Аделаида: Разлика помеѓу преработките

Координати: 34°55′44.4″S 138°36′3.6″E / 34.929000° ЈГШ; 138.601000° ИГД / -34.929000; 138.601000
Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Создадена страница со: '''Аделаида''' (англ. Adelaide) е административен центар и најнаселен град во Јужна Австра...
 
дополнување, викификација, изменета категоризација, додаден/изменет шаблон, илустрирање
Ред 1: Ред 1:
{{Infobox Australian place
'''Аделаида''' (англ. Adelaide) е административен центар и најнаселен град во Јужна Австралија, една од австралиските држави. Според пописот од 2006 година во градот живееле 1,040,719 живетли. Со своите 1,1 милиони живетли во поширокото подрачје е петти најголем град според големина во Австралија по Сиднеј, Мелбурн, Бризбејн и Перт, но сепак поголем од главниот град Канбера.
| type = град
| name = Аделаида
| state = sa
| image = Adelaide DougBarber.jpg
| caption = Looking south-east over [[Adelaide city centre]] c. 2005
| pop = 1225235
| pop_year = 2011
| pop_footnotes= <ref name=population/>
| poprank = 5th
| density = 659
| density_footnotes = (2006)<ref>{{cite web |url=http://abs.gov.au/websitedbs/d3310114.nsf/4a256353001af3ed4b2562bb00121564/45b3371f4a681356ca25740e007c92bf!OpenDocument |title = Explore Your City Through the 2006 Census Social Atlas Series |author=[[Australian Bureau of Statistics]] |date=17 March 2008 |accessdate=19 May 2008}}</ref>
| area = 1826.9
| lga = 18
| est = 28 December 1836
| force_national_map = yes
| latd =34 |latm =55 |lats =44.4
| longd =138 |longm =36 |longs =3.6
| timezone = [[Australian Central Standard Time|ACST]]
| utc = +9:30
| timezone-dst= [[Australian Central Daylight Time|ACDT]]
| utc-dst = +10:30
| dist1 = 654
| dir1 = NW
| location1= Melbourne
| dist2 = 958
| dir2 = West
| location2= Canberra
| dist3 = 1161
| dir3 = West
| location3= Sydney
| dist4 = 1600
| dir4 = SW
| location4= Brisbane
| dist5 = 2130
| dir5 = East
| location5= Perth
| maxtemp = 22.1
| mintemp = 12.1
| rainfall = 545.3
}}


'''Аделаида''' (англ. Adelaide) е административен центар и најнаселен [[град]] во [[Јужна Австралија]], една од австралиските држави. Според пописот од [[2006]] [[година]] во градот живееле 1,040,719 живетли. Со своите 1,1 милиони живетли во поширокото подрачје е петти најголем град според големина во [[Австралија]] по [[Сиднеј]], [[Мелбурн]], [[Бризбејн]] и [[Перт]], но сепак поголем од [[главниот град]] [[Канбера]].
Се наоѓа на брегот на Јужниот Океан и името го добил според германската принцеза Аделаида и сопругата на кралот Вилијам IV.

Се наоѓа на брегот на Јужниот Океан и името го добил според германската принцеза Аделаида и сопругата на кралот [[Вилијам IV]].


== Историја ==
== Историја ==
Пред доселувањето на Британците, територијата на денешниот град Аделаида била населена со абориџински племиња Каурни (се зиговара Гарнер или Гауна). До 1852 година, вкупниот број на населението Абориџини е сведено на само 650 во овој регион, а оваа бројка и понатаму продолжува да се намалува.
Пред доселувањето на [[Британци]]те, територијата на денешниот град Аделаида била населена со абориџински племиња [[Каурни]] (се изговара Гарнер или Гауна). До [[1852]] [[година]], вкупниот број на населението [[Абориџини]] е сведено на само 650 во овој регион, а оваа бројка и понатаму продолжува да се намалува.

