Охос дел Саладо: Разлика помеѓу преработките

Координати: 27°06′35″S 68°32′29″W / 27.10972° ЈГШ; 68.54139° ЗГД / -27.10972; -68.54139
Од Википедија — слободната енциклопедија
Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 24: Ред 24:
'''Невадо Охос дел Саладо''' — стратовулкан на [[Анди]]те кој се наоѓа на границата помеѓу [[Аргентина]] и [[Чиле]]. Охос дел Саладо е највисокиот активен вулкан во светот со 6.893 метри (22.615 стапки). Охос дел Саладо е исто така втора највисока планина во [[Западна полутопка|Западната хемисфера]] и [[Јужна полутопка|Јужната хемисфера]]. Се наоѓа на околу 600 километри северно од [[Аконкагуа]], највисока планина во [[Западна полутопка|Западната хемисфера]] на 6.961 метри (22.838 стапки).
'''Невадо Охос дел Саладо''' — стратовулкан на [[Анди]]те кој се наоѓа на границата помеѓу [[Аргентина]] и [[Чиле]]. Охос дел Саладо е највисокиот активен вулкан во светот со 6.893 метри (22.615 стапки). Охос дел Саладо е исто така втора највисока планина во [[Западна полутопка|Западната хемисфера]] и [[Јужна полутопка|Јужната хемисфера]]. Се наоѓа на околу 600 километри северно од [[Аконкагуа]], највисока планина во [[Западна полутопка|Западната хемисфера]] на 6.961 метри (22.838 стапки).


Поради својата локација во близина на пустината [[Атакама]], планината има суви услови со снежни покривки кои обично остануваат само на врвот во текот на зимата, иако тешките бури можат да ја покријат околината со неколку метри на снег дури и во лето. И покрај генерално сувите услови, постои постојано [[кратерско езеро]] со дијаметар од околу 100 метри (330 стапки) на надморска височина од 6,390 метри (20,960 стапки) на источната страна на планината. Ова е најверојатно највисокото езеро од секаков вид во светот.
Поради својата локација во близина на пустината [[Атакама]], планината има суви услови со снежни покривки кои обично остануваат само на врвот во текот на зимата, иако тешките бури можат да ја покријат околината со неколку метри на снег дури и во лето. И покрај генерално сувите услови, постои постојано [[кратерско езеро]] со дијаметар од околу 100 метри (330 стапки) на надморска височина од 6,390 метри (20,960 стапки) на источната страна на планината<ref>{{cite web|url=http://www.andes.org.uk/peak-info-6000/ojos-del-salado-info.asp|title=Andes Website – Information about Ojos del Salado volcano, a high mountain in South America and the World's highest volcano<!-- Bot generated title -->}}</ref>. Ова е најверојатно највисокото езеро од секаков вид во светот.


„Освојувањето“ на Охос дел Саладо најчесто оди преку качување, освен за последниот дел од врвот што е тежок и што може да бара јажиња. Првото искачување било направено во [[1937]] година од страна на Јан Алфред Шчепански и Јустин Војснис, членови на полската експедиција во [[Анди]]те.
„Освојувањето“ на Охос дел Саладо најчесто оди преку качување, освен за последниот дел од врвот што е тежок и што може да бара јажиња. Првото искачување било направено во [[1937]] година од страна на Јан Алфред Шчепански и Јустин Војснис, членови на полската експедиција во [[Анди]]те.


Неговото име, што значи „очи на соленото“ на [[шпански]], доаѓа од огромните депозити на [[сол]] кои во облик на [[лагуни]] кои се појавуваат во неговите [[глечер]]и.
Неговото име, што значи „очи на соленото“ на [[шпански]], доаѓа од огромните депозити на [[сол]] кои во облик на [[лагуни]] кои се појавуваат во неговите [[глечер]]и.<ref>{{cite web|url=http://www.los6000dechile.cl/cumbres_eng/21_ojosdelsalado.html|title=Los 6000 de Chile|publisher=Banco de Chile}}</ref>


