Светлински тек: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 1: Ред 1:
[[Податотека:Luminosity.png|мини|десно|300п|Фотопна (црно) и скотопна (зелено) функција на сјајност. Хоризонталната оска прикажува бранова должина во нанометри (nm).]]
[[Податотека:Luminosity.png|мини|десно|300п|Фотопна (црно) и скотопна (зелено) функција на сјајност. Хоризонталната оска прикажува бранова должина во нанометри (nm).]]
[[Податотека:Luminance_Chamber.jpg|мини|десно|250п|[[Улбрихтова топка]] (интегратор) за мерење на светлосниот тек од еден извор.]]
[[Податотека:Luminance_Chamber.jpg|мини|десно|250п|[[Улбрихтова топка]] (интегратор) за мерење на светлинскиот тек од еден извор.]]


Во [[фотометрија]]та, '''светлосен тек''' ('''светлосен флукс''', '''светлосна моќ''') е мерка за восприемената моќ на [[светлина]]та. Се разликува од [[зрачен тек|зрачниот тек]] (вкупна моќ на израчената светлина) по тоа што светлосниот тек е прилагоден со оглед на различната чувствителност на човечкото [[око]] на светлина со разни [[бранова должина|бранови должини]].
Во [[фотометрија]]та, '''светлински тек''' ('''светлински флукс''', '''светлинска моќ''') мерка за восприемената моќ на [[светлина]]та. Се разликува од [[зрачен тек|зрачниот тек]] (вкупна моќ на израчената светлина) по тоа што светлинскиот тек е прилагоден со оглед на различната чувствителност на човечкото [[око]] на светлина со разни [[бранова должина|бранови должини]].


==Единици==
==Единици==
Единицата за светлосен тек во [[системот SI]] е [[лумен]]от (lm). Еден лумен се дефинира како светлосниот тек што го оддава извор кој зрачи со [[светлосна јачина]] од една [[кандела]] во просторен агол од еден [[стерадијан]]. Во другите системи, светлосниот тек се изразува со единици за [[моќ (физика)|моќ]].
Единицата за светлински тек во [[системот SI]] е [[лумен]]от (lm). Еден лумен се дефинира како светлинскиот тек што го оддава извор кој зрачи со [[светлинска јачина]] од една [[кандела]] во просторен агол од еден [[стерадијан]]. Во другите системи, светлинскиот тек се изразува со единици за [[моќ (физика)|моќ]].


==Пондерација==
==Пондерација==
Светлосниот тек ја зема предвид чувствителноста на окото по пат на [[пондерирање]] на моќта при секоја бранова должина со функцијата на сјајност, која ја претставува чувствителноста на окото на разни бранови должини. Светлосниот тек е пондериран збир на моќта при сите бранови должини во водливиот појас. Светлината вон видливиот појас се занемарува. Соодносот на вкупниот светлосен тек со зрачниот тек се нарекува [[светлосна делотворност]].
Светлинскиот тек ја зема предвид чувствителноста на окото по пат на [[пондерирање]] на моќта при секоја бранова должина со функцијата на сјајност, која ја претставува чувствителноста на окото на разни бранови должини. Светлинскиот тек е пондериран збир на моќта при сите бранови должини во водливиот појас. Светлината вон видливиот појас се занемарува. Соодносот на вкупниот светлински тек со зрачниот тек се нарекува [[светлинска делотворност]].


==Практична примена==
==Практична примена==
Светлосниот честопати се користи како како објективна мерка на полезна светлина што зрачи од некој извор, и како таква се наведува на опаковката на [[светилка|светилките]]. Штедливите потрошувачи обично го споредуваат светлосниот тек на разни светилки бидејќи така добиваат претстава за количеството на светлина што ќе го добијат од неа. Оваа мерка е корисна и при споредбата на [[светлосна делотворност|светлосната делотворност]] кај [[светилка со вжарено влакно|жаречките]] и [[компактна флуоресцентна светилка|компактните флуоресцентни]] светилки.
Оваа мерка честопати се користи како како објективна мерка на полезна светлина што зрачи од некој извор, и како таква се наведува на опаковката на [[светилка|светилките]]. Штедливите потрошувачи обично го споредуваат светлинскиот тек на разни светилки бидејќи така добиваат претстава за количеството на светлина што ќе го добијат од неа. Оваа мерка е корисна и при споредбата на [[светлинска делотворност|светлинската делотворност]] кај [[светилка со вжарено влакно|жаречките]] и [[компактна флуоресцентна светилка|компактните флуоресцентни]] светилки.





Преработка од 20:32, 13 октомври 2014

Фотопна (црно) и скотопна (зелено) функција на сјајност. Хоризонталната оска прикажува бранова должина во нанометри (nm).
Улбрихтова топка (интегратор) за мерење на светлинскиот тек од еден извор.

Во фотометријата, светлински тек (светлински флукс, светлинска моќ) — мерка за восприемената моќ на светлината. Се разликува од зрачниот тек (вкупна моќ на израчената светлина) по тоа што светлинскиот тек е прилагоден со оглед на различната чувствителност на човечкото око на светлина со разни бранови должини.

Единици

Единицата за светлински тек во системот SI е луменот (lm). Еден лумен се дефинира како светлинскиот тек што го оддава извор кој зрачи со светлинска јачина од една кандела во просторен агол од еден стерадијан. Во другите системи, светлинскиот тек се изразува со единици за моќ.

Пондерација

Светлинскиот тек ја зема предвид чувствителноста на окото по пат на пондерирање на моќта при секоја бранова должина со функцијата на сјајност, која ја претставува чувствителноста на окото на разни бранови должини. Светлинскиот тек е пондериран збир на моќта при сите бранови должини во водливиот појас. Светлината вон видливиот појас се занемарува. Соодносот на вкупниот светлински тек со зрачниот тек се нарекува светлинска делотворност.

Практична примена

Оваа мерка честопати се користи како како објективна мерка на полезна светлина што зрачи од некој извор, и како таква се наведува на опаковката на светилките. Штедливите потрошувачи обично го споредуваат светлинскиот тек на разни светилки бидејќи така добиваат претстава за количеството на светлина што ќе го добијат од неа. Оваа мерка е корисна и при споредбата на светлинската делотворност кај жаречките и компактните флуоресцентни светилки.


Фотометриски единици на SI
Величина Симбол[б 1] SI-единица Симбол Димензија Белешки
Светлосна енергија Qv [б 2] лумен-секунда lm⋅s T⋅J единицата е наречена и „талбот“
Светлосен тек Φv [б 2] лумен (= cd⋅sr) lm J наречен и „светлосна моќ“
Светлосна јачина Iv кандела (= lm/sr) cd [б 3] основна SI-единица, светлосен тек по единица просторен агол
Блескавост Lv кандела на квадратен метар cd/m2 L−2⋅J единиците се наречени и „нити“
Осветленост Ev лукс (= lm/m2) lx L−2⋅J за светлина врз површина
Светлосна излезност Mv лукс (= lm/m2) lx L−2⋅J за светлина израчена од дадена површина
Светлосна изложеност Hv лукс-секунда lx⋅s L−2⋅T⋅J
Густина на светлосна енергија ωv лумен-секунда на кубен метар lm⋅sm−3 L−3⋅T⋅J
Светлосна делотворност η [б 2] лумен по ват lm/W M−1⋅L−2⋅T3⋅J сооднос на светлосниот тек со зрачниот тек
Поврзано: SI · Фотометрија · Радиометрија
  1. Стандардизационите организации препорачуваат фотометриските величини да се бележат со наставката v (знач. „визуелна“) за да нема забуни со радиометриските и фотонските величини.
  2. 2,0 2,1 2,2 Се јавуваат и други симболи: W за светлосна енергија, P или F за светлосен тек, и ρ или K за светлосна делотворност.
  3. Системот SI препорачува употреба на „J“ како симбол на димензијата на светлосната јачина.