Бугарска преродба: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
Нема опис на уредувањето |
|||
| Ред 1: | Ред 1: | ||
'''Бугарската преродба''' е период во историjата на [[бугари|бугарскиот]] народ за време на турското ропство. Бугарската преродба претставува будење на бугарската национална свест, борба за бугарска просвета, црква и држава. |
|||
Во Бугарија за зачетник на идеологиjата на [[Бугарска преродба|бугарската преродба]] се смета родениот во селата меѓу [[Перник]] и [[Самоков (Бугарија)|Самоков]] калуѓер [[Паисиj Хилендарски]], коj во [[1762]] напишал првиот бугарски преродбенички текст "[[Историjа словенобугарска]]". Според македонските научници, со оглед на неговите можности и постигнати резултати неговиот придонес бил повеќе од скромен - познати се повеќе од 60 ракописни преписи пред таа да биде печатена во [[1844]] под името "Царственик". Според бугарските научници неговиот придонес во бугарската преродба е огромен, бидејќи оваа книга ја претставува преродбеничката бугарска национална програма и имала влијание апсолутно врз секој бугарски национален деец. Во неговата историjа читаме: |
|||
Историографиjата во Бугарија до средината на [[20 век|ХХ век]] смета за зачетник на идеологиjата на бугарската преродба калуѓерот [[Паисиj Хилендарски]], коj во [[1762]] напишал првиот бугарски преродбенички текст "[[Историjа словенобугарска]]". Денешните бугарски историчари тврдат дека Преродбата е долг културно-историски процес, започнал во [[18 век|ХVІІІ век]], којшто не може да биде зависен само од една историска личност<ref>Генчев, Николай. Българско възраждане, София 1988, с. 6-7</ref>. |
|||
| ⚫ | :''Бидете внимателни вие, што читате и слушате, родe бугарски, кои го сакате и имате во срцето своjот род и своjата бугарска татковина и имате желба да знаете тоа што се знае за своjот бугарски род и вашите татковци, дедовци, прадедовци и цареви, патриарси и светци како се наjпрво живели и делували. За вас е неопходно и вредно да знаете што е познато за делата на вашите татковци како што знаат сите други племиња и народи за своjот род и jазик, имаат историjа и секоj писмен од нив знае, раскажува и е горд на своjот род и jазик.'' |
||
Познати се повеќе од 60 ракописни преписи на "Историjа словенобугарска" пред таа да биде печатена во [[1844]] година под името "Царственик". Книгава на Паисиj Хилендарски претставува преродбеничка бугарска национална програма и имала влијание врз бугарските национални деjци. Во неговата историjа читаме: |
|||
| ⚫ | Друг напор прави рускиот автор [[Јуриј Венелин]], кој во [[1829]] година објавува книга преку која бугарските Словени ги прогласува за одделен словенски етникум - Бугари. Напорите на Венелин наишле на големо одобрување кај бугарските еминентни преродбенски кругови, кои сакале да бидат признаени на Балканот како одделен етникум. Исто така во [[Русија]] тие напори биле подржувани од рускиот империализам, коj имал намера да создаде голема словенска православна држава со името Бугарија под нејзина контрола, преку која би излегла на [[Егејско Море|Егејското Море]] и [[Босфор]]. Тие интереси неретко биле штетни за самите Бугари, кои Русија ја гледале како еден нов поробувач (како што вели бугарскиот апостол на слободата [[Васил Левски]] во своите писма) и некои од големите бугарски успеси како афирмациjата на Бугарската Егзархиjа се остварени во борбата против руските интереси, кои ја поддржувале идеjата за единствена и сеопшта православна Цариградска патријаршиjа. |
||
| ⚫ | :''Бидете внимателни вие, што читате и слушате, родe бугарски, кои го сакате и имате во срцето своjот род и своjата бугарска татковина и имате желба да знаете тоа што се знае за своjот бугарски род и вашите татковци, дедовци, прадедовци и цареви, патриарси и светци како се наjпрво живели и делували. За вас е неопходно и вредно да знаете што е познато за делата на вашите татковци како што знаат сите други племиња и народи за своjот род и jазик, имаат историjа и секоj писмен од нив знае, раскажува и е горд на своjот род и jазик.'' |
||
| ⚫ | Друг напор прави рускиот автор [[Јуриј Венелин]], кој во [[1829]] година објавува книга преку која бугарските Словени ги прогласува за одделен словенски етникум - Бугари. Напорите на Венелин наишле на големо одобрување кај бугарските еминентни преродбенски кругови, кои сакале да бидат признаени на Балканот како одделен етникум. Исто така во [[Русија]] тие напори биле подржувани од рускиот империализам, коj имал намера да создаде голема словенска православна држава со името Бугарија под нејзина контрола, преку која би излегла на [[Егејско Море|Егејското Море]] и [[Босфор]]. Тие интереси неретко биле штетни за самите Бугари, кои Русија ја гледале како еден нов поробувач (како што вели бугарскиот апостол на слободата [[Васил Левски]] во своите писма) и некои од големите бугарски успеси како афирмациjата на Бугарската Егзархиjа се остварени во борбата против руските интереси, кои ја поддржувале идеjата за единствена и сеопшта православна Цариградска патријаршиjа. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Подоцна, по заедничка децениска борба на бугарските и македонските елити и народи, е создадена бугарската црква - [[Бугарска Егзархија|Бугарската Егзархиjа]] (1870), а по [[Априлско востание|Априлското востание]] од [[1876]] и [[Руско-Турска војна (1877-1878)|Руско-Турската воjна од 1877/8]] и државата Кнежеството Бугарија (1878). |
||
== Белешки == |
|||
<references/> |
|||
==Надворешни врски== |
==Надворешни врски== |
||
* [http://www.slovo.bg/showauthor.php3?ID=15&LangID=1 Историjа словенобугарска] - текст на современен бугарски. |
* [http://www.slovo.bg/showauthor.php3?ID=15&LangID=1 Историjа словенобугарска] - текст на современен бугарски. |
||
Преработка од 22:40, 18 јануари 2008
Бугарската преродба е период во историjата на бугарскиот народ за време на турското ропство. Бугарската преродба претставува будење на бугарската национална свест, борба за бугарска просвета, црква и држава.
Историографиjата во Бугарија до средината на ХХ век смета за зачетник на идеологиjата на бугарската преродба калуѓерот Паисиj Хилендарски, коj во 1762 напишал првиот бугарски преродбенички текст "Историjа словенобугарска". Денешните бугарски историчари тврдат дека Преродбата е долг културно-историски процес, започнал во ХVІІІ век, којшто не може да биде зависен само од една историска личност[1].
Познати се повеќе од 60 ракописни преписи на "Историjа словенобугарска" пред таа да биде печатена во 1844 година под името "Царственик". Книгава на Паисиj Хилендарски претставува преродбеничка бугарска национална програма и имала влијание врз бугарските национални деjци. Во неговата историjа читаме:
- Бидете внимателни вие, што читате и слушате, родe бугарски, кои го сакате и имате во срцето своjот род и своjата бугарска татковина и имате желба да знаете тоа што се знае за своjот бугарски род и вашите татковци, дедовци, прадедовци и цареви, патриарси и светци како се наjпрво живели и делували. За вас е неопходно и вредно да знаете што е познато за делата на вашите татковци како што знаат сите други племиња и народи за своjот род и jазик, имаат историjа и секоj писмен од нив знае, раскажува и е горд на своjот род и jазик.
Друг напор прави рускиот автор Јуриј Венелин, кој во 1829 година објавува книга преку која бугарските Словени ги прогласува за одделен словенски етникум - Бугари. Напорите на Венелин наишле на големо одобрување кај бугарските еминентни преродбенски кругови, кои сакале да бидат признаени на Балканот како одделен етникум. Исто така во Русија тие напори биле подржувани од рускиот империализам, коj имал намера да создаде голема словенска православна држава со името Бугарија под нејзина контрола, преку која би излегла на Егејското Море и Босфор. Тие интереси неретко биле штетни за самите Бугари, кои Русија ја гледале како еден нов поробувач (како што вели бугарскиот апостол на слободата Васил Левски во своите писма) и некои од големите бугарски успеси како афирмациjата на Бугарската Егзархиjа се остварени во борбата против руските интереси, кои ја поддржувале идеjата за единствена и сеопшта православна Цариградска патријаршиjа.
Подоцна, по заедничка децениска борба на бугарските и македонските елити и народи, е создадена бугарската црква - Бугарската Егзархиjа (1870), а по Априлското востание од 1876 и Руско-Турската воjна од 1877/8 и државата Кнежеството Бугарија (1878).
Белешки
- ↑ Генчев, Николай. Българско възраждане, София 1988, с. 6-7
Надворешни врски
- Историjа словенобугарска - текст на современен бугарски.
 | Оваа статија е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |