Средна согласка: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка]

Избришана содржина Додадена содржина

Во редови

Преработка од 12:26, 18 јули 2012

Средна согласка^[1] е согласен глас што се добива кога воздухот тече по средината на устата преку јазикот. Во фонетиката, оваа класа на согласки е во противположба на страничните согласки, каде воздухот тече по страните на јазикот.

Примери за средни согласки се звучната венечна струјна согласка (мак. з) и преднонепчената приближна согласка (мак. ј). Други примери се средните струјни согласки [θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ], средните приближни согласки [ɹ ɻ j ɥ ɰ w ʍ], трепетните согласки [r ʀ] и средните едноударни согласки [ɾ ɽ].

Во македонскиот јазик, средни се согласките: ж, з, ј, с, х, и ш.

Поимот не важи за носните согласки како [m n ŋ], бидејќи во носот не е можен страничен воздушен тек. Не постои јазик што ги реализира усните избувни согласки [p b t d k ɡ] странично, иако неусните избувни согласки како [t d k ɡ] може да имаат спореден страничен испуст. Избувните согалски по дефиниција се средни. Усните слеани согласки [f v] најчесто имаат страничен тек, бидејќи усните го попречуваат воздухот по средината, но сепак не се сметаат за странични бидејќи ниеден јазик не разликува средни и странични усни слеани согласки.

Во некои јазици, согласките може да бидат помеѓу средни и странични . На пример, јапонскиот има едноударна согласка што може да биде или средна или странична - средна кога стои пред предна самогласка, како во ri [ɾi], а странична пред задна самогласка, како во ro [ɺo]. Претставувањето на фонемата r самко како /ɾ/ или како /ɺ/ дава погрешен впечаток, бидејќи изговорот се менува од едно на друго.

Поврзано

Наводи

↑ Наречена и централна согласка.

Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell. ISBN 978-0-631-19815-4.

[1] Наречена и централна согласка.

[1]

@@ Ред 1: / Ред 1: @@
 '''Средна согласка'''<ref>Наречена и '''централна согласка'''.</ref> е [[согласка|согласен]] [[глас (фонетика)|глас]] што се добива кога воздухот тече по средината на устата преку јазикот. Во фонетиката, оваа класа на согласки е во противположба на [[странична согласка|страничните согласки]], каде воздухот тече по страните на јазикот.
-Примери за средни согласки се [[звучна венечна струјна согласка|звучната венечна струјна согласка]] (мак. '''[[з]]''') и [[преднонепчена приближна согласка|преднонепчената приближна согласка]] (мак. '''[[ј]]'''). Други примери се средните струјни согласки {{МФА|[θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ]}}, средните приближни согласки {{МФА|[ɹ ɻ j ɥ ɰ w ʍ]}}, трепетните согласки {{МФА|[r ʀ]}} и средните едноударни согласки {{МФА|[ɾ ɽ]}}.
+Примери за средни согласки се [[звучна венечна струјна согласка|звучната венечна струјна согласка]] (мак. з) и [[преднонепчена приближна согласка|преднонепчената приближна согласка]] (мак. ј). Други примери се средните струјни согласки {{МФА|[θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ]}}, средните приближни согласки {{МФА|[ɹ ɻ j ɥ ɰ w ʍ]}}, трепетните согласки {{МФА|[r ʀ]}} и средните едноударни согласки {{МФА|[ɾ ɽ]}}.
+Во [[македонски јазик|македонскиот јазик]], средни се согласките: '''[[ж]]''', '''[[з]]''', '''[[ј]]''', '''[[с]]''', '''[[х]]''', и '''[[ш]]'''.
 Поимот не важи за носните согласки како {{МФА|[m n ŋ]}}, бидејќи во носот не е можен страничен воздушен тек. Не постои јазик што ги реализира усните избувни согласки {{МФА|[p b t d k ɡ]}} странично, иако неусните избувни согласки како {{МФА|[t d k ɡ]}} може да имаат спореден страничен испуст. Избувните согалски по дефиниција се средни. Усните слеани согласки {{МФА|[f v]}} најчесто имаат страничен тек, бидејќи усните го попречуваат воздухот по средината, но сепак не се сметаат за странични бидејќи ниеден јазик не разликува средни и странични усни слеани согласки.