Ортов Облак: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Нема опис на уредувањето |
|||
| Ред 18: | Ред 18: | ||
==Хипотеза== |
==Хипотеза== |
||
Постојат два главни видови на комети: краткопериодични комети (наречени и [[еклиптика|еклиптични]] комети) и долгопериодични комети (наречени и [[изотропија|изотропни]] комети). Еклиптичните комети имаат релативно мали орбити, под 10 АЕ, и ја следат [[еклиптика]]та, во истата рамнина на која се и планетите. Сите дологопериодични комети имаат многу големи орбити, на растојанија од илијадници АЕ, и се појавуваат од која било насока на небото.<ref name=book /> |
|||
Во 1932 година естонскиот астроном [[Ернст Опик]] ја изнел претпоставката дека долгопериодичните комети се однесуваат на орбитирачкиот облак на крајната граница со [[Сончевиот систем]]. Холанѓанецот [[Јан Хенрик Орт]] ја развива претпоставка и поставил хипотеза за постоењето на облакот на основа на надгледувањата на орбиталните карактеристики на долгопериодичните комети. Идејата е да се заснова на факти дека при поминувањето покрај [[Сонцето]] кометата губи дел од својата маса, така што веот им е ограничен на сите 10.000 поминувања. Со обзир на тоа дека некој комети имаат многу кратки периоди (Халијевата комета-76 години), а да се појавува често, тогаш, кога тоа ќе се спореди со стариот Сончев систем (околу 4 и пол милијарди години), тогаш мора да постои некој извор на комети во просторот на работ на Сончевиот систем. |
|||
Според хипотезата на Ортовиот облак, облакот се наоѓа на 50.000 Астрономски Единици од [[Сонцето]], а се протега и до 200.000 Астрономски Единици далеку во вселената. Сепак модерните проценки говорат дека внатрешната граница на Ортовиот облак на 2000-5000 Астрономски Единици, а проценките за надворешната граница одат од 50000 Астрономски Единици па се до 200.000 Астрономски Единици што е половина пат до најблиската ѕвезда. Се претпоставува дека се состои од околу 500 милијарди кометни јадра кој се потполно зелени поради слабата радијација на Сонцето на таа оддалеченост. Со обзир на огромната димензија на облакот и покрај големиот број на комети, јадрата на кометите се меѓусебно оддалечени десетици милиони километри. Вкупната маса на материите во Ортовиот облак е околу 40 Земјини маси (некои проценки дури и до 100). Гравитацијата на [[Сонцето]] е слаба така што на движењето на телата во Ортовиот облак влијаат и соседните ѕвезди. Надворешните гравитациони впечатоци лесно го исфрлаат јадрото на кометите од облакот и го насочуваат кон внатрешноста на Сончевиот систем. Освен околните ѕвезди голем впечаток на мрдањето на јадрото на кометите може да имаат и големи облаци на молекуларниот водород од кој настануваат нови ѕвезди и нивните системи, а кои наидуваат во просек еднаш во 300-500 милиони години, како и галактичките плимни сили кој се последица на различните оддалечености од Сонцето икомета од средишниот дел на Млечниот пат. Овие сили можат да исфрлат јадро на комета од Ортовиот облак во меѓуѕвездени простори или да гои насочато кон Сонцето. Од таа причина Ортовиот облак е извор на долгопериодични комети. |
|||
[[Ото Лејшнер]] во 1907 година предложил дека многу од кометите се верува дека имаат параболични орбити, и на тој начин само еднаш минуваат низ сончевиот систем, а оние кои всушност имаат елиптични орбити и ќе се вратат низ сончевиот систем по долги временски периоди.<ref name="ley1967204">{{Cite magazine |
|||
|last=Ley |
|||
|first=Willy |
|||
|author= |
|||
|last2= |
|||
|first2= |
|||
|last3= |
|||
|first3= |
|||
|date=April 1967 |
|||
|title=The Orbits of the Comets |
|||
|department=For Your Information |
|||
|url=https://archive.org/stream/Galaxy_v25n04_1967-04#page/n55/mode/2up |
|||
|magazine=Galaxy Science Fiction |
|||
|pages=55-63 |
|||
|type= |
|||
}}</ref> Во 1932 година [[Естонија|естонискиот]] астроном [[Ернст Епик]] дал хипотеза дека долгопериодичните комети потекнуваат од облак на крајниот раб на [[Сончев систем|Сончевиот систем]].<ref>{{cite journal |
|||
|author= Ernst Julius Öpik |
|||
|date= 1932 |
|||
|title= Note on Stellar Perturbations of Nearby Parabolic Orbits |
|||
|journal= Proceedings of the American Academy of Arts and Sciences |
|||
|volume= 67|issue=6|pages=169–182 |
|||
|doi= 10.2307/20022899 |
|||
|jstor= 20022899 |
|||
}}</ref> [[холандија|Холандскиот]] астроном [[Јан Орт]] независно ја заживеал идејата во 1950 година како начин за разрешување на еден парадокс:<ref name=Oort /> |
|||
* Од самото постоење на Сончевиот систем, орбитите на кометите се нестабилни и во одреден случај [[динамика (физика)|динамиката]] ќе предизвика кометата или ќе се судри со Сонцето или со планета или пак ќе биде исфрлена од Сончевиот систем преку [[пертурбација|пертурбации]]. |
|||
* Дополнително, нивниот волатилен состав значи дека како што тие повторливо се приближуваат кон Сонцето, [[електромагнетно зрачење|зрачењето]] постепено ги изврива волатилите се едодека кометата не се подели или пак развие изолаторска кора која спречува понатамошно [[одгасување]]. |
|||
На овој начин, Орт размислувал, дека кометата не би се создала во моменталната орбита и најверојатно била во надворешниот резервоар во текот на своето целовремено постоење.<ref name=Oort /><ref name=dave /><ref name=book /> Тој забележал дека постои максимум во бројот на долгопериодични комети со [[афел|афелија]] (најдалеку од Сонцето) или грубо речено на растојание од 20.000 АЕ, што наведувало на помислата за постоење на резервоар на тоа растојание со сферна изотропна распределба. Овие ретки комети со орбити од околу 10.000 АЕ најверојатно минале низ една или повеќе орбити низ Сончевиот систем и нивните орбити се навлакуваат навнатре кон планетите поради нивното [[гравитација|гравитационо]] влијание.<ref name=book /> |
|||
== Поврзано == |
== Поврзано == |
||
Преработка од 21:28, 12 јуни 2018
Ортов Облак[1] — именуван според холандскиот астроном Јан Орт, понекогаш наречуван и Опик–Ортов Облак,[2] теориски облак претежно составен од ледени планетизимали за кои се верува дека се на растојанија од Сонцето на растојанија од 50,000 and 200,000 ае (0.8 and 3.2 сг).[note 1][3] Поделен е на две области: првата во облик на диск или внатрешен Ортов Облак (или Хилсов Облак) и сферен надворешен Ортоб Облак. Двете области се наоѓаат зад хелиосферата и во меѓуѕвездената средина.[3][4] Кајперовиот појас и расеаниот диск, останатите два извори на Заднептунски тела, се на растојание од една илијадинка од Сонцето колку од Ортовиот Облак.
Надворешната граница на Ортовиот Облак ја определува космографската граница на Сончевиот систем и е продолжение на сончевата Хилова сфера.[5] Надворешниот Ортов Облак е слабо сврзан со Сончевиот систем, и затоа лесно може да биде под гравитационо влијание на ѕвездите во минување и самиот Млечен Пат. Овие сили понекогаш поместуваат комети од нивните орбити во облакот и ги насочуваат кон внатрешниот Сончев систем.[3] Засновано на нивните орбити, повеќето од краткопериодичните комети можно е да потекнуваат од расеаниоот диск, нои некопи можно е да потекнуваат од самиот Ортов Облак.[3][6]
Астрономите се сложуваат дека материјалот од кој се состои Ортовиот Облак се создал близу до Сонцето и бил расеан во просторот од гравитационите ефекти на џиновските планети во почетокот на развојот на Сончевиот систем.[3] Иако не постојат директни потврдни набљудувања на Ортовиот Облак, можно е да е изворот на сите долгопериодични и комети од Халеевиот тип кои навлегуваат во внатрешниот Сончев систем, и истот така е извор на кентаурите и кометите од Јупитеровото семејство.[6]
Хипотеза
Постојат два главни видови на комети: краткопериодични комети (наречени и еклиптични комети) и долгопериодични комети (наречени и изотропни комети). Еклиптичните комети имаат релативно мали орбити, под 10 АЕ, и ја следат еклиптиката, во истата рамнина на која се и планетите. Сите дологопериодични комети имаат многу големи орбити, на растојанија од илијадници АЕ, и се појавуваат од која било насока на небото.[7]
Ото Лејшнер во 1907 година предложил дека многу од кометите се верува дека имаат параболични орбити, и на тој начин само еднаш минуваат низ сончевиот систем, а оние кои всушност имаат елиптични орбити и ќе се вратат низ сончевиот систем по долги временски периоди.[8] Во 1932 година естонискиот астроном Ернст Епик дал хипотеза дека долгопериодичните комети потекнуваат од облак на крајниот раб на Сончевиот систем.[9] Холандскиот астроном Јан Орт независно ја заживеал идејата во 1950 година како начин за разрешување на еден парадокс:[10]
- Од самото постоење на Сончевиот систем, орбитите на кометите се нестабилни и во одреден случај динамиката ќе предизвика кометата или ќе се судри со Сонцето или со планета или пак ќе биде исфрлена од Сончевиот систем преку пертурбации.
- Дополнително, нивниот волатилен состав значи дека како што тие повторливо се приближуваат кон Сонцето, зрачењето постепено ги изврива волатилите се едодека кометата не се подели или пак развие изолаторска кора која спречува понатамошно одгасување.
На овој начин, Орт размислувал, дека кометата не би се создала во моменталната орбита и најверојатно била во надворешниот резервоар во текот на своето целовремено постоење.[10][11][7] Тој забележал дека постои максимум во бројот на долгопериодични комети со афелија (најдалеку од Сонцето) или грубо речено на растојание од 20.000 АЕ, што наведувало на помислата за постоење на резервоар на тоа растојание со сферна изотропна распределба. Овие ретки комети со орбити од околу 10.000 АЕ најверојатно минале низ една или повеќе орбити низ Сончевиот систем и нивните орбити се навлакуваат навнатре кон планетите поради нивното гравитационо влијание.[7]
Поврзано
Белешки
- ↑ The Oort cloud's outer limit is difficult to define as it varies over the millennia as different stars pass the Sun and thus is subject to variation. Estimates of its distance range from 50,000 to 200,000 AU.
Наводи
- ↑ „Oort“, Oxford English Dictionary (3rd. изд.), Oxford University Press, September 2005 Invalid
|mode=CS1(help) (бара Претплата или членство во британска јавна библиотека .) - ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеWhipple. - ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеMorbidelli2006. - ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеjpl.PIA17046. - ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеNASA_SSE_oort. - ↑ 6,0 6,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеemel2007. - ↑ 7,0 7,1 7,2 Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеbook. - ↑ Ley, Willy (April 1967). „The Orbits of the Comets“. For Your Information. Galaxy Science Fiction. стр. 55–63.
- ↑ Ernst Julius Öpik (1932). „Note on Stellar Perturbations of Nearby Parabolic Orbits“. Proceedings of the American Academy of Arts and Sciences. 67 (6): 169–182. doi:10.2307/20022899. JSTOR 20022899.
- ↑ 10,0 10,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеOort. - ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеdave.
Надворешни врски
 |
„Ортов Облак“ на Ризницата ? |
- Oort Cloud Profile by NASA's Solar System Exploration
- The Kuiper Belt and The Oort Cloud
- The effect of perturbations by the Alpha Cen A/B system on the Oort Cloud
- Reassessing the formation of the Inner Oort cloud in an embedded star cluster II: Probing the inner edge (Brasser; Schwamb : 7 Nov 2014 : arXiv:1411.1844)
| ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_(cropped).jpg)
|