== Вулканска активност ==
== Вулканска активност ==


Охос дел Саладо е [[активен вулкан]], но прашањето дали треба да се смета за моментално (или „историски“) активен е аргументирано. Според Глобалната програма за вулканизам на Смитсоновскиот институт, најновата позната ерупција се случила пред околу 1.300 години. Сепак, постојат и некои докази за емисија на мали количества пепел во [[1993]] година, што дефинитивно ќе го квалификува вулканот како историски активен. Присуството на високи [[фумароли]] на планината и текови на лава, иако со неизвесна возраст, исто така потврдуваат дека категоризацијата на вулканот е „активна“. Со овие дефиниции, Охос дел Саладо е највисокиот историски активен вулкан на [[Земја]]та.
Охос дел Саладо е [[активен вулкан]], но прашањето дали треба да се смета за моментално (или „историски“) активен е аргументирано. Според Глобалната програма за вулканизам на Смитсоновскиот институт<ref name="smithsonian">{{cite gvp|vnum=1505-13=|title=Ojos del Salado}}</ref> , најновата позната ерупција се случила пред околу 1.300 години. Сепак, постојат и некои докази за емисија на мали количества пепел во [[1993]] година, што дефинитивно ќе го квалификува вулканот како историски активен. Присуството на високи [[фумароли]] на планината и текови на лава, иако со неизвесна возраст, исто така потврдуваат дека категоризацијата на вулканот е „активна“. Со овие дефиниции, Охос дел Саладо е највисокиот историски активен вулкан на [[Земја]]та.


== Висина==
== Висина==


Издигнувањето односно изградбата на Охос дел Саладо била предмет на дебата. Во статијата од [[2006]] година во списанието ''Andes'' се предлагало дека вулканот може да биде повисок од [[Аконкагуа]], иако аргументот бил основан на постари, помалку точни испитувања на надморската височина. Резултатите од овие постари истражувања му дале на Охос дел Саладо надморска височина од 7.057 метри, што би го направил речиси 100 метри повисок од [[Аконкагуа]]. Уште во [[1955]] година била направена проценка дека височината на Охос дел Саладо изнесува 7.100 метри, но тоа било едноставно врз основа на часовите на искачување до врвот. Во [[1956]] година, првата чилеанска експедиција предводена од пензионираниот поручник Рене Гаџардо ја измерила висината на 7.084 метри со [[алтиметар]]. Освен тоа што е неточен метод, висината прикажана со алтиметарот е премногу висока, бидејќи притисокот во воздухот е генерално понизок во попладневните часови, времето кога тимот стигнал до врвот.
Издигнувањето односно изградбата на Охос дел Саладо била предмет на дебата. Во статијата од [[2006]] година во списанието ''Andes'' се предлагало дека вулканот може да биде повисок од [[Аконкагуа]], иако аргументот бил основан на постари, помалку точни испитувања на надморската височина. Резултатите од овие постари истражувања му дале на Охос дел Саладо надморска височина од 7.057 метри, што би го направил речиси 100 метри повисок од [[Аконкагуа]]. Уште во [[1955]] година била направена проценка дека височината на Охос дел Саладо изнесува 7.100 метри, но тоа било едноставно врз основа на часовите на искачување до врвот<ref name="aaj_1956">''American Alpine Journal'', 1956, p. 134; quoting the "Boletin Informativo No. 16" (June 1955) of the Argentine ''Associación Tucumana de Andismo''.</ref>. Во [[1956]] година, првата чилеанска експедиција предводена од пензионираниот поручник Рене Гаџардо ја измерила висината на 7.084 метри со [[алтиметар]]. Освен тоа што е неточен метод, висината прикажана со алтиметарот е премногу висока, бидејќи притисокот во воздухот е генерално понизок во попладневните часови, времето кога тимот стигнал до врвот{{sfn|Lliboutry|1956}}.


Експедицијата кон областа во 90-тите години тврдела дека [[Монте Писис]] бил дури и повисок од Охос дел Саладо. Подоцнежните мерења со попрецизна опрема покажале дека близина на вулканот е околу 100 метри повисок од [[Монте Писис]]. Освен тоа, во [[2007]] година, чилеанско-аргентинско-европската експедиција организирана од ''Andes Magazine'' и ''Azimut 360'' извршила истражување на двете планини, користејќи повеќе точни инструменти. Највисокиот дел се наоѓа на 6.891 метри, а вториот 6.793 метри. Иако ова се вклопува во рамките на неодамнешните рачни [[ГПС]] истражувања, кои ја процениле планината помеѓу 6.880 метри и 6,910 метри (22.670 стапки), вертикалната грешка на опремата на експедицијата, 10 метри (33 стапки) остава несигурност во поглед на попрецизната надморска височина на планината.
Експедицијата кон областа во 90-тите години тврдела дека [[Монте Писис]] бил дури и повисок од Охос дел Саладо. Подоцнежните мерења со попрецизна опрема покажале дека близина на вулканот е околу 100 метри повисок од [[Монте Писис]]. Освен тоа, во [[2007]] година, чилеанско-аргентинско-европската експедиција организирана од ''Andes Magazine'' и ''Azimut 360'' извршила истражување на двете планини, користејќи повеќе точни инструменти. Највисокиот дел се наоѓа на 6.891 метри, а вториот 6.793 метри<ref name="Phillipe">{{cite web|url=http://andesinternacional.blogspot.com/2007/05/phillipe-reuter-el-ojos-del-salado-es.html|title=A la Búsqueda del Techo de América|quote=Phillipe Reuter: "El Ojos del Salado es 100 metros más alto que el Pissis"|language=Spanish}}</ref>. Иако ова се вклопува во рамките на неодамнешните рачни [[ГПС]] истражувања, кои ја процениле планината помеѓу 6.880 метри и 6,910 метри (22.670 стапки), вертикалната грешка на опремата на експедицијата, 10 метри (33 стапки) остава несигурност во поглед на попрецизната надморска височина на планината<ref name="Phillipe"/>.