[[Јужна Австралија]] е официјално прогласена за нова британска покрајна на [[28 декември]] [[1836]] [[година]]. Основниот план е направен тогаш многу млад англиски полковник [[Вилијам Лајт]] кого тука го довела [[туберкулоза]]та поради малата влажност на воздухот. Планот е направен по војничките идеали од тоа време па денешните пространи зелени зеони и коридори всушност се планирани како воени зони и канали за одбрана. Со игра на случајност Аделаида станал [[главен град]] на [[Јужна Австралија]] наместо [[Порт Линколн]] кој во тоа време имал многу предности.

== Стопанство ==
[[податотека:Adelaide DougBarber.jpg|лево|250п|мини|Поглед на центарот на Аделаида од воздух]]

Аделаида е познат како центар на уметнички, кулинарски и винарски вештини. Поради големиот број на црквени градби, Аделаида уште го нарекуваат и „град на црквите“ (агл. The City of Churches). Од индустријата важно е производството на автомобили, винаррско-прехрамбената индустрија, воената индустрија (градење подморници за морнарицата), електронската индустрија и туризмот.

== Население ==
[[податотека:Adelaide CoB dots.png|десно|мини|Една точка претставува 100 личности родени во [[Велика Британија]] (тамно-сина), [[Грција|Грција]] (светло-сина), [[Кина|Кина]] (црвена), [[Италија|Италиј]] (светло-зелена), [[Германија]] (портокалова), [[Ирак]] (виолетова) и [[Виетнам]] (жолта) според пописот на населението од 2006 година]]

{| border="0" cellspacing="2" cellpadding="5" style="margin:auto; border:1px solid #aaa;"
|- style="background:#aaf;"
|+ style="font-weight: bold; font-size: 1.1em; margin-bottom: 0.5em"| Движење на бројот на население
|- style="background:#eef;"
! [[1991]] !! [[1996]] !! [[2001]] !! [[2006]]
|- style="background:#f7f9ff;"
| align=center| 957.480<ref name="Censusdata">{{Cite web |url= http://www.censusdata.abs.gov.au/ABSNavigation/prenav/LocationSearch?locationLastSearchTerm=albany&locationSearchTerm=&newarea=UCL500200&collection=Census&period=2006&areacode=&geography=&method=Place+of+Usual+Residence&productlabel=&producttype=QuickStats&topic=&navmapdisplayed=true&javascript=true&breadcrumb=PL&topholder=0&leftholder=0&currentaction=104&action=104&textversion=false&subaction=1|title= Australian Bureau of Statistics: 2006 Census QuickStats by Location|accessdate= 6. 12. 2012. |last= |first= |coauthors= |date= |work= |publisher=}}</ref>
| align=center| 978.100<ref name="Censusdata"/>
| align=center| 1.002.127<ref name="Censusdata"/>
| align=center| 1.040.719<ref name="Censusdata"/>
|}

Според пописот на населението од [[2006]] [[година]], во урбаните области на Аделаида живееле 1,105,839 жители, правејќи го Аделаида петти најголем град во [[Австралија]]. Во периодот меѓу [[2002]] [[година]] и [[2003]] [[година]] бројот на населението се покачил за 0,6%, додека просечниот пораст на национално ниво изнесува 1,2%. Околу 70,3% од населението на [[Јужна Австралија]] живее во урбаните области на Адеалида со што [[Јужна Австралија]] е една од најцентрализираните држави во [[Австралија]]. Населението на Аделаида живее во 341,227 куќи, 54,826 полуодвоени куќи (идентични куќи одвоени само со еден ѕид, наредени во ред по должината на улицата, популарни во англосаксонските држави) и во 49,327 станови.

