бидејќи ги стеснуваат крвните садови, благодарение на танините што ги содржат. Исто така, леската помага и во надворешното лекување на верикозни улцерации во вид на облоги подготвени од кората и лисјето. Младите листови се користат за лекување на чир во желудникот, проливи, хроничен воспалителен процес на дебелото црево и други стомачни заболувања. Во народната медицина, листот и кората се употребуваат за лекување на зголемена простата. Притоа, од листовите и од кората се подготвува чај, а од кората се прави и маст која може да остане стабилна до две години.[1]

Наводи

  1. 1,0 1,1 1,2 Илчо Захариев, „Леска (Corylus avellana)“, Штипски Мозаик, март-април 2017, стр. 19.