Охос дел Саладо има два врва, еден во [[Аргентина]], а другиот во [[Чиле]] (границата меѓу двете земји поминува меѓу двата врва). Разликата во височината на двата врвови е помала од 1 метар.
Охос дел Саладо има два врва, еден во [[Аргентина]], а другиот во [[Чиле]] (границата меѓу двете земји поминува меѓу двата врва). Разликата во височината на двата врвови е помала од 1 метар.
Ред 45: Ред 45:
Охос дел Саладо е популарна планина за обиди да се достигне највисоката надморска височина на копнeно возило.
Охос дел Саладо е популарна планина за обиди да се достигне највисоката надморска височина на копнeно возило.


Моменталната рекордна висина за возило со четири тркала била поставена на [[21 април]] [[2007]] од страна на чилеанското дуо Гонзало Браво и Едуардо Каналес Моја. Достигнувајќи 6,688 метри надморска височина со модифициран Сузуки Самураи, дуото го победил претходниот рекорд од 6,646 метри кој бил поставен на [[13 март]] [[2007]] од германецот Матијас Јешке.
Моменталната рекордна висина за возило со четири тркала била поставена на [[21 април]] [[2007]] од страна на чилеанското дуо Гонзало Браво и Едуардо Каналес Моја. Достигнувајќи 6,688 метри надморска височина со модифициран Сузуки Самураи, дуото го победил претходниот рекорд од 6,646 метри кој бил поставен на [[13 март]] [[2007]] од германецот Матијас Јешке<ref>{{cite web|url=http://www.streetdirectory.com/travel_guide/54035/car_focus/matthias_jeschke_set_new_high_altitude_world_record_aboard_.html|title=Matthias Jeschke Set New High Altitude World Record Aboard |publisher=streetdirectory.com|work=Editorials|accessdate=November 9, 2017}}</ref>.


Јешке моментално го држи рекордот за висока надморска височина за камиони достигнувајќи висина од 6,675 метри (21,899 стапки) со камионот „Мерцедес-Бенц Зетрос“ на [[6 март]] [[2015]] година. Ова е исто така светски рекорд за дизел мотор.
Јешке моментално го држи рекордот за висока надморска височина за камиони достигнувајќи висина од 6,675 метри (21,899 стапки) со камионот „Мерцедес-Бенц Зетрос“ на [[6 март]] [[2015]] година. Ова е исто така светски рекорд за дизел мотор<ref>{{cite web|url=https://truckworldrecord.wordpress.com/author/extremeventsmj/|title=Truck World Record |publisher=Extreme Events|work=Truck World Record|accessdate=November 9, 2017}}</ref>.


На [[19 април]] [[2015]] чилеанецот Џанфранко Бјанки достигнал надморска височина од 6.472 метри со ''Suzuki RMZ 450'', поставувајќи го рекордот на надморска височина за мотоцикл.
На [[19 април]] [[2015]] чилеанецот Џанфранко Бјанки достигнал надморска височина од 6.472 метри со ''Suzuki RMZ 450'', поставувајќи го рекордот на надморска височина за мотоцикл.

== Наводи ==
{{наводи}}
* {{cite book|first=Ed|last=Darack|title=Wild Winds: Adventures in the Highest Andes|publisher=Cordee / DPP|year=2001|isbn=978-1884980817|language=English}}
* {{cite book|first=Oscar|last=Gonzales-Ferran|title=Volcanes de Chile|location=Santiago, Chile|publisher=Instituto Geográfico Militar|year=1995|isbn=956-202-054-1|page=640|language=Spanish}} <small>(Also includes volcanoes of Argentina, Bolivia, and Peru)</small>
* {{cite book | title=Volcanoes of the Central Andes
| last1=De Silva|first1=Shanaka L. | last2=Francis|first2=Peter
|publisher=Springer-Verlag | year=1991 | isbn=3-540-53706-6 | page=216}}
* {{cite book|last=Biggar|first=John|title=The Andes: A Guide for Climbers|edition=3|publisher=Andes Publishing|location=Scotland|year=2005|url=http://www.andes.org.uk/andes-guidebooks.asp|isbn=0-9536087-2-7 |page=304}}
* {{cite book|last=Lliboutry|first=Luis|authorlink=Luis Lliboutry|title=Nieves y Glaciares de Chile: Fundamentos de glaciología|year= 1956|language=Spanish |ref=harv}}

