Шпанска граѓанска војна: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 28: Ред 28:
*{{flagicon|Nazi Germany}} [[Нацистичка Германија]]
*{{flagicon|Nazi Germany}} [[Нацистичка Германија]]
}}
}}
|commander1 = '''Republican leaders'''{{plainlist|
|commander1 =
|commander2 =
*{{flagicon|Spanish Republic}}{{flagicon image|Flag of the Popular Front (Spain).svg}} [[Мануел Азања]]
|strength1 = '''сила во 1938:'''<ref>Thomas (1961). p. 491.<!--alsoappearsinlatereditions--></ref>{{plainlist|
*{{flagicon|Spanish Republic}}{{flagicon image|Flag of the Popular Front (Spain).svg}} [[Хулиан Бестеиро]]
*450,000 пешадија
*{{flagicon|Spanish Republic}}{{flagicon image|Socialist red flag.svg}} [[Francisco Largo Caballero]]
*350 авијација
*{{flagicon|Spanish Republic}}{{flagicon image|Flag of the Popular Front (Spain).svg}} [[Хуан Негрин]]
*200 тенкови}}
*{{flagicon|Spanish Republic}}{{flagicon image |Flag of the Popular Front (Spain).svg}} [[Индалесио Прието]]
|strength2 = '''сила во 1938:'''<ref>Thomas (1961). p. 488.<!--alsoappearsinlatereditions--></ref>{{plainlist|
*{{flagicon|Spanish Republic}} [[Vicente Rojo Lluch]]
*600,000 пешадија
*{{flagicon |Spanish Republic}} [[José Miaja]]
*600 авијација
*{{flagicon|Spanish Republic}}{{flagicon image |Flag of the Popular Front (Spain).svg}} [[Хуан Модесто]]
*290 тенкови}}
*{{flagicon|Spanish Republic}} [[Juan Hernández Saravia]]
*{{flagicon |Spanish Republic}} [[Carlos Romero Giménez]]
*{{flagicon|Spanish Republic}}{{flagicon image |Bandera CNT-FAI.svg}} [[Buenaventura Durruti]]{{KIA}}
*{{flagicon|Spanish Republic}}{{flagicon image|Flag of Catalonia.svg}} [[Lluís Companys]]
*{{flagicon|Spanish Republic}}{{flagicon|Basque Country}} [[José Antonio Aguirre (politician)|José Antonio Aguirre]]}}
|commander2 = '''Nationalist leaders'''{{plainlist|
*{{flagicon|Spain|1938}}{{flagdeco|Spain|1785}} [[José Sanjurjo]]{{KIA}}
*{{flagicon|Spain|1938}}{{flagicon image |Flag of Traditionalist Requetes.svg}} [[Emilio Mola]]{{KIA}}
*{{flagicon|Spain|1938}} [[Francisco Franco]]
*{{flagicon|Spain|1938}} [[Gonzalo Queipo de Llano]]
*{{flagicon|Spain|1938}}{{flagicon image |Bandera FE JONS.svg}} [[Juan Yagüe]]
*{{flagicon|Spain|1938}} [[Miguel Cabanellas]]{{KIA}}
*{{flagicon|Spain|1938}} [[Manuel Goded Llopis]]{{KIA}}
*{{flagicon|Spain|1938}}{{flagicon image|Bandera FE JONS.svg}} [[Manuel Hedilla]]
*{{flagicon|Spain|1938}}{{flagicon image|Flag of Traditionalist Requetes.svg}} [[Manuel Fal Condé]]
*{{flagicon|Spain|1938}}{{flagicon image|Merchant flag of Spanish Morocco.svg}} [[Mohamed Meziane]]}}
|strength1 = '''1938 strength:'''<ref>Thomas (1961). p. 491.<!--alsoappearsinlatereditions--></ref>{{plainlist|
*450,000 infantry
*350 aircraft
*200 tanks}}
|strength2 = '''1938 strength:'''<ref>Thomas (1961). p. 488.<!--alsoappearsinlatereditions--></ref>{{plainlist|
*600,000 infantry
*600 aircraft
*290 tanks}}
|casualties1 =
|casualties1 =
|casualties2 =
|casualties2 =
|casualties3= {{plainlist|
|casualties3= {{plainlist|
*estimated 500,000 killed<ref name="spanjudge"/><ref name="Thomas Barria-Norton 2001" group ="nb">The number of casualties is disputed; estimates generally suggest that between 500,000 and 1 million people were killed. Over the years, historians kept lowering the death figures and modern research concludes that 500,000 deaths is the correct figure. Thomas Barria-Norton, ''The Spanish Civil War'' (2001), pp. xviii & 899–901, inclusive.</ref>
*проценети 500,000 убиени<ref name="spanjudge"/><ref name="Thomas Barria-Norton 2001" group ="nb">The number of casualties is disputed; estimates generally suggest that between 500,000 and 1 million people were killed. Over the years, historians kept lowering the death figures and modern research concludes that 500,000 deaths is the correct figure. Thomas Barria-Norton, ''The Spanish Civil War'' (2001), pp. xviii & 899–901, inclusive.</ref>
*450,000 fled<ref>Beevor (2006). pp. 410–11. Beevor notes that around 150,000 had returned by 1939.</ref>}}
*450,000 побегнати<ref>Beevor (2006). pp. 410–11. Beevor notes that around 150,000 had returned by 1939.</ref>}}
|campaignbox=
|campaignbox=
}}
}}