Жителите со поголеми приноси се концентрирани во крајбрежните предградија ([[Брајтон]] и [[Гленелг]]), источни предградија ([[Ватл Парк]], [[Кинсиннгтон Гарденс]], [[Сент Питерс]], [[Лединди]] и [[Колеџ Парк]]) и во внатрешните југоисточни предградија ([[Вотерфол Гали]] и [[Анли]]). Скоро петтина (17,9%) од населението има некој вид на високо образование. Бројот на населението на Аделаида со високи комуникациски способности (трговџи, менаџери итн.) паднал од 62,1% според пописот од [[1991]] [[година]] на 52,4% според пописот од [[2001]] [[година]].

Половина од населението се изјаснува како [[христијани]], при што најмногу се [[католици]] (22,1%), [[ангиканци]] (14%), припадници на Обединетите цркви на Австралија (8,4%) и [[православци]] (3,8%). Приближно 24% од населнието се изјаснило дека не припаѓа на ниту една вера, што е повеќе од националниот просек кој изнесува 18,7%.

Во целост, населението на Аделаида старее побргу од некои други главни градови на [[Австралија]]. Нешто над 26,7% од населението е постаро од 55 ггодини, што е повеќе од националниот просек кој изнесува 24,3%. Во Аделаида живеат најмногу деца (испод 15 години) - вкупно 17,8% од населението (националниот просек е 19,8%).

Жителите на Аделаида родени надвор од [[Австралија]] сочинуваат 23,7% од вкупниот број на население. Најголем сооднос на овие жители во однос на останатите е во северозападните предградија како што се [[Вудвил]] и [[Атол Парк]] и предградијата во близина на главниот работен центар (англ. Central Business District, CBD). Пет најголеми групации родени надвор од [[Австралија]] потекнуваат од [[Англија]] (7,3%), [[грчки]] (2,2%), виетнамски (1,2%), мандарински (0,8%) и кантонски (0,7%).<ref name="ABS">[http://www.censusdata.abs.gov.au/ABSNavigation/prenav/LocationSearch?collection=Census&period=2006&areacode=405&producttype=QuickStats&breadcrumb=PL&action=401 Статистичка подјела Аделејда, укратко] (Приступљено 3. 10. 2008.)</ref>

== Клима ==
Климата е изразито сува со долги врели лета и многу благи зими, скоро без температури под нула. Недостатокот на водата во последните години достугнува драматични размери и има се поголемо негативно влијание на онака многу уредени и одржувани зелени површини. Следи табела со просечни климатски мерења од [[1977]] [[година]] до денес::<ref>[http://www.bom.gov.au/climate/averages/tables/cw_023090.shtml Австралиско метеоролошко биро]</ref>



{| class="wikitable" style="width: 75%; margin: 0 auto 0 auto;"
|-
!
! Јан
! Феб
! Мар
! Апр
! Мај
! Јун
! Јул
! Авг
! Сеп
! Окт
! Ное
! Дек
! Година
|-
! Просек на макс. дневни температури (°-{C}-)
|32,1
|31,3
|29,2
|26,3
|23,0
|19,1
|17,3
|18,2
|22,1
|25,4
|27,2
|30,0
|
|-
! Просек на мин. дневни температури (°-{C}-)
|20,0
|19,1
|17,1
|15,3
|13,2
|11,1
|9,4
|10,2
|13,4
|15,2
|17,3
|18,1
|
|-
! Просек на количество врнежи (во mm)
|19,2
|13,7
|26,2
|38,7
|62,6
| 83.1
|77,8
|68,1
|63,6
|48,5
|29,6
|26,8
|558,1
|-
! Просек на врнежливи денови
|4,3
|3,4
|5,7
|7,9
|12,3
|15,4
|16,2
|16,4
|132
|10,8
|8,1
|6,7
|120,5
|}

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Commonscat|Adelaide}}
* [http://www.adelaidecitycouncil.com/ Сајт на градското собрание]
* [http://www.cityofadelaide.com.au/ Официјален веб-сајт на градот]


