Дубаи: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 89: Ред 89:


===Преднафтен период===
===Преднафтен период===
[[File:Typical Bastakiya buildings - panoramio.jpg|thumb|Улица во Дубаи]]
Географската близина на Дубаи до [[Иран]] го направил важна трговска локација. Градот Дубаи бил важно место за странските трговци, главно оние од [[Иран]], од кои многумина на крајот се населиле во градот. До почетокот на 20 век, Дубаи претставувал важна порта<ref name="britannica"/>.

Дубаи бил познат по извозот на бисери до 1930-тите, но трговијата со бисери била намалена во текот на [[Големата депресија|Големата депресија]] во 1930-тите и иновацијата на културните бисери. Со колапсот на индустријата за бисери, Дубаи паднал во длабока депресија и многу жители гладувале или мигрирале во други делови на Персискиот Залив<ref name="hist_trad"/>.

Во раните денови од своето основање, Дубаи постојано бил во конфликт со Абу Даби. Во [[1947]] година, граничниот спор меѓу Дубаи и Абу Даби во северниот сектор на нивната заедничка граница ескалирал во војна<ref name=dxbadconflict>{{cite web |url=http://www.archiveeditions.co.uk/titledetails.asp?tid=120 |title=The UAE: Internal Boundaries And The Boundary With Oman. Archived Editions. Walker, J |publisher=Archiveeditions.co.uk |date=18 February 1969 |accessdate=20 April 2013 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130505121549/http://www.archiveeditions.co.uk/titledetails.asp?tid=120 |archivedate=5 May 2013 |df=dmy-all }}</ref>. Арбитражата на Британците и создавањето на тампон границата што се протега на југ кон исток од брегот на Рас Хасиан резултирало со привремен прекин на непријателствата<ref name=rashasian>The Middle East and North Africa. Schofield, C. p 175</ref>.

И покрај недостатокот на нафта, владетелот на Дубаи од [[1958]] година, Шеик Рашид бин Саид ел-Мактум, користел приходи од трговски активности за изградба на инфраструктура. Биле основани приватни компании за изградба и управување со инфраструктура, вклучувајќи за електрична енергија, телефонски услуги и пристаништа и авионски оператори<ref name=":4">{{Cite book|title=From Trucial States to United Arab Emirates|last=Heard-Bey|first=Frauke|publisher=Longman|year=|isbn=0582277280|location=London|pages=260|quote=|via=}}</ref>. Аеродромот бил основан во Дубаи во 1950-тите, а во 1959 година бил изграден првиот хотел, хотел Ерлајнс. Ова било проследено со ''Амбасадор'' и ''Карлтон Хотели'' во [[1968]] година<ref name=":2">{{Cite book|title = Father of Dubai|last = Wilson|first = Graeme|publisher = Media Prima|year = 1999|isbn = 9789948856450|location = UAE|page = 126}}</ref>.

[[File:AlRas Deira Mid1960s.jpg|thumb|left|Областа ел-Рас во Деира, Дубаи во 1960-тите]]

Во [[1962]] година британскиот политички агент забележал дека „се градат нови куќи и блокови на канцеларии и станови ... Владетелот е решен, против советите [од Британците] да продолжат со изградбата на авионскиот аеродром ... Сè повеќе европски и арапски фирми се отвораат и иднината изгледа светла“<ref name=":2"/>.

Во [[1962]] година, поради расходите за инфраструктурни проекти кои веќе се приближувале до големо ниво, шеикот Рашид му побарал на својот брат по право, Владетелот на [[Катар]], за заем за изградба на првиот мост кој ќе поминува преку потокот Дубаи. Овој премин бил завршен во мај [[1963]] година и била воведена такса при преминот од страна на Дубаи од потокот до страната на Деира<ref name=":4" />.

''[[British Overseas Airways Corporation]]'' првично не сакаала да започне редовни летови помеѓу [[Бомбај]] и Дубаи, стравувајќи од недостаток на побарувачка за места. Меѓутоа, до времето кога асфалтната писта на аеродромот во Дубаи била изградена во [[1965]] година, отворајќи го Дубаи за регионален сообраќај и за сообраќај со долги релации, голем број странски авиокомпании започнале да се натпреваруваат за правата при слетување<ref name=":4" />. Во [[1970]] година била изградена нова терминална зграда на аеродромот, во која биле вклучени првите бесцарински продавници во Дубаи<ref>{{Cite book|title = Fly Buy Dubai|last = Wilson|first = Graeme|publisher = Media Prima|year = 2008|isbn = 9789948859437|location = UAE|page = 58}}</ref>.

===Период на нафтата===


== Збратимени градови ==
== Збратимени градови ==

Преработка од 14:04, 28 февруари 2018

Дубаи
دبي
Емират
Емират Дубаи
Знаме на Дубаи
Координати: 25°15′00″N 55°18′00″E / 25.25000° СГШ; 55.30000° ИГД / 25.25000; 55.30000
Држава ОАР
Населен (град)9 јуни, 1833
Независност од Обединетото Кралство2 декември, 1971
ОсновачМактоум бин Бати бин Сухаил (1833)
СедиштеДубаи
Делови
Управа
 • Видуставна монархија[1]
 • ВладетелМухамед бин Рашид Ал Мактоум
 • Принц-престолонаследникХамдан Бин Мухамед Бин Рашид Ал Мактоум
Површина[2]
 • Емират4.114 км2 (1,588 ми2)
Население (2010)
 • Емират2.262.000
 • Густина408,18/км2 (1.057/ми2)
 • Метро3.410.737
 • Националност 
(2005)
17% Емирати
9,1% Турци
42,3% Индијци
13,3% Пакистанци
7,5% Бангладеши
2,5% Филипинци
1,5% Шри Ланки
0,9% Европејци
0,3% Американци
5,7% други земји
Часовен појасUAE standard time (UTC+4)
Мреж. местоDubai Emirate
Општина Дубаи

Дубаи (арапски: دبيّ, Дубај) — најголемиот и најнаселен град во Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ)[3]. Се наоѓа на југоисточниот брег на Персискиот Залив и е главен град на истоимениот емират, еден од седумте емирати што ја сочинуваат земјата. Абу Даби и Дубаи се единствените две емирати кои имаат право на вето над критичните прашања од национално значење во Сојузниот Врховен совет на земјата[4][5]. Градот Дубаи се наоѓа на северното крајбрежје од земјата и се раководи од метрополитенската област Дубаи-Шарџа-Аџман. Дубаи ќе биде домаќин на Светска изложба 2020[6].

Дубаи се појавил како глобален град и деловен центар на Блискиот Исток[7]. Исто така е главен транспортен центар за патници и товар. До 1960-тите, економијата на Дубаи се базирала на приходите од трговијата и, во помала мера, на концесии за истражување на нафта, но нафтата не била откриена до 1966 година. Приходот од нафта започнал да доаѓа во 1969 година[8]. Приходите од нафта во Дубаи помогнале да се забрза раниот развој на градот, но нивните резерви се ограничени и нивото на производство е ниско. Денес, помалку од 5% од приходите на емиратот доаѓа од нафтата[9].

Емиратскиот модел за бизнис во западен стил ја поттикнува економијата со главните приходи што денес доаѓаат од туризмот, авијацијата, недвижниот имот и финансиските услуги[10][11][12]. Дубаи неодамна бил прогласен за најдобра дестинација за муслимански патници според Salam Standard[13]. Дубаи неодамна го привлечел вниманието на светот преку многу иновативни големи градежни проекти и спортски настани. Градот станал иконски поради своите облакодери и високи згради, особено највисоката зграда во светот, Бурџ Калифа. Дубаи е критикуван за прекршувања на човековите права во врска со градската работна сила од Јужна Азија и Филипините[14]. Пазарот за недвижности во Дубаи доживеал големо влошување во периодот 2008-2009 година, по финансиската криза од 2007-08[15], но економијата на емиратството направила враќање кон растот, со предвидениот вишок во буџетот за 2015 година[16].

Од 2012 година, Дубаи бил 22-ми најскапиот град во светот и најскапиот град на Блискиот Исток[17][18]. Во 2014 година, хотелските соби во Дубаи биле оценети како втори најскапи во светот, по Женева[19]. Во 2013 година, американската глобална консултантска фирма Мерсер го оценила Дубаи како најдобро место за живеење на Средниот Исток[20].

