Ваденско Море: Разлика помеѓу преработките

Координати: 53°32′N 6°53′E / 53.533° СГШ; 6.883° ИГД / 53.533; 6.883
Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с r2.7.3) (Робот: Додава zh-min-nan:Wadden Hái
с Bot: Migrating 42 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q26080 (translate me)
Ред 66: Ред 66:
[[Категорија:Објекти на светско наследство на Холандија]]
[[Категорија:Објекти на светско наследство на Холандија]]


[[zh-min-nan:Wadden Hái]]
[[be:Вадэнскае мора]]
[[be-x-old:Вадэнскае мора]]
[[br:Mor Wadden]]
[[ca:Mar de Wadden]]
[[cs:Waddenzee]]
[[da:Vadehavet]]
[[de:Wattenmeer (Nordsee)]]
[[et:Waddenzee]]
[[en:Wadden Sea]]
[[es:Mar de Frisia]]
[[eo:Vadmaro en Germana Golfo]]
[[eo:Vadmaro en Germana Golfo]]
[[eu:Wadden itsasoa]]
[[fa:دریای وادن]]
[[fr:Mer des Wadden]]
[[fy:Waadsee]]
[[hr:Waddensko more]]
[[it:Wattenmeer]]
[[he:ים ואדן]]
[[ka:ვადენზეე]]
[[lv:Vatu jūra]]
[[lt:Vatų jūra]]
[[li:Waddezieë]]
[[hu:Watt-tenger]]
[[nl:Waddenzee]]
[[nds-nl:Waddenzee]]
[[ja:ワッデン海]]
[[frr:Waas]]
[[no:Vadehavet]]
[[nn:Vadehavet]]
[[pl:Morze Wattowe]]
[[pt:Mar Frísio]]
[[ro:Marea Wadden]]
[[ru:Ваттовое море]]
[[stq:Wäädsee]]
[[sk:Waddensee]]
[[sh:Waddensko more]]
[[fi:Vattimeri]]
[[sv:Vadehavet]]
[[tr:Wadden Denizi]]
[[uk:Ваттове море]]
[[vi:Biển Wadden]]
[[zh:瓦登海]]

Преработка од 07:04, 29 март 2013

Ваденско Море
светско наследство на УНЕСКО
Критериумприродно: viii, ix, x
Навод1314
Запис2009 (XXXIII заседание)

Ваденското Море (холандски: Waddenzee, германски: Wattenmeer, долногермански: Wattensee или Waddenzee, дански: Vadehavet, западнофризиски: Waadsee) е крајбрежен појас во југоисточниот дел на Северното Море. Сместено е помеѓу брегот на северозападна континентална Европа и Фризиските Острови, образувајќи плитка водна површина со плитаци и мочуришта. Целото подрачје се одликува со голема биолошка разновидност. Во 2009, холандскиот и германскиот дел на морето биле прогласени за светско наследство на УНЕСКО.[1]

Според стручњаците, Ваденското Море има еден од највидоизменетите брегови во светот како последица на човечките активности,[2] што може да се забележи од системите од бразди и насипи на копното и ниските крајбрежни острови. Ваденското Море се протега од Ден Хелдер во Холандија на југозапад, ги одминува големите речни устија на Германија и завршува кај северната граница на Скалинген, северно од Есбјерг во Данска. Овој потег има вкупна должина од 500 км и површина од околу 10.000 км². Во рамките на Холандија, морето се граничи со езерото Ејселмер крај насипот Афслејтдејк.

Островите во морето се нарекуваат Ваденскоморски Острови или Фризиски Острови, кои го добиле името од месното население - Фризијците. Меѓутоа, фризискиот јазик не се говори во најзападниот дански остров Тексел веќе со векови. Данските Ваденскоморски Острови никогаш немале фризиско население. Оддалечениот германски остров Хелиголанд етнички е фризиски, но не се наоѓа во Ваденското Море.

Природа

Солено мочуриште и плитаци кај Вестерхевер, Германија

Зборот wad е холандски поим за „плитак“ (долногермански и германски: Watt, дански: Vade). Подрачјето се карактеризира со пространи плитаци од тиња, подлабоки приливни брази (приливни потоци), а островите во оваа област постојано се потопуваат и излегуваат на површина. Пејзажот во голема мера е создаден од бурни приливи во периодот од X до XIV век, преплавувајќи и носејќи ги тресетните површини зад крајбрежните песочни дини. Денешните острови се остатоци од некогашните дини.

Островите имаат со дини и широки песокливи плажи кон Северното Море и низок приливен брег кон Ваденското Море. Брановите и струите постојано однесуваат наноси, постепено менувајќи го обликот на островите. На пример, островите Влиланд и Амеланд низ вековите се поместени источно, губејќи го копното на една страна и добивајќи ново на друга.

Ваденското Море е значајно по богатата флора и фауна, особено птиците. Местото е зимувалиште за стотици илјади крајбрежни птици, патки и гуски, богато живеалиште за галеби и рибарки.[3]

Фоки на островот Терсхелинг, Холандија

Поврзано

References

Надворешни врски



53°32′N 6°53′E / 53.533° СГШ; 6.883° ИГД / 53.533; 6.883