== Надворешни врски ==
{{Commons category|Ojos del Salado}}
* [http://www.andeshandbook.org/montanismo/cerro/8/Ojos_del_Salado Complete description of Ojos del Salado in Andeshandbook]
* [http://antwrp.gsfc.nasa.gov/apod/ap061202.html 1 December 2006 Star Trails at 19,000 Feet] - NASA Astronomy Picture of the Day
* [http://www.andes.org.uk/andes-information-files/6000m-peaks.asp Andes information]
* [http://www.peakbagger.com/peak.aspx?pid=8569 Peak bagger]
* [http://www.summitpost.org/show/mountain_link.pl/mountain_id/126 Summit post]
* [http://www.peaklist.org/WWsurveys/SA/ojos.html Peak list]

Преработка од 20:24, 8 декември 2017

Охос дел Саладо
.
Највисока точка
Надм. вис.6893 м [1]
Истакнатост3688 м [1]
Ranked 44th
Координати27°06′35″S 68°32′29″W / 27.10972° ЈГШ; 68.54139° ЗГД / -27.10972; -68.54139 
Географија
Охос дел Саладо на карта

Карта

МестоАргентина–Чиле
Матичен венецАнди
ТопокартаНајвсока планина: Највсока планина во Чиле
Геологија
Видстратовулкан
Последен избув700 ± 300 години[2]
Искачување
Прво освојување26 февруари 1937 од Јан Алфред Шчепански и Јустин Војснис
Најлесен патИскачување

Невадо Охос дел Саладо — стратовулкан на Андите кој се наоѓа на границата помеѓу Аргентина и Чиле. Охос дел Саладо е највисокиот активен вулкан во светот со 6.893 метри (22.615 стапки). Охос дел Саладо е исто така втора највисока планина во Западната хемисфера и Јужната хемисфера. Се наоѓа на околу 600 километри северно од Аконкагуа, највисока планина во Западната хемисфера на 6.961 метри (22.838 стапки).

Поради својата локација во близина на пустината Атакама, планината има суви услови со снежни покривки кои обично остануваат само на врвот во текот на зимата, иако тешките бури можат да ја покријат околината со неколку метри на снег дури и во лето. И покрај генерално сувите услови, постои постојано кратерско езеро со дијаметар од околу 100 метри (330 стапки) на надморска височина од 6,390 метри (20,960 стапки) на источната страна на планината[3]. Ова е најверојатно највисокото езеро од секаков вид во светот.

„Освојувањето“ на Охос дел Саладо најчесто оди преку качување, освен за последниот дел од врвот што е тежок и што може да бара јажиња. Првото искачување било направено во 1937 година од страна на Јан Алфред Шчепански и Јустин Војснис, членови на полската експедиција во Андите.

Неговото име, што значи „очи на соленото“ на шпански, доаѓа од огромните депозити на сол кои во облик на лагуни кои се појавуваат во неговите глечери.[4]

Вулканска активност

Охос дел Саладо е активен вулкан, но прашањето дали треба да се смета за моментално (или „историски“) активен е аргументирано. Според Глобалната програма за вулканизам на Смитсоновскиот институт[2] , најновата позната ерупција се случила пред околу 1.300 години. Сепак, постојат и некои докази за емисија на мали количества пепел во 1993 година, што дефинитивно ќе го квалификува вулканот како историски активен. Присуството на високи фумароли на планината и текови на лава, иако со неизвесна возраст, исто така потврдуваат дека категоризацијата на вулканот е „активна“. Со овие дефиниции, Охос дел Саладо е највисокиот историски активен вулкан на Земјата.

Висина

Издигнувањето односно изградбата на Охос дел Саладо била предмет на дебата. Во статијата од 2006 година во списанието Andes се предлагало дека вулканот може да биде повисок од Аконкагуа, иако аргументот бил основан на постари, помалку точни испитувања на надморската височина. Резултатите од овие постари истражувања му дале на Охос дел Саладо надморска височина од 7.057 метри, што би го направил речиси 100 метри повисок од Аконкагуа. Уште во 1955 година била направена проценка дека височината на Охос дел Саладо изнесува 7.100 метри, но тоа било едноставно врз основа на часовите на искачување до врвот[5]. Во 1956 година, првата чилеанска експедиција предводена од пензионираниот поручник Рене Гаџардо ја измерила висината на 7.084 метри со алтиметар. Освен тоа што е неточен метод, висината прикажана со алтиметарот е премногу висока, бидејќи притисокот во воздухот е генерално понизок во попладневните часови, времето кога тимот стигнал до врвот[6].

