Борис I: Разлика помеѓу преработките

**Свети Цар Борис**
	Свети Цар Борис
Роден	9 век; ?
Починал	2 мај 907 год.; Бугарија;

Интерактивен преглед на историјата

[проверена преработка]

← Постаро уредување Поново уредување →

Избришана содржина Додадена содржина

НагледноВикитекст

Во редови

Преработка од 22:50, 22 октомври 2015

Борис I или Борис-Михаил (? - 2 мај 907) — бугарски владетел на Првото Бугарско царство од Крумовата династија во периодот од од 852 година како хан и од 864 до 889 година како кнез, кога се повлекол за да во 893 година повторно владее на кратко кога го детонирал својот најголем син Владимир Расате од престолот и го качи на истиот другиот син, Симеон. Борис I е познат по тоа што ги покрстил Бугарите во 864 година и го вовел старословенскиот јазик во употреба.

Покрстување

Бугарија во времето на хан Пресијан и кнез Борис I

Во почетокот на неговото управување, Бугарите влегле во серија на неуспешни воени конфликти со Источнофранкиска империја, Византија и Хрватска. Византискиот император Константин Порфирогенит запишал на кратко за еден неуспешен поход на Борис во соседното Српско кнежевство, при кој престолонаследникот Владимир заедно со дванаесет големи боили паднале во заробеништво. Тогаш, од тага по својот син, Борис бил принуден да склучи мир. Борис ги изгубил сите војни кои ги водел.

Во 862-863 година Борис I склучил воен сојуз со кралот Лудвиг II Германски и започнал да преговара со него за примање на христијанството во Бугарија од Римскиот папа. За да го разруши овој сојуз, Византија во коалиција со Велика Моравија и Хрватска во 863 година започнала војна против Бугарија. За Борис I оваа војна била неуспешна и тоа го разнишало значително политичкото господство на Бугарите по средниот тек на Дунав.

Како одговор на молбите на великоморавскиот кнез Ростислав во есента на 863 година, византиските сили повторно навлегле во бугарските земји. Зафатените на запад бугарски војски не можеле да пружат сериозен отпор на Византија. Започнале мировни преговори, чиј резултат бил склучениот мировен договор помеѓу Бугарија и Византија. Борис I се задолжил да го раскине својот сојуз со германскиот император и заедно со својот народ да го прифати православното христијанство од Цариградската патријаршија. Бугарскиот владетел го прифатил христијанството речиси тајно за да избегне можни внатрешни конфликти во империјата.

Според целосно уништениот натпис от Балши, град кој денеска се наоѓа во близина на Берат во Албанија како и според Тадеуш Василевски и Моско Москов, Бугарите покрстувањето односно христијанизацијата на населението ја добиле во 866 година:

Се покрсти од Бога архонтот на Бугарија Борис, покрстен како МИхаил заедно со дадениот му од Бога народ во летото 6374 година

Бугарскиот владетел го прифатил името на својот 24 годишен духовен татко, византискиот василевс Михаил.

Веднаш по покрстувањето во земјата избувнал бунт во круговите на неколку незадоволни бугарски провинции. Главниот проблем се гледал во зголеменото византиско влијание во земјата. Бертинските Летописи опишуваат како Борис со неколкумина верни поданици успеал не само да се спаси туку и да го задуши бунтот и ги зароби противниците. Кнезот ги казнил со смрт организаторите. Загинале 52 болјари со целите нивни родови. Според некои истражувачи станува збор за само 52 смртни пресуди.

Бугарската патриаршија

По покрстувањето Борис побарал дозвола од Цариградската патриаршија за самостојна Бугарска патријаршија(види Бугарска православна црква), но му било откажано. Во резултат на тоа бугарскиот цар се обратил кон Рим за дозвола од папата. Бугарските пратеници биле пресретнати со голема радост во Ватикан. Папата испратил во Бугарија двајца римски епископи, од кои Борис го избрал епископот Формоза да биде Бугарски патриарх.

Во 867 год. нови бугарски пратеници биле дојдени во Рим со молба папата да го ракоположи Формоза за патриарх. Папа Николај I откажал, но на 13 ноември 867 година неочекувано умрел. Новиот папа Адриан II исто така не се согласил и Борис ги прекинал бугаро-римските односи, враќајки ги римските пратеници назад со многу дарови.

Борис пак се обратил кон Константинопол со истата молба и на Осмиот Вселенски Собор (869-870 год.) се создала Бугарската црковна диоцеза, на чие чело како поглавар со титула „митрополит на Драстар“ бил поставен гркот Георги. Тој бил потчинет на Цариградската патриаршија.

Во 886 г. на бугарски црковен собир било решено Бугарската архиепископија да стане афтокефална (самостојна). На чело на Бугарската црква застанал Јосиф Исповедник, архиепископ и прв бугарски патријарх, којшто ја спроведува прословенската политика на Борис I, и подоцна на цар Симеон I.

