Пиндар

Пиндар, римска копија на грчка биста од 5 век п.н.е., се чува во Националнит музеј во Неапол)

Пиндар (грчки: Πίνδαρος, Pindaros; латински: Pindarus) (околу 522–443 п.н.е.) бил старогорчки поет, кој се смета за најголем хорски лиричар во Стара Грција. Поетиката ја учел дома, а потоа во Атина. Се знае дека кога Александар Македонски ја освоил Теба, ја поштедил единствено куќата на Пиндар.

За животот и делото

Пиндар живеел во време кога многу гранки од големото стебло на еленската лирика се исушиле, а хорската песна најраскошно расцветала. Од целокупните негови дела потполно се зачувани само четири книги таканаречени епиникии, т.е. победнички песни, песни испеани како благодарност на најголемиот момент во животот на човекот, славата на неговата победа. Од другата негова поезија зачувани се само делови.

Пиндар секогаш зборувал како пророк и свештеник, како учител на мудрости, а и тој самиот себеси не се нарекува поет, туку мудрец. Своето сфаќање на светот и животот го засновал врз својот став кон религијата. Тој е прв кој на боговите и хероите им го придава култниот епитет „свет“. Неговите богови со својата морална чистота се разликуваат многу од боговите кои ги претставува Хомер.

Пиндар со страст вршел корекција на преданијата и митовите од тоа време. Ги отфрла човечките особини кои им се доделувале на боговите, а на прашањето „Што е бог?“, одговарал: „Бог е сè“. Во основа сфаќањето на боговите на Пиндар не се разликува од она на Есхил, освен што идејата за божјата праведност кај Есхил добива трагична сила.

Херојот на кого Пиндар му го подарил своето најголемо внимание е Херакле. Карактеристично за Пиндар е верувањето дека способност е нешто вродено, нешто наследено преку крвта од „божествените“ претци, па затоа тој не ја цени научената, туку само вродената способност, или она што го нарекуваме „природна дарба“. Сепак не ги отфрла сосема искуството и „учењето од старите“. Сепак, секое човечкот битие е ограничено, и според Пиндар, „безнадежно е да се бара среќата без бог или против бога“.

Пиндар е најголемиот и последниот гласник на еолско-дорскиот начин на живеење, како што се живеело во богатите кругови кон почетокот на 5 век п.н.е. Пиндар е учител само на еден сталеж: на благородниците.

За стилот на Пиндар: мислите му се ројат и брзо летаат, не застанувајќи на детали, едната ја престигнува другата, зборовите како да не можат да се стигнат. Јазичниот израз му е збогатен со нови и смели метафори, сјајни слики. Во богатството на сликите му нема рамен. Споредбите се ретки и не се разработени како кај Хомер, туку само се навестени. Величенствените воведи во неговите епиникии, самиот Пиндар ги споредувал со „портата на палата која е украсена со златни столбови“. Наречјето му е дорско-беотско.

Од 45 епиникии колку што има, секоја има свој посебен метрички облик.

Влијанија

Во духот и дикцијата на хорската лирика на Софокле се забележува влијанието на Пиндар.

Меѓу другите негови наследници се: Џон Драјден и Александар Поп во Англија, како и Русите Лермонтoв, Г.Р. Державин, Пушкин и други.

Надворешни врски

Викицитат има збирка цитати поврзани со:

Пиндар

Викиизвор на англиски јазик содржи текст на тема:

Пиндар

• Дела од Pindar на проектот „Гутенберг“
• Selected odes, marked up to show selected rhetorical and poetic devices
• Olympian 1, read aloud in Greek, with text and English translation provided
• Pythian 3, translated by Frank J. Nisetich
• Pythian 8, 'Approaching Pindar' by William Harris (text, translation, analysis)
• Pindar by Gregory Crane, in the Perseus Encyclopedia
• Pindar's Life by Basil L. Gildersleeve, in Pindar: The Olympian and Pythian Odes
• Virginia Polytechnic Institute and State University, Pindar, Olympian Odes, I, 1–64; read by William Mullen
• Perseus Digital Library Lexicon to Pindar, William J. Slater, De Gruyter 1969: scholarly dictionary for research into Pindar

Historic editions

• The Odes of Pindar translated into English with notes, D.W.Turner, A Moore, Bohm Classical Library (1852), digitalized by Google
• Encyclopaedia Britannica 11th ed. 1911 Vol.21 'Pindar'
• Pindar – translations and notes by Reverend C.A.Wheelwright, printed by A.J.Valpy, M.A., London (1830): digitalized by Google