Експедицијата кон областа во 90-тите години тврдела дека Монте Писис бил дури и повисок од Охос дел Саладо. Подоцнежните мерења со попрецизна опрема покажале дека близина на вулканот е околу 100 метри повисок од Монте Писис. Освен тоа, во 2007 година, чилеанско-аргентинско-европската експедиција организирана од Andes Magazine и Azimut 360 извршила истражување на двете планини, користејќи повеќе точни инструменти. Највисокиот дел се наоѓа на 6.891 метри, а вториот 6.793 метри[7]. Иако ова се вклопува во рамките на неодамнешните рачни ГПС истражувања, кои ја процениле планината помеѓу 6.880 метри и 6,910 метри (22.670 стапки), вертикалната грешка на опремата на експедицијата, 10 метри (33 стапки) остава несигурност во поглед на попрецизната надморска височина на планината[7].

Охос дел Саладо има два врва, еден во Аргентина, а другиот во Чиле (границата меѓу двете земји поминува меѓу двата врва). Разликата во височината на двата врвови е помала од 1 метар.

Моторизирано искачување

Охос дел Саладо е популарна планина за обиди да се достигне највисоката надморска височина на копнeно возило.

Моменталната рекордна висина за возило со четири тркала била поставена на 21 април 2007 од страна на чилеанското дуо Гонзало Браво и Едуардо Каналес Моја. Достигнувајќи 6,688 метри надморска височина со модифициран Сузуки Самураи, дуото го победил претходниот рекорд од 6,646 метри кој бил поставен на 13 март 2007 од германецот Матијас Јешке[8].

Јешке моментално го држи рекордот за висока надморска височина за камиони достигнувајќи висина од 6,675 метри (21,899 стапки) со камионот „Мерцедес-Бенц Зетрос“ на 6 март 2015 година. Ова е исто така светски рекорд за дизел мотор[9].

На 19 април 2015 чилеанецот Џанфранко Бјанки достигнал надморска височина од 6.472 метри со Suzuki RMZ 450, поставувајќи го рекордот на надморска височина за мотоцикл.

Наводи

  1. ↑ 1,0 1,1 „Andes ultra-prominent peaks“. Peaklist.
  2. ↑ 2,0 2,1 „Ojos del Salado“. Глобална програма за вулканизмоит. Смитсонова установа. (англиски)
  3. ↑ „Andes Website – Information about Ojos del Salado volcano, a high mountain in South America and the World's highest volcano“.
  4. ↑ „Los 6000 de Chile“. Banco de Chile.
  5. ↑ American Alpine Journal, 1956, p. 134; quoting the "Boletin Informativo No. 16" (June 1955) of the Argentine Associación Tucumana de Andismo.
  6. ↑ Lliboutry 1956.
  7. ↑ 7,0 7,1 „A la Búsqueda del Techo de América“ (Spanish). Phillipe Reuter: "El Ojos del Salado es 100 metros más alto que el Pissis"CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  8. ↑ „Matthias Jeschke Set New High Altitude World Record Aboard“. Editorials. streetdirectory.com. Посетено на November 9, 2017.
  9. ↑ „Truck World Record“. Truck World Record. Extreme Events. Посетено на November 9, 2017.
  • Darack, Ed (2001). Wild Winds: Adventures in the Highest Andes (English). Cordee / DPP. ISBN 978-1884980817.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Gonzales-Ferran, Oscar (1995). Volcanes de Chile (Spanish). Santiago, Chile: Instituto Geográfico Militar. стр. 640. ISBN 956-202-054-1.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link) (Also includes volcanoes of Argentina, Bolivia, and Peru)
  • De Silva, Shanaka L.; Francis, Peter (1991). Volcanoes of the Central Andes. Springer-Verlag. стр. 216. ISBN 3-540-53706-6.
  • Biggar, John (2005). The Andes: A Guide for Climbers (3. изд.). Scotland: Andes Publishing. стр. 304. ISBN 0-9536087-2-7.
  • Lliboutry, Luis (1956). Nieves y Glaciares de Chile: Fundamentos de glaciología (Spanish).CS1-одржување: ref=harv (link) CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)

Надворешни врски

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Охос_дел_Саладо&oldid=3650035“