Физичка величина: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
нова
 
с r2.7.1) (Бот Додава: ar, bg, ca, cs, de, en, et, fa, fi, fr, he, hi, hr, hu, id, it, ja, ka, ko, lb, lt, lv, ms, nl, nn, no, pl, pt, qu, ro, ru, simple, sk, sl, sr, sv, ta, uk, vi, zh
Ред 33: Ред 33:


[[Категорија:Физички величини|*]]
[[Категорија:Физички величини|*]]

[[ar:كمية فيزيائية]]
[[bg:Физична величина]]
[[ca:Magnitud física]]
[[cs:Fyzikální veličina]]
[[de:Physikalische Größe]]
[[et:Füüsikaline suurus]]
[[en:Physical quantity]]
[[fa:کمیت فیزیکی]]
[[fr:Grandeur physique]]
[[ko:물리량]]
[[hi:भौतिक राशि]]
[[hr:Mjerna veličina]]
[[id:Besaran]]
[[it:Grandezza fisica]]
[[he:גודל פיזיקלי]]
[[ka:ფიზიკური სიდიდე]]
[[lv:Fizikāls lielums]]
[[lb:Physikalesch Gréisst]]
[[lt:Fizikinis dydis]]
[[hu:Fizikai mennyiség]]
[[ms:Kuantiti fizikal]]
[[nl:Natuurkundige grootheid]]
[[ja:物理量]]
[[no:Fysisk størrelse]]
[[nn:Storleik]]
[[pl:Wielkość fizyczna]]
[[pt:Grandeza física]]
[[ro:Mărime fizică]]
[[qu:Chhikan kay]]
[[ru:Физическая величина]]
[[simple:Physical quantity]]
[[sk:Fyzikálna veličina]]
[[sl:Fizikalna količina]]
[[sr:Физичка величина]]
[[fi:Suure]]
[[sv:Storhet]]
[[ta:இயற்பியல் பண்பளவுகள்]]
[[uk:Фізична величина]]
[[vi:Đại lượng vật lý]]
[[zh:物理量]]

Преