Август Фердинанд Мебиус: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
better rendering (GlobalReplace v0.6.5)
с Додадена категорија using AWB
Ред 15: Ред 15:
|fields = [[математика]]
|fields = [[математика]]
|workplaces = [[Лајпцишки универзитет]]
|workplaces = [[Лајпцишки универзитет]]
|alma_mater = [[Лајпцишки универзитет]]</br>[[Гетингенски универзитет]]</br>[[Универзитет Хале-Витенберг|Универзитет во Хале]]
|alma_mater = [[Лајпцишки универзитет]]<br />[[Гетингенски универзитет]]<br />[[Универзитет Хале-Витенберг|Универзитет во Хале]]
|doctoral_advisor = [[Јохан Пфаф]]
|doctoral_advisor = [[Јохан Пфаф]]
|academic_advisors = [[Карл Фридрих Гаус]]</br>[[Карл Молвајде]]
|academic_advisors = [[Карл Фридрих Гаус]]<br />[[Карл Молвајде]]
|doctoral_students = [[Ото Вилхелм Фидлер]]
|doctoral_students = [[Ото Вилхелм Фидлер]]
|notable_students = [[Херман Ханкел]]
|notable_students = [[Херман Ханкел]]
|known_for = [[Мебиусова лента]]</br>[[Мебиусова трансформација|Мебиусови трансформации]]</br>[[Мебиусова функција]]</br>[[Мебиусова инверзија]]</br>[[Мебиус–Канторов график]]
|known_for = [[Мебиусова лента]]<br />[[Мебиусова трансформација|Мебиусови трансформации]]<br />[[Мебиусова функција]]<br />[[Мебиусова инверзија]]<br />[[Мебиус–Канторов график]]
|author_abbrev_bot =
|author_abbrev_bot =
|author_abbrev_zoo =
|author_abbrev_zoo =
Ред 33: Ред 33:
'''Август Фердинанд Мебиус''' ({{lang-de|August Ferdinand Möbius}}; {{роден на|17|ноември|1790}} – {{починал на|26|септември|1868}}) — [[Германија|германски]] [[математичар]] и [[астрономија|астрономски]] теоретичар.
'''Август Фердинанд Мебиус''' ({{lang-de|August Ferdinand Möbius}}; {{роден на|17|ноември|1790}} – {{починал на|26|септември|1868}}) — [[Германија|германски]] [[математичар]] и [[астрономија|астрономски]] теоретичар.


Најпознат е по октривањето на [[Мебиусова лента|Мебиусовата лента]] - [[ориентабилност|неориентабилна]] дводимензионална површина која има само една страна кога е вметната во тридимензионален [[Евклидов простор]]. Оваа лента независно ја открил и [[Јохан Бенедикт Листинг]], и тоа во истиот период. Го открил и Мебиусовиот распоред (конфигурација), составен од два заемно впишани [[тетраедар|тетраедри]]. Мебиус бил првиот математичар што вовел [[хомогени координати]] во [[проективна геометрија|проективната геометрија]].
Најпознат е по октривањето на [[Мебиусова лента|Мебиусовата лента]] - [[ориентабилност|неориентабилна]] дводимензионална површина која има само една страна кога е вметната во тридимензионален [[Евклидов простор]]. Оваа лента независно ја открил и [[Јохан Бенедикт Листинг]], и тоа во истиот период. Го открил и Мебиусовиот распоред (конфигурација), составен од два заемно впишани [[тетраедар|тетраедри]]. Мебиус бил првиот математичар што вовел [[хомогени координати]] во [[проективна геометрија|проективната геометрија]].