Словенската писменост во Бугарија

Во истото време (краjот на 885 г.) Борис радосно ги примил учениците на Кирил и Методиј, кои што били протерани од Велика Моравија. Словенскиот јазик станал официјален јазик на Бугарија, заменувајќи го грчкиот. Климент Охридски бил испратен во 886 г. како словенски учител во областа Кутмичевица, каде ja основал Oхридската книжевна школа.

По непрекинато 36-годишно управување во 889 год. царот Борис доброволно се откажал од престолот и се повлекол во манастир. Борис имал четири синови: Расате-Владимир, Гаврил, Симеон и Јаков. За свој наследник го назначил првородениот син Владимир-Расате.

Неумешната анти-византиска политика на кнез Владимир-Расате, спроводена со обид за враќане кон паганството, го принудила Борис да го напушти манастирот и да превземе решителни мерки. Тој го симнал Владимир-Расате од престолот, го ослепил го и го фрлил во темница. Потоа тој свикал народен собор во 893 г., на кој го најавил владеењето на својот трет син, Симеон I, на престолот и преместувањето на главниот град на Бугарија од Плиска во Преслав. Во истото време Климент станал епископ на Величката епархиja со центар во Охрид (според некои бугарски теории, на Охридската епископија како дел од Бугарската православна црква), а Наум дошол од Преслав во Охрид да jа води Охридската школа.

Надворешни врски

„Борис I“ на Ризницата ^?

Предлошка:Владетел почеток Предлошка:Владетел Предлошка:Владетел крај

@@ Ред 1: / Ред 1: @@
-{{Без извори|датум=ноември 2009}}
-{{Внимание}}
 {{Инфокутија за личност |
   име=Свети Цар Борис |
@@ Ред 17: / Ред 15: @@
 [[Податотека:RizMap08.jpg|thumb|десно|240п|Бугарија во времето на хан [[Пресијан]] и кнез [[Борис I]]]]
-Во почетокот на неговото управување, [[Бугари]]те влегле во серија на неуспешни воени конфликти со Источнофранкиска империја, [[Византија]] и [[Хрватска]]. Византискиот император [[Константин Порфирогенит]] запишал на кратко за еден неуспешен поход на Борис во соседното [[Српско кнежевство]], при кој престолонаследникот [[Владимир]] заедно со дванаесет големи боили паднале во заробеништво. Тогаш, од тага по својот син, Борис бил принуден да склучи мир. Борис ги изгубил сите војни кои ги водел.
+Во почетокот на неговото управување, [[Бугари]]те влегле во серија на неуспешни воени конфликти со Источнофранкиска империја, [[Византија]] и [[Хрватска]]. Византискиот император [[Константин Порфирогенит]] запишал на кратко за еден неуспешен поход на Борис во соседното [[Српско кнежевство]], при кој престолонаследникот [[Владимир Расате|Владимир]] заедно со дванаесет големи боили паднале во заробеништво. Тогаш, од тага по својот син, Борис бил принуден да склучи мир. Борис ги изгубил сите војни кои ги водел.
+Во 862-863 година Борис I склучил воен сојуз со кралот Лудвиг II Германски и започнал да преговара со него за примање на христијанството во Бугарија од [[Рим]]скиот [[папа]]. За да го разруши овој сојуз, [[Византија]] во коалиција со [[Велика Моравија]] и [[Хрватска]] во [[863]] година започнала војна против Бугарија. За Борис I оваа војна била неуспешна и тоа го разнишало значително политичкото господство на Бугарите по средниот тек на [[Дунав]].
+Како одговор на молбите на великоморавскиот кнез [[Ростислав]] во есента на 863 година, византиските сили повторно навлегле во бугарските земји. Зафатените на запад бугарски војски не можеле да пружат сериозен отпор на Византија. Започнале мировни преговори, чиј резултат бил склучениот мировен договор помеѓу Бугарија и Византија. Борис I се задолжил да го раскине својот сојуз со германскиот император и заедно со својот народ да го прифати православното христијанство од Цариградската патријаршија. Бугарскиот владетел го прифатил христијанството речиси тајно за да избегне можни внатрешни конфликти во империјата.
+Според целосно уништениот [[натпис от Балши]], град кој денеска се наоѓа во близина на [[Белград (Албанија)|Берат]] во [[Албанија]] како и според Тадеуш Василевски и Моско Москов, Бугарите покрстувањето односно христијанизацијата на населението ја добиле во 866 година:
+{{цитат|Се покрсти од Бога архонтот на Бугарија Борис, покрстен како МИхаил заедно со дадениот му од Бога народ во летото 6374 година}}
+Бугарскиот владетел го прифатил името на својот 24 годишен духовен татко, византискиот [[василевс]] [[Михаил III|Михаил]].
+Веднаш по покрстувањето во земјата избувнал бунт во круговите на неколку незадоволни бугарски провинции. Главниот проблем се гледал во зголеменото византиско влијание во земјата. Бертинските Летописи опишуваат како Борис со неколкумина верни поданици успеал не само да се спаси туку и да го задуши бунтот и ги зароби противниците. Кнезот ги казнил со смрт организаторите. Загинале 52 болјари со целите нивни родови. Според некои истражувачи станува збор за само 52 смртни пресуди.
 == Бугарската патриаршија ==