Разлика помеѓу преработките на „Скопски земјотрес (1963)“

Прејди на прегледникот Прејди на пребарувањето

Скопски земјотрес (1963) (уреди)

Преработка од 13:05, 1 март 2012

Одземени 8.813 бајти ,  пред 9 години
Целосно избришана страница
(Целосно избришана страница)
{{Инфокутија Земјотрес
|title=Скопски земјотрес 1963
|date= 26 јули 1963
|map=1963 Skopje earthquake.png
|image name=
|magnitude= 6,1 [[Скала на моментна магнитуда|M<sub>w</sub>]]
|depth=<span style="white-space:nowrap">6&nbsp;км</span><ref name="Trieste">[http://www.univ.trieste.it/~dst/RAF06/People/Denis/Skopje9.pdf Сизмички проценки за движењето на тлото за земјотресот со M6.1 во Скопје, Македонија 26 јули 1963] [[Науки за Земјата|Факултет за науки за земјата]], [[Универзитет во Трст]], [[Трст]], [[Италија]]</ref>
|location={{coord|42.16|N|22.66|E}}<ref name="Trieste" /><ref name="IRIS">[http://www.iris.edu/seismo/quakes/1963skopje/ Земјотресот во Скопје (Македонија) во 1963 г.] SeismoArchives, [[Здружени сутанови за сеизмолошко истражување]]</ref>
|countries affected = {{СРМ}}
|casualties=1.000–1.100 загинати<ref name="Trieste" /><ref name="MRT">[http://www.mrt.com.mk//index.php?option=com_content&task=view&id=11947&Itemid=27 44-годишнината од Скопскиот земјотрес] [[МРТ]] 26 јули 2007</ref><br>'''Друго:'''
*3.000–4.000 повредени<ref>[http://www.mia.com.mk/default.aspx?vId=66423250&lId=2&pmId=501 Податоци за загинатите и повредените во скопскиот земјотрес] - [[МИА]]</ref><ref>[http://www.makfax.com.mk/_tools/refinedSearch#90696 Скопски земјотрес - загинаа 1070 луѓе, а околу 4.000 беа повредени]- [[Макфакс]]</ref>
*200.000 останале без дом<ref name="MRT" />
*срушен 75–80% од градот<ref name="InYourPocket">[http://www.inyourpocket.com/macedonia/skopje/feature/56043-the_1963_earthquake.html Скопскиот земјотрес од 1963] - In Your Pocket City Guides</ref><ref name="BBC">[http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/july/26/newsid_2721000/2721635.stm На денешен ден: 26 јули; 1963: Илјадници загинати во земјотресот во Југославија] [[Би Би Си]]</ref>
}}
 
'''Скопскиот земјотрес од 1963 година''' е природна катастрофа која го зафатила тогашниот главен град на [[СР Македонија]], а денес главен град на независна [[Македонија]]. Земјотресот се случил на [[26 јули]] [[1963]] година во 5:17 часот. Како резултат на земјотресот, од 1000 до 1100 жители ги загубиле животите, а најмалку 3000 лица биле повредени. Бројот на лицата без дом бил 200.000. Земјотресот од 1963 е еден од најкатастрофалните природни непогоди во [[Скопје]] и Македонија.
==Минати земјотреси==
Во својата долга историја, градот повеќе пати пропаѓал и одново се раѓал. На просторот меѓу селата [[Злокуќани]] и [[Бардовци]] постоел град [[Скупи]], метропола на провинцијата [[Дарданија]]. Овој римски град во [[518]] година бил наполно разурнат од земјотрес. Тогаш во провинцијата Дарданија биле урнати 24 градски тврдини. Јачината на овој земјотрес изнесувала 10 - 11 степени. Катастрофалниот земјотрес наполно го уништил Скупи. За време на потресот биле создадени многу пукнатини во земјиштето. Од околните ридови се урнале големи маси карпи. Скопје потоа бил изграден на денешното место.
 
 
==Земјотрес==
На [[26 јули]] [[1963]] година во 05:17 часот, [[Скопје]] било разурнато од [[земјотрес]] со 9 степени по [[Меркалиевата сеизмичка скала|меркалиевата скала]] (6,1 според [[Рихтерова скала|рихтеровата сеизмичка скала]]) а помали потреси имало до пет часот и 43 минути. Скопскиот земјотрес се почувствувал на простор од околу 50.000 квадратни километри. Од потресот биле урнати 15.800 станови, а оштетени 28.000. Над 200.000 луѓе остана без покрив над глава. Под урнатините животот го загубиле 1&nbsp;070 негови граѓани, биле повредени над 4000 граѓани.
 
По земјотресот градот почнал да се гради по урнек по проектите на [[Кензо Танге]] и [[Адолф Циборовски]]. Старата железничка станица денес е [[Музеј на Град Скопје]] и претставува симбол на големиот земјотрес. Часовникот на станицата е засекогаш сопрен на фаталните 5 часот и 17 минути изутрина.
 
Првата помош за граѓаните на [[Скопје]] дошла од војската и граѓаните на тогашните југословенски републики и неколку дена по земјотресот започнала да пристигнува и помош и спасувачки екипи од целиот свет. Точно 87 нации во светот испратиле некаква помош во Скопје кои помогнале тој да се изгради повторно, поради тоа градот го носи и епитетот „град на солидарноста“.
 
Во Скопје, за првпат во времето на [[Студена војна|Студената војна]] меѓу капиталистичкиот запад и комунистичкиот исток, се сретнале [[САД|американски]] и [[СССР|советски]] воени сили кои заеднички им помагале на скопјаните.
 
Непосредно по земјотресот, претседателот на [[СФРЈ]], [[Јосип Броз - Тито]], изјавил:
 
{{Цитатник|Скопје доживеа невидена катастрофа, но Скопје повторно ќе го изградиме. Тоа ќе стане гордост и симбол на братството и единството, на југословенската и светската солидарност.}}
 
==Галерија==
{{Commonscat|1963 Skopje earthquake}}
<gallery>
Податотека:Zeleznicka Sk 2 180px.jpg|Железничката станица пред земјотресот.
Податотека:Starazeleznicka.jpg|Железничката станица непосредно по земјотресот.
File:Old Skopje Train Station.jpg|Изјавата на Тито била прикачена на Скопската железничка станица.
File:Monument-skopjeearthquake.JPG|Споменик во помен на земјотресот.
</gallery>
 
== Наводи ==
<small>{{reflist}}</small>
 
== Поврзано ==
*[[Јован Попоски]]
* [[Скопје]]
* [[Кензо Танге]]
* [[Историја на Скопје]]
 
{{Скопје-никулец}}
 
[[Категорија:Историја на Скопје|Земјотрес]]
[[Категорија:Земјотреси во Македонија]]
 
[[bg:Скопско земетресение (1963)]]
[[en:1963 Skopje earthquake]]
[[es:Terremoto de Skopie de 1963]]
[[fr:Tremblement de terre de Skopje (1963)]]
[[hr:Potres u Skoplju 1963.]]
[[it:Terremoto di Skopje]]
[[no:Jordskjelvet i Skopje 1963]]
[[nn:Jordskjelvet i Skopje i 1963]]
[[pl:Trzęsienie ziemi w Skopje (1963)]]
[[ru:Землетрясение в Скопье]]
[[sr:Zemljotres u Skoplju 1963.]]
[[sh:Zemljotres u Skoplju 1963.]]
[[fi:Skopjen maanjäristys 1963]]
[[sv:Jordbävningen i Skopje 1963]]
Анонимен корисник
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Специјална:МобилнаРазлика/2431776“

Прегледник