Историја на Советскиот Сојуз (1964–1982)

Историјата на Советскиот Сојуз во периодот од 1964 до 1982 година го опфаќа периодот од владеењето на Леонид Брежнев. Поради ова, овој период е познат и како ерата на Брежнев. Овој период започнал со голем раст во економијата но завршил со голема социјална, политичка и економска стагнација. Главна причина за оваа стагнација била поради фактот што голем дел од економските реформи никогаш не биле целосно извршени.

Никита Хрушчов бил соборен како прв секретар на Централниот комитет на Комунистичката партија на Советскиот Сојуз, како и претседателот на Советот на министри, поради неговите реформи кои не успееле и непочитување на партија и државните институции во октомври 1964 година. Брежнев го заменил Хрушчов како прв секретар и Алексеј Косигин го заменил како претседавач на Советот на министри. Анастас Микојан, а подоцна и Николај Подгорниј, станале претседатели на Президиумот на Врховниот Совет. Заедно со Андреј Кириленко како организациски секретар, и Михаил Суслов како главен идеолог, тие го основале колективното раководство, кои разлики во формата со автократија го карактеризирале владеењето на Никита Хрушчов.

Колективно раководство најпрвин си поставило за цел да се стабилизира Советскиот Сојуз и мирното советското општество. Покрај тоа, тие се обиделе да го забрзаат економскиот раст, кој бил забавен значително во текот на последните години на Хрушчов како владетел. Во 1965 година Косигин иницирал неколку реформи за децентрализација на советската економија. По првичниот успех во создавањето на економски раст, тврдокорните струи во партијата ги стопирале реформите, плашејќи се дека со тоа ќе се ослабне престижот и силата на партијата. Економскиот раст започнал да стагнира во почетокот на 1970-тите. По смртта на Брежнев во 1982 година настапил периодот на уште еден мал економски раст на советската економија, по кое следувало конечното распаѓање на земјата.

Колектино лидерство

По подолга борба за власт, Хрушчов конечно бил соборен од функцијата прв секретар во октомври 1964 година, обвинет за неуспехот на неговите реформи, неговата опсесивна реорганизација на Партијата и владиниот апарат, неговото непочитување на партија и владините институции, и неговиот надмоќен стил на лидерство. Президиумот (Политбирото), Централниот комитет и други важни партиски и владини тела биле уморни од повторувањето на грешките на Хрушчов. Советското раководство, исто така, верувало дека неговиот индивидуален стил на лидерство било спротивно на едно идеално колективно раководство. Леонид Брежнев и Алексеј Косигин успеале да го симнат од власт на Хрушчов, како прв секретар и Премиер на земјата. На Михаил Суслов, Андреј Кириленко и Анастас Микојан (во 1965 година бил заменет од страна на Николај Подгрониј), исто така им биле доделени дадени значакни функции во новото раководство. Заедно тие го формирале колективното раководство.

Колективното раководство во своите рани фази, обично се нарекувало како Брежнево-Косигинско раководството . По иницирањето на економските реформи од 1965 година од страна на Косигин, неговиот престиж во рамките на советското раководство застанало и неговото губење на моќта било проследено со јакнење на позицијата Брежнев во рамките на советската хиерархија. Влијанието на Косигин дополнително се намалило кога Подгорниј станал втора најголема фигура во Советскиот Сојуз. Брежнев уште во 1970 година направил заговор за соборување на Подгрониј од колективното раководство. Причината била едноставна: Брежнев бил трет, додека Подгрониј бил прв во рангирањето на советскиот дипломатски протокол. Отстранувањето на Подгрониј би го направил Брежнев шеф на државата, и неговата политичка моќ би се зголемила значително. За голем дел од тој период, сепак, Брежнев не бил во можност да го отстрани, затоа што тој не можел да смета на доволно гласови во Политбирото, со оглед на тоа што отстранувањето на Подгрониј би значело слабеење на моќта и престижот на колективното раководство. Подгрониј продолжил да се здобива со поголема моќ како шеф на државата во текот на раните 1970-ти, поради либералниот став на Брежнев за Југославија и неговите разговори за разоружување со некои западни земји, политики кои голем дел од советските официјални претставници ги виделе како спротивни на комунистичките принципи.. Брежнев ја зајакнал својата позиција значително во текот на раните до средината на 1970-тите години во рамките на раководството на партијата и по слабеењето на фракцијата на Косигин. Од 1977 тој имал доволно поддршка во Политбирото за соборување на Подгрониј од канцеларија и активната политика во целина

Обид за атентат

Виктор Илин, обесправен советски војник, се обидел да изврши атентат врз Брежнев на 22 јануари 1969 во поворката на Брежнев низ Москва. Иако Брежнев бил повреден, загинал неговиот возач и полесно биле повредени неколку славни космонаути на советската вселенска програма, кои исто така биле во поворката. Напаѓачот на Брежнев беше фатен, и испрашуван лично од страна на Андропов, тогашен претседател на КГБ и иден советски лидер. На Илин не му била изречена смртна казна.

Одбранбена политика

Советскиот Сојуз започнал со голема воена изградбата во 1965 година преку проширување на двете нуклеарни и конвенционални арсенали. Советското раководство верувало дека силната војска ќе биде корисна потпора во преговорите со странските сили, и ќе доведе до зголемување на безбедноста на Источниот блок од напади. Во 1970-тите, советското раководство заклучило дека војната со капиталистичките земји не означува дека може да стане нуклеарна, и затоа тие иницирале брза експанзија на конвенционалните сили во земјата. Поради послабата инфраструктура на земјата во споредба со САД, советското раководство верувало дека единствениот начин да се победи бил со брзо воено освојување на Западна Европа. Советскиот Сојуз станала нуклеарна земја која може да се споредува со САД во раните 1970-ти, по што земјата се консолидирала како суперсила. Брежнев, според некои од неговите најблиски советници, бил загрижен за растечките воените трошоци во 1960-тите. Советниците подоцна раскажувале како Брежнев дошол во судир со неколку врвни воени индустријалци, како Маршал Андреј Грешко. Во почетокот на 1970-тите години, според Анатолиј Александров-Агентов, еден од најблиските советници на Брежнев, Брежнев присуствувал на пет-часовна средба за да се обиде да ја убеди советската воена единица да се намалат воените трошоци.. Кога Грешко починал во 1976 година Дмитриј Устинов го наследил неговото место како министер за одбрана. Устинов, иако близок соработник и пријател на Брежњев, спречил секаков обид од страна на Брежнев да се намалат националните воени трошоци. Во неговите подоцнежни години, Брежнев немал волја за да се намалат трошоците за одбраната, поради неговото здравје. Стабилизација