[[Категорија:Градови во Австралија]]
Јужна Австралија е официјално прогласена за нова британска покрајна на 28 декември 1836 година. Основниот план е направен тогаш многу млад англиски полковник Вилијам Лајт кого тука го довела туберкулозата поради малата влажност на воздухот. Планот е направен по војничките идеали од тоа време па денешните пространи зелени зеони и коридори всушност се планирани како воени зони и канали за одбрана. Со игра на случајност Аделаида станал главен град на Јужна Австралија наместо Порт Линколн кој во тоа време имал многу предности.
[[Категорија:Градови во Јужна Австралија]]
[[Категорија:Главни градови во Австралија]]

Преработка од 02:02, 7 август 2013

Аделаида
Looking south-east over Adelaide city centre c. 2005
Аделаида во рамките на Австралија
Аделаида
Држава/територија Јужна Австралија
Координати34°55′44.4″S 138°36′3.6″E / 34.929000° ЈГШ; 138.601000° ИГД / -34.929000; 138.601000
Население1.225.235 (2011)[1] (5th)
 • Густина659 жит/км2 (2006)[2]
Основан28 December 1836
Површина1.826,9 км2
Часовен појасACST (UTC+9:30)
 • Лете (DST)ACDT (UTC+10:30)
Местоположба
  • 654 км NW од Melbourne
  • 958 км West од Canberra
  • 1.161 км West од Sydney
  • 1.600 км SW од Brisbane
  • 2.130 км East од Perth
Самоуп. подрачја18
Сред. макс. темп. Сред. мин. темп. Год. врнежи
22.1 °C
12.1 °C
545.3 мм

Аделаида (англ. Adelaide) е административен центар и најнаселен град во Јужна Австралија, една од австралиските држави. Според пописот од 2006 година во градот живееле 1,040,719 живетли. Со своите 1,1 милиони живетли во поширокото подрачје е петти најголем град според големина во Австралија по Сиднеј, Мелбурн, Бризбејн и Перт, но сепак поголем од главниот град Канбера.

Се наоѓа на брегот на Јужниот Океан и името го добил според германската принцеза Аделаида и сопругата на кралот Вилијам IV.

Историја

Пред доселувањето на Британците, територијата на денешниот град Аделаида била населена со абориџински племиња Каурни (се изговара Гарнер или Гауна). До 1852 година, вкупниот број на населението Абориџини е сведено на само 650 во овој регион, а оваа бројка и понатаму продолжува да се намалува.

Јужна Австралија е официјално прогласена за нова британска покрајна на 28 декември 1836 година. Основниот план е направен тогаш многу млад англиски полковник Вилијам Лајт кого тука го довела туберкулозата поради малата влажност на воздухот. Планот е направен по војничките идеали од тоа време па денешните пространи зелени зеони и коридори всушност се планирани како воени зони и канали за одбрана. Со игра на случајност Аделаида станал главен град на Јужна Австралија наместо Порт Линколн кој во тоа време имал многу предности.

Стопанство

Поглед на центарот на Аделаида од воздух

Аделаида е познат како центар на уметнички, кулинарски и винарски вештини. Поради големиот број на црквени градби, Аделаида уште го нарекуваат и „град на црквите“ (агл. The City of Churches). Од индустријата важно е производството на автомобили, винаррско-прехрамбената индустрија, воената индустрија (градење подморници за морнарицата), електронската индустрија и туризмот.

Население

Една точка претставува 100 личности родени во Велика Британија (тамно-сина), Грција (светло-сина), Кина (црвена), Италиј (светло-зелена), Германија (портокалова), Ирак (виолетова) и Виетнам (жолта) според пописот на населението од 2006 година
Движење на бројот на население
1991 1996 2001 2006
957.480[3] 978.100[3] 1.002.127[3] 1.040.719[3]

Според пописот на населението од 2006 година, во урбаните области на Аделаида живееле 1,105,839 жители, правејќи го Аделаида петти најголем град во Австралија. Во периодот меѓу 2002 година и 2003 година бројот на населението се покачил за 0,6%, додека просечниот пораст на национално ниво изнесува 1,2%. Околу 70,3% од населението на Јужна Австралија живее во урбаните области на Адеалида со што Јужна Австралија е една од најцентрализираните држави во Австралија. Населението на Аделаида живее во 341,227 куќи, 54,826 полуодвоени куќи (идентични куќи одвоени само со еден ѕид, наредени во ред по должината на улицата, популарни во англосаксонските држави) и во 49,327 станови.

Жителите со поголеми приноси се концентрирани во крајбрежните предградија (Брајтон и Гленелг), источни предградија (Ватл Парк, Кинсиннгтон Гарденс, Сент Питерс, Лединди и Колеџ Парк) и во внатрешните југоисточни предградија (Вотерфол Гали и Анли). Скоро петтина (17,9%) од населението има некој вид на високо образование. Бројот на населението на Аделаида со високи комуникациски способности (трговџи, менаџери итн.) паднал од 62,1% според пописот од 1991 година на 52,4% според пописот од 2001 година.

Половина од населението се изјаснува како христијани, при што најмногу се католици (22,1%), ангиканци (14%), припадници на Обединетите цркви на Австралија (8,4%) и православци (3,8%). Приближно 24% од населнието се изјаснило дека не припаѓа на ниту една вера, што е повеќе од националниот просек кој изнесува 18,7%.

Во целост, населението на Аделаида старее побргу од некои други главни градови на Австралија. Нешто над 26,7% од населението е постаро од 55 ггодини, што е повеќе од националниот просек кој изнесува 24,3%. Во Аделаида живеат најмногу деца (испод 15 години) - вкупно 17,8% од населението (националниот просек е 19,8%).

Жителите на Аделаида родени надвор од Австралија сочинуваат 23,7% од вкупниот број на население. Најголем сооднос на овие жители во однос на останатите е во северозападните предградија како што се Вудвил и Атол Парк и предградијата во близина на главниот работен центар (англ. Central Business District, CBD). Пет најголеми групации родени надвор од Австралија потекнуваат од Англија (7,3%), грчки (2,2%), виетнамски (1,2%), мандарински (0,8%) и кантонски (0,7%).[4]

Клима

Климата е изразито сува со долги врели лета и многу благи зими, скоро без температури под нула. Недостатокот на водата во последните години достугнува драматични размери и има се поголемо негативно влијание на онака многу уредени и одржувани зелени површини. Следи табела со просечни климатски мерења од 1977 година до денес::[5]


Јан Феб Мар Апр Мај Јун Јул Авг Сеп Окт Ное Дек Година
Просек на макс. дневни температури (°-{C}-) 32,1 31,3 29,2 26,3 23,0 19,1 17,3 18,2 22,1 25,4 27,2 30,0
Просек на мин. дневни температури (°-{C}-) 20,0 19,1 17,1 15,3 13,2 11,1 9,4 10,2 13,4 15,2 17,3 18,1
Просек на количество врнежи (во mm) 19,2 13,7 26,2 38,7 62,6 83.1 77,8 68,1 63,6 48,5 29,6 26,8 558,1
Просек на врнежливи денови 4,3 3,4 5,7 7,9 12,3 15,4 16,2 16,4 132 10,8 8,1 6,7 120,5

Наводи

  1. Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име population.
  2. Australian Bureau of Statistics (17 March 2008). „Explore Your City Through the 2006 Census Social Atlas Series“. Посетено на 19 May 2008.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 „Australian Bureau of Statistics: 2006 Census QuickStats by Location“. Посетено на 6. 12. 2012.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  4. Статистичка подјела Аделејда, укратко (Приступљено 3. 10. 2008.)
  5. Австралиско метеоролошко биро

Надворешни врски