Заслужен е за многу математички идеи, вклучувајќи ги [[Мебиусова трансформација|Мебиусовите трансформации]] кои играат важна улога во проективната геометрија, и Мебиусовата трансформација на теоријата на броевите. Работејќи со [[теорија на броевите|теоријата на броевите]], ги осмислил важните математички идеи [[Мебиусова функција]] μ(''n'') и [[Мебиусова инверзија|Мебиусовата инверзија]]. Во областа на Евклидовата геометрија, Мебиус систематски изработил начин на означување на аглите и отсечките како метод на упростување на резултатите и нивно сведување на еден облик.<ref>Howard Eves, A Survey of Geometry (1963), стр. 64 (прераб. издание 1972, Allyn & Bacon, ISBN 0-205-03226-5)</ref>
Заслужен е за многу математички идеи, вклучувајќи ги [[Мебиусова трансформација|Мебиусовите трансформации]] кои играат важна улога во проективната геометрија, и Мебиусовата трансформација на теоријата на броевите. Работејќи со [[теорија на броевите|теоријата на броевите]], ги осмислил важните математички идеи [[Мебиусова функција]] μ(''n'') и [[Мебиусова инверзија|Мебиусовата инверзија]]. Во областа на Евклидовата геометрија, Мебиус систематски изработил начин на означување на аглите и отсечките како метод на упростување на резултатите и нивно сведување на еден облик.<ref>Howard Eves, A Survey of Geometry (1963), стр. 64 (прераб. издание 1972, Allyn & Bacon, ISBN 0-205-03226-5)</ref>
Ред 59: Ред 59:
* [http://www.genealogy.ams.org/id.php?id=35953 А. Ф. Мебиус] - Математичка генеалогија {{en}}
* [http://www.genealogy.ams.org/id.php?id=35953 А. Ф. Мебиус] - Математичка генеалогија {{en}}
* [http://youtube.com/watch?v=JX3VmDgiFnY Визуелен приказ на Мебиусовите трансформации] (со пишани објаснувања) - [[YouTube]] {{en}}
* [http://youtube.com/watch?v=JX3VmDgiFnY Визуелен приказ на Мебиусовите трансформации] (со пишани објаснувања) - [[YouTube]] {{en}}



{{Нормативна контрола}}
{{Нормативна контрола}}
Ред 74: Ред 73:


{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мебиус, Август Фердинанд}}
{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мебиус, Август Фердинанд}}

[[Категорија:Германски математичари]]
[[Категорија:Германски математичари]]
[[Категорија:Математичари од 19 век]]
[[Категорија:Математичари од 19 век]]
Ред 81: Ред 79:
[[Категорија:Родени во 1790 година]]
[[Категорија:Родени во 1790 година]]
[[Категорија:Починати во 1868 година]]
[[Категорија:Починати во 1868 година]]
[[Категорија:Апсолвенти на Лајпцишкиот универзитет]]

Преработка од 01:29, 21 мај 2020

Август Мебиус
August Ferdinand Möbius
Август Фердинанд Мебиус
Роден(а)17 ноември 1790(1790-11-17)
Шулпфорта, Саксонија-Анхалт, Германија
Починал(а)26 септември 1868(1868-09-26) (возр. 77)
Лајпциг
ЖивеалиштеГерманија
НационалностГерманец
Полињаматематика
УстановиЛајпцишки универзитет
ОбразованиеЛајпцишки универзитет
Гетингенски универзитет
Универзитет во Хале
Докторски менторЈохан Пфаф
Други менториКарл Фридрих Гаус
Карл Молвајде
ДокторандиОто Вилхелм Фидлер
Други значајни студентиХерман Ханкел
Познат поМебиусова лента
Мебиусови трансформации
Мебиусова функција
Мебиусова инверзија
Мебиус–Канторов график

Август Фердинанд Мебиус (германски: August Ferdinand Möbius; 17 ноември 179026 септември 1868) — германски математичар и астрономски теоретичар.

Најпознат е по октривањето на Мебиусовата лента - неориентабилна дводимензионална површина која има само една страна кога е вметната во тридимензионален Евклидов простор. Оваа лента независно ја открил и Јохан Бенедикт Листинг, и тоа во истиот период. Го открил и Мебиусовиот распоред (конфигурација), составен од два заемно впишани тетраедри. Мебиус бил првиот математичар што вовел хомогени координати во проективната геометрија.

Заслужен е за многу математички идеи, вклучувајќи ги Мебиусовите трансформации кои играат важна улога во проективната геометрија, и Мебиусовата трансформација на теоријата на броевите. Работејќи со теоријата на броевите, ги осмислил важните математички идеи Мебиусова функција μ(n) и Мебиусовата инверзија. Во областа на Евклидовата геометрија, Мебиус систематски изработил начин на означување на аглите и отсечките како метод на упростување на резултатите и нивно сведување на еден облик.[1]

Мебиус е роден во Шулпфорта кај Наумбург Саксонија-Анхалт. По мајчина линија е потомок на прочуениот црковен реформатор Мартин Лутер.[2] Математиката ја изучувал кај истакнатиот математичар Карл Фридрих Гаус и Јохан Пфаф. Починал во Лајпциг во 1868, на возраст од 77 години.

Собрани дела

Занимливости

Во негова чест е именуван кратерот Мебиус на Месечината и астероидот28516 Мебиус“.

Поврзано

Наводи

  1. Howard Eves, A Survey of Geometry (1963), стр. 64 (прераб. издание 1972, Allyn & Bacon, ISBN 0-205-03226-5)
  2. Предлошка:Цитирана книга

Надворешни врски

Предлошка:Лични податоци