Дел-реченица

Дел-реченица (англиски: clause) е најмала граматичка единица која може да изрази целосна препозиција (реченица). Во некои јазици дел-реченицата може да е составена од група зборови како што е на пример подмет и прирок, а во други јазици може да има отсуство на подметот т.е. користење на безлични реченици. Наједноставниот вид реченици се составени од една единствена независна дел-реченица, односно независна реченица. Сложените реченици се составени од повеќе дел-реченици, кои може да бидат зависни и независни. Независни дел-реченици (реченици) се тие кои можат да стојат самостојно, иако може понекогаш да бидат додадени на други подолги реченици. Зависни дел-реченици (реченици) се тие реченици кои не можат да стојат самостојно и ако се искажат самостојно тие имаат несфатливо и чудно значење. Зависните дел-реченици мора да бидат во комбинација со независна дел-реченица.

Често дел-речениците се споредуваат со фразите. Сепак, дел-речениците се разликуваат во тоа што тие имаат подмет и прирок, а глаголските фрази имаат глагол и пропратни елементи. Технички гледано, фраза е група зборови кои семантички и синтактички функционираат како една зборовна група. За илустрација е земена реченицата „Не знаев дека кучето трчало низ дворот“, која е составена од дел-реченицата „дека кучето трчало низ дворот“, која пак е составена од фразите „кучето“, „трчало“ и „низ дворот“.

Граматичка класификација

Традиционално граматичките елементи се класифицирани од најмала до најголема единица, односно:

фонема → морфема →збор → фраза → дел-реченица → реченица →текст

Поврзано

• Глагол
• Реченица
• Зависна реченица
• Независна реченица