Преработка од 01:29, 29 септември 2016

Шпанска граѓанска војна
Дел од меѓувоениот период

Инернационални бригадисти на тенк
Датум 17 јули 1936 – 1 април 1939
(2 години, 8 месеци, 2 недели и 1 ден)
Место
Исход Победа на Националистите
Завојувани страни
Втора Шпанска република Републиканци

Поддржани од

Шпанија Националисти

Поддржани од

Сила
сила во 1938:[1]
  • 450,000 пешадија
  • 350 авијација
  • 200 тенкови
сила во 1938:[2]
  • 600,000 пешадија
  • 600 авијација
  • 290 тенкови
Жртви и загуби
  • проценети 500,000 убиени[3][nb 1]
  • 450,000 побегнати[4]

Шпанска граѓанска војна (17 јули 19361 април 1939), позната и како Шпанска револуцијавојна помеѓу шпанската републиканска влада и нејзините левичарски поддржувачи, од една страна, и бунтовниците, војската и десно-ориентираните формациии, на чело со Франциско Франко од друга.

Во војната се вмешуваат и странски сили. Иако во принцип е усвоена политика на немешање, СССР ја поддржува владата (иако помошта на СССР е во голема мера двосмислена), а Франко е поддржан од Италија на Мусолини и од Хитлерова Германија. На страната на владата се борeле и доброволци од многу земји, кои главно биле дел од Интернационалните бригади. Меѓу попознатите личности кои се бореле на страната на Републиката биле: Џорџ Орвел, Ернест Хемингвеј, Андре Малро и други.

По тригодишна војна во која загинале од 500.000 до 1.000.000, победа извојувале бунтовниците на Франко, воспоставувајќи десничарска диктатура и монархија.

Истовремено со одбраната на Републиката од Франко и десницата, одредени левичарски струи, особено анархистите, се стремат да извршат социјална револуција. Нивните стремежи се сузбиени, во прв ред поради дволичната улога што во текот на Шпанската граѓанска војна ја играат комунистите.

Македонци во Шпанската граѓанска војна

Биста на Алексо Демниевски - Бауман во Велес
Биста на Боро Поцков во Струмица
Биста на Спас Банџов во Охрид
Биста на Цветко Узуновски во Ресен

На страната на Републиката се бореле и 137 Македонци,[5][6] од трите делови на Македонија и од дијаспората. Тие во Шпанија доаѓале од Македонија, но и од Франција, Канада, САД, Советскиот Сојуз, Аргентина, Белгија, Албанија, Панама и други земји. Помеѓу попознатите се:[7] Алексо Демниевски - Бауман, Цветко Узуновски, Ганчо Хаџипанзов, Елисие Поповски и Кирил Ќамилов. Останати македонски шпански борци се: Спас Банџов, Трајко Мишковски, Иван Дојчинов, Боро Поцков, Урфи Аголи, Трифун Бузев, Тане Наумов, Димитар Тодоров, Борис Атков, Владимир Арсовски, Ангел Димов, Петар Калев, Илија Јотов, Панајот Јотов, Андреј Колешинов, Григор Атанасовски и други. Македонци - шпански борци имало и од иселеништвото. Помеѓу македонските иселеници кои се бореле на страната на Шпанската република биле и: Вангел Темелковски, Панајот Хаџиев, Димитар Тотев, Ламбро Марковски, Џорџ Пол, Димитар Бузев, Мајк Белов, Џан Томсон и други.

Македонските доброволци учествувале речиси на сите главни фронтови и герилата во Валенсија, Арагон, Мадрид, Каталонија, Харама, Кордоба, Брунете, Мадрид и на други места. На воените боишта животите ги положија 65 Македонци, околу половина од вкупниот број борци.[8][9]

Наводи

  1. Thomas (1961). p. 491.
  2. Thomas (1961). p. 488.
  3. Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име spanjudge.
  4. Beevor (2006). pp. 410–11. Beevor notes that around 150,000 had returned by 1939.
  5. „Македонска енциклопедија“, МАНУ, Скопје, 2009, 898 стр.
  6. Орде Иваноски „Во Шпанија светот ја бранеше демократијата“, „Утрински весник“, 31 јули 2006.
  7. Македонци учесници во Шпанската граѓанска војна
  8. Владимир Картов „КПЈ во Македонија и Шпанската граѓанска војна“ во „Историја“, 1986, бр. 1, 113 стр.
  9. Орде Иваноски „Во Шпанија светот ја бранеше демократијата“

Литература

  • Елисие Поповски, Перо Коробар, Борис Вишински (ур.) „На шпанската земја“, „Култура“, Скопје, 1961.
  • „Во срцето на Шпанија: сеќавања на интербригадистите од Македонија“, „Наша книга“, Скопје, 1975.
  • Перо Коробар, Божо Стефановски „Во меѓународните бригади на Шпанија“ (ур.) „Студентски збор“, Скопје, 1989.

Надворешни врски


Предлошка:Никулец од областа на историјата


Грешка во наводот: Има ознаки <ref> за група именувана како „nb“, но нема соодветна ознака <references group="nb"/>.