Етимологија

Предложени се многу теории за потеклото на зборот „Дубаи“. Една теорија сугерира дека зборот бил користен за да се опише зборот сук[21]. Арапска поговорка вели дека името доаѓа од „Даба Дубаи“ (арапски: دبا دبي), што значи „дојдоа со многу пари[22]. Според Федел Ханхал, научник за историјата и културата на ОАЕ, зборот Дубаи можеби е изведен од зборот даба (арапски: دبا) што значи „лазење“, што се однесува на бавниот проток на Дубаи Крик во внатрешноста. Во 1820-те години, Британците го викале градот Ал Васл.

Историја

Слика од стар Дубаи

Иако се пронајдени камени алатки на многу археолошки локалитети, малку е познато за раните жители на ОАЕ, бидејќи се пронајдени само неколку населби[23]. Многу антички градови во областа биле трговски центри меѓу Источниот и Западниот свет. Остатоците од древно мангрово мочуриште, датирано во 7000 п.н.е., биле откриени за време на изградбата на канализациски линии во близина на Дубаи Интернет Сити. Областа била покриена со песок пред околу 5.000 години, кога брегот се повлекол во внатрешноста, станувајќи дел од сегашната крајбрежна линија на градот[23][24]. Предисламска керамика била пронајдена од 3 и 4 век[25] Prior to the introduction of Islam to the area, the people in this region worshiped Bajir (or Bajar).[25]. Пред воведувањето на исламот во областа, луѓето во овој регион се поклонувале на Баџир[25]. По ширењето на исламот во регионот, Омејадите од источниот исламски свет ја нападнале југоисточна Арабија и ги протерале Сасанидите. Ископувачите на музејот во Дубаи во регионот на ел-Џумеира пронашле неколку артефакти од периодот на Омејадите[26].

Дубаи се смета дека бил основан како рибарско село во почетокот на 18 век[27] и бил, до 1822 година, град со околу 7-800 луѓе[28]. Во 1833 година, по племенските расправии, членовите на племето ел-Бу Фаласа се отцепиле од Абу Даби во Дубаи. Егзодусот од Абу Даби бил предводен од Убаид бин Саид и Мактум бин Бути, кои станале заеднички лидери на Дубаи додека Убаид не починал во 1836, оставајќи го Мактум да ја воспостави династијата Мактум[27].

Дубаи го потпишал првиот договор за постојано поморско примирје во 1820 година, заедно со другите држави, по што следувал уште еден договор во 1853 година. По ова, заедно како и неговите соседи, Дубаи влегол во договор во кој Велика Британија ја презела одговорноста за безбедноста на емиратството во 1892 година.

Две катастрофи го погодиле градот во текот на 1800-тите. Прво, во 1841 година избувнала епидемија на големи сипаници во локалитетот Бур Дубаи, принудувајќи ги жителите да се преселат источно во Деира. Потоа, во 1894 година, голем пожар го зафатил реонот на Деира, опоарувајќи голем дел од куќите[29]. Сепак, географската местоположба на градот продолжила да привлекува трговци од целиот регион. Емирот од Дубаи бил заинтересиран да ги привлече странските трговци и ги намалил трговските даноци, на кој начин ги привлечел трговците подалеку од Шарџа и Бандар Ленге, главните трговски центри во тоа време. Во овој период започнале да пристигнуваат и голем дел од персиските трговци.

Преднафтен период

Улица во Дубаи

Географската близина на Дубаи до Иран го направил важна трговска локација. Градот Дубаи бил важно место за странските трговци, главно оние од Иран, од кои многумина на крајот се населиле во градот. До почетокот на 20 век, Дубаи претставувал важна порта[30].

Дубаи бил познат по извозот на бисери до 1930-тите, но трговијата со бисери била намалена во текот на Големата депресија во 1930-тите и иновацијата на културните бисери. Со колапсот на индустријата за бисери, Дубаи паднал во длабока депресија и многу жители гладувале или мигрирале во други делови на Персискиот Залив[23].

Во раните денови од своето основање, Дубаи постојано бил во конфликт со Абу Даби. Во 1947 година, граничниот спор меѓу Дубаи и Абу Даби во северниот сектор на нивната заедничка граница ескалирал во војна[31]. Арбитражата на Британците и создавањето на тампон границата што се протега на југ кон исток од брегот на Рас Хасиан резултирало со привремен прекин на непријателствата[32].

И покрај недостатокот на нафта, владетелот на Дубаи од 1958 година, Шеик Рашид бин Саид ел-Мактум, користел приходи од трговски активности за изградба на инфраструктура. Биле основани приватни компании за изградба и управување со инфраструктура, вклучувајќи за електрична енергија, телефонски услуги и пристаништа и авионски оператори[33]. Аеродромот бил основан во Дубаи во 1950-тите, а во 1959 година бил изграден првиот хотел, хотел Ерлајнс. Ова било проследено со Амбасадор и Карлтон Хотели во 1968 година[34].

Областа ел-Рас во Деира, Дубаи во 1960-тите

Во 1962 година британскиот политички агент забележал дека „се градат нови куќи и блокови на канцеларии и станови ... Владетелот е решен, против советите [од Британците] да продолжат со изградбата на авионскиот аеродром ... Сè повеќе европски и арапски фирми се отвораат и иднината изгледа светла“[34].

Во 1962 година, поради расходите за инфраструктурни проекти кои веќе се приближувале до големо ниво, шеикот Рашид му побарал на својот брат по право, Владетелот на Катар, за заем за изградба на првиот мост кој ќе поминува преку потокот Дубаи. Овој премин бил завршен во мај 1963 година и била воведена такса при преминот од страна на Дубаи од потокот до страната на Деира[33].

British Overseas Airways Corporation првично не сакаала да започне редовни летови помеѓу Бомбај и Дубаи, стравувајќи од недостаток на побарувачка за места. Меѓутоа, до времето кога асфалтната писта на аеродромот во Дубаи била изградена во 1965 година, отворајќи го Дубаи за регионален сообраќај и за сообраќај со долги релации, голем број странски авиокомпании започнале да се натпреваруваат за правата при слетување[33]. Во 1970 година била изградена нова терминална зграда на аеродромот, во која биле вклучени првите бесцарински продавници во Дубаи[35].

Период на нафтата

Збратимени градови

Дубаи има 17 збратимени градови:[36]

Наводи

  1. „UAE Constitution“. Helplinelaw.com. Посетено на 21 July 2008.
  2. Во површината се вбројани и вештачките острови.
  3. „United Arab Emirates: metropolitan areas“. World-gazetteer.com. Архивирано од изворникот на 25 August 2009. Посетено на 31 July 2009. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  4. The Government and Politics of the Middle East and North Africa. D Long, B Reich. p.157
  5. „Federal Supreme Council“. uaecabinet.ae (англиски). Архивирано од изворникот на 9 јули 2017. Посетено на 25 август 2017. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  6. „Where is Dubai and Dubai city?“. Thatsdubai.com. 14 јуни 2007. Архивирано од изворникот на 15 февруари 2013. Посетено на 12 март 2013. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  7. „The 2008 Global Cities Index“. Foreign Policy. 15 October 2008. Архивирано од изворникот на 20 May 2010. Посетено на 20 April 2010. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  8. Sampler & Eigner (2008). Sand to Silicon. UAE: Motivate. стр. 11. ISBN 9781860632549.
  9. DiPaola, Anthony (28 септември 2010). „Dubai gets 2% GDP from oil“. Bloomberg. Архивирано од изворникот на 6 октомври 2014. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  10. Oil share dips in Dubai GDP Архивирано на 26 септември 2013 г. AMEInfo (9 June 2007) Retrieved on 15 October 2007.
  11. Dubai economy set to treble by 2015 Архивирано на 3 ноември 2014 г. ArabianBusiness.com (3 February 2007) Retrieved on 15 October 2007.
  12. „Dubai diversifies out of oil“. AMEInfo. 7 September 2005. Архивирано од изворникот на 19 December 2008. Посетено на 12 August 2008. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  13. Cornock, Oliver. „Dubai must tap booming halal travel industry – Khaleej Times“. khaleejtimes.com. Посетено на 16 December 2016.
  14. Davis, Mike (септември–октомври 2006). „Fear and money in Dubai“. New Left Review. II (41): 47–68. Архивирано од изворникот на 20 февруари 2016. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)CS1-одржување: ref=harv (link)
  15. „Job losses hasten property decline in Dubai but medium-long term outlook upbeat“. Propertywire.com. 3 декември 2008. Архивирано од изворникот на 19 јануари 2009. Посетено на 14 јули 2009. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  16. „Mohammad Bin Rashid approves Dubai's budget for 2015“. Gulf News. Архивирано од изворникот на 12 мај 2015. Посетено на 25 мај 2015. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  17. Lucy Barnard (6 март 2013). „Cost of living in Dubai rising rapidly“. The National. Abu Dhabi. Архивирано од изворникот на 22 јануари 2013. Посетено на 12 март 2013. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  18. „Oslo, Zürich and Tokyo are most expensive cities“. Thepeninsulaqatar.com. 14 September 2012. Архивирано од изворникот на 27 February 2015. Посетено на 12 March 2013. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  19. „Dubai second-most expensive city to stay in, report says“. Архивирано од изворникот на 6 октомври 2014. Посетено на 30 септември 2014. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  20. Gillian Duncan (8 март 2013). „Abu Dhabi and Dubai are best places to live in the Middle East, survey says“. The National. Abu Dhabi. Архивирано од изворникот на 17 јануари 2013. Посетено на 12 март 2013. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  21. Alkaabi, Alyazya (July 2011). مسميات مناطق دبي قديماً [Old names areas of Dubai]. Al Jundi (Arabic). Ministry of Defense. 444: 76.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  22. „Old Dubai“. Архивирано од изворникот на 3 February 2014. Посетено на 24 January 2014. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  23. 23,0 23,1 23,2 „History and Traditions of the UAE“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 26 март 2009. Посетено на 31 јули 2009. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  24. „The old ... turned new“. Travel & Culture. 25 октомври 2001. Архивирано од изворникот на 21 јуни 2013. Посетено на 15 март 2008. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  25. 25,0 25,1 25,2 Ibrahim Al Abed, Peter Hellyer (2001). United Arab Emirates: A perspective. Trident Press. ISBN 978-1-900724-47-0. Посетено на 31 July 2009.
  26. „The Coming of Islam and the Islamic Period in the UAE. King, Geoffrey R.“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 16 јануари 2013. Посетено на 20 април 2013. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  27. 27,0 27,1 Heard-Bey, Frauke (1990). From Trucial States to United Arab Emirates. UK: Longman. стр. 238. ISBN 0582277280.
  28. Schofield, R (1990). Islands and Maritime Boundaries of the Gulf 1798–1960. UK: Archive Editions. стр. 545. ISBN 9781852072759.
  29. „Modernity and tradition in Dubai architecture. Karim, Luiza“. Alshindagah.com. Архивирано од изворникот на 30 септември 2009. Посетено на 31 јули 2009. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  30. Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име britannica.
  31. „The UAE: Internal Boundaries And The Boundary With Oman. Archived Editions. Walker, J“. Archiveeditions.co.uk. 18 февруари 1969. Архивирано од изворникот на 5 мај 2013. Посетено на 20 април 2013. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  32. The Middle East and North Africa. Schofield, C. p 175
  33. 33,0 33,1 33,2 Heard-Bey, Frauke. From Trucial States to United Arab Emirates. London: Longman. стр. 260. ISBN 0582277280.
  34. 34,0 34,1 Wilson, Graeme (1999). Father of Dubai. UAE: Media Prima. стр. 126. ISBN 9789948856450.
  35. Wilson, Graeme (2008). Fly Buy Dubai. UAE: Media Prima. стр. 58. ISBN 9789948859437.
  36. Twinning Cities Agreements UAE Official Website
  37. Twinning Act between ports of Casablanca and Dubai Arabic News.
  38. Dundee's Twins Around the World Dundee City Council.
  39. Sister Cities Department City of Detroit.