Август Фердинанд Мебиус: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
сНема опис на уредувањето
с Бот: козметички промени
Ред 31: Ред 31:
}}
}}


'''Август Фердинанд Мебиус''' ([[герм.]] ''August Ferdinand Möbius'', {{роден на|17|ноември|1790}} – {{починал на|26|септември|1868}}) е [[Германија|германски]] [[математичар]] и [[астрономија|астрономски]] теоретичар.
'''Август Фердинанд Мебиус''' ([[герм.]] ''August Ferdinand Möbius'', {{роден на|17|ноември|1790}} – {{починал на|26|септември|1868}}) е [[Германија|германски]] [[математичар]] и [[астрономија|астрономски]] теоретичар.


Најпознат е по октривањето на [[Мебиусова лента|Мебиусовата лента]] - [[ориентабилност|неориентабилна]] дводимензионална површина која има само една страна кога е вметната во тридимензионален [[Евклидов простор]]. Оваа лента независно ја открил и [[Јохан Бенедикт Листинг]], и тоа во истиот период. Го открил и Мебиусовиот распоред (конфигурација), составен од два заемно впишани тетраедри. Мебиус бил првиот математичар што вовел [[хомогени координати]] во [[проективна геометрија|проективната геометрија]].
Најпознат е по октривањето на [[Мебиусова лента|Мебиусовата лента]] - [[ориентабилност|неориентабилна]] дводимензионална површина која има само една страна кога е вметната во тридимензионален [[Евклидов простор]]. Оваа лента независно ја открил и [[Јохан Бенедикт Листинг]], и тоа во истиот период. Го открил и Мебиусовиот распоред (конфигурација), составен од два заемно впишани тетраедри. Мебиус бил првиот математичар што вовел [[хомогени координати]] во [[проективна геометрија|проективната геометрија]].


Заслужен е за многу математички идеи, вклучувајќи ги [[Мебиусова трансформација|Мебиусовите трансформации]] кои играат важна улога во проективната геометрија, и Мебиусовата трансформација на теоријата на броевите. Работејќи со [[теорија на броевите|теоријата на броевите]], ги осмислил важните математички идеи [[Мебиусова функција]] μ(''n'') и [[Мебиусова инверзија|Мебиусовата инверзија]]. Во областа на Евклидовата геометрија, Мебиус систематски изработил начин на означување на аглите и отсечките како метод на упростување на резултатите и нивно сведување на еден облик.<ref>Howard Eves, A Survey of Geometry (1963), стр. 64 (прераб. издание 1972, Allyn & Bacon, ISBN 0205032265)</ref>
Заслужен е за многу математички идеи, вклучувајќи ги [[Мебиусова трансформација|Мебиусовите трансформации]] кои играат важна улога во проективната геометрија, и Мебиусовата трансформација на теоријата на броевите. Работејќи со [[теорија на броевите|теоријата на броевите]], ги осмислил важните математички идеи [[Мебиусова функција]] μ(''n'') и [[Мебиусова инверзија|Мебиусовата инверзија]]. Во областа на Евклидовата геометрија, Мебиус систематски изработил начин на означување на аглите и отсечките како метод на упростување на резултатите и нивно сведување на еден облик.<ref>Howard Eves, A Survey of Geometry (1963), стр. 64 (прераб. издание 1972, Allyn & Bacon, ISBN 0-205-03226-5)</ref>


Мебиус е роден во [[Шулпфорта]], [[Саксонија-Анхалт]]. По мајчина линија е потомок на прочуениот црковен реформатор [[Мартин Лутер]].<ref>{{цитирана книга |last=Szpiro |first=George |title=Poincaré's Prize: The Hundred-Year Quest to Solve One of Math's Greatest Puzzles |year=2007|publisher=Plume|page=66 |isbn=978-0-525-95024-0}}</ref> Математиката ја изучувал кај истакнатиот математичар [[Карл Фридрих Гаус]] и [[Јохан Пфаф]]. Починал во [[Лајпциг]] во 1868, на возраст од 77 години.
Мебиус е роден во [[Шулпфорта]], [[Саксонија-Анхалт]]. По мајчина линија е потомок на прочуениот црковен реформатор [[Мартин Лутер]].<ref>{{цитирана книга |last=Szpiro |first=George |title=Poincaré's Prize: The Hundred-Year Quest to Solve One of Math's Greatest Puzzles |year=2007|publisher=Plume|page=66 |isbn=978-0-525-95024-0}}</ref> Математиката ја изучувал кај истакнатиот математичар [[Карл Фридрих Гаус]] и [[Јохан Пфаф]]. Починал во [[Лајпциг]] во 1868, на возраст од 77 години.
Ред 45: Ред 45:
* [http://gallica.bnf.fr/notice?N=FRBNF37268085 Gesammelte Werke vierter Band (v. 4)] (Leipzig : S. Hirzel, 1885)
* [http://gallica.bnf.fr/notice?N=FRBNF37268085 Gesammelte Werke vierter Band (v. 4)] (Leipzig : S. Hirzel, 1885)


==Занимливости==
== Занимливости ==
Во негова чест е именуван кратерот [[Мебиус (кратер)|Мебиус]] на [[Месечина]]та и [[астероид]]от „[[28516 Мебиус]]“.
Во негова чест е именуван кратерот [[Мебиус (кратер)|Мебиус]] на [[Месечина]]та и [[астероид]]от „[[28516 Мебиус]]“.


Ред 55: Ред 55:


== Надворешни врски ==
== Надворешни врски ==
*{{MacTutor Biography|id=Mobius}}
* {{MacTutor Biography|id=Mobius}}
*{{MathGenealogy|id=35953}}
* {{MathGenealogy|id=35953}}
* [http://www.genealogy.ams.org/id.php?id=35953 А. Ф. Мебиус] - Математичка генеалогија {{en}}
* [http://www.genealogy.ams.org/id.php?id=35953 А. Ф. Мебиус] - Математичка генеалогија {{en}}
* [http://youtube.com/watch?v=JX3VmDgiFnY Визуелен приказ на Мебиусовите трансформации] (со пишани објаснувања) - [[YouTube]] {{en}}
* [http://youtube.com/watch?v=JX3VmDgiFnY Визуелен приказ на Мебиусовите трансформации] (со пишани објаснувања) - [[YouTube]] {{en}}
Ред 70: Ред 70:
}}
}}
{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мебиус, Август Фердинанд}}
{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мебиус, Август Фердинанд}}

[[Категорија:Германски математичари]]
[[Категорија:Германски математичари]]
[[Категорија:Математичари од 19 век]]
[[Категорија:Математичари од 19 век]]

Преработка од 19:14, 14 јуни 2011

Август Мебиус
August Ferdinand Möbius
Август Фердинанд Мебиус
Роден(а)17 ноември 1790(1790-11-17)
Шулпфорта, Саксонија-Анхалт, Германија
Починал(а)26 септември 1868(1868-09-26) (возр. 77)
Лајпциг
ЖивеалиштеГерманија
НационалностГерманец
Полињаматематика
УстановиЛајпцишки универзитет
ОбразованиеЛајпцишки универзитет
Гетингенски универзитет
Универзитет во Хале
Докторски менторЈохан Пфаф
Други менториКарл Фридрих Гаус
Карл Молвајде
ДокторандиОто Вилхелм Фидлер
Други значајни студентиХерман Ханкел
Познат поМебиусова лента
Мебиусови трансформации
Мебиусова функција
Мебиусова инверзија
Мебиус–Канторов график

Август Фердинанд Мебиус (герм. August Ferdinand Möbius, 17 ноември 1790 – 26 септември 1868) е германски математичар и астрономски теоретичар.

Најпознат е по октривањето на Мебиусовата лента - неориентабилна дводимензионална површина која има само една страна кога е вметната во тридимензионален Евклидов простор. Оваа лента независно ја открил и Јохан Бенедикт Листинг, и тоа во истиот период. Го открил и Мебиусовиот распоред (конфигурација), составен од два заемно впишани тетраедри. Мебиус бил првиот математичар што вовел хомогени координати во проективната геометрија.

Заслужен е за многу математички идеи, вклучувајќи ги Мебиусовите трансформации кои играат важна улога во проективната геометрија, и Мебиусовата трансформација на теоријата на броевите. Работејќи со теоријата на броевите, ги осмислил важните математички идеи Мебиусова функција μ(n) и Мебиусовата инверзија. Во областа на Евклидовата геометрија, Мебиус систематски изработил начин на означување на аглите и отсечките како метод на упростување на резултатите и нивно сведување на еден облик.[1]

Мебиус е роден во Шулпфорта, Саксонија-Анхалт. По мајчина линија е потомок на прочуениот црковен реформатор Мартин Лутер.[2] Математиката ја изучувал кај истакнатиот математичар Карл Фридрих Гаус и Јохан Пфаф. Починал во Лајпциг во 1868, на возраст од 77 години.

Собрани дела

Занимливости

Во негова чест е именуван кратерот Мебиус на Месечината и астероидот „28516 Мебиус“.

Поврзано

Наводи

  1. ↑ Howard Eves, A Survey of Geometry (1963), стр. 64 (прераб. издание 1972, Allyn & Bacon, ISBN 0-205-03226-5)
  2. ↑ Предлошка:Цитирана книга

Надворешни врски

Предлошка:Лични податоци

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Август_Фердинанд_Мебиус&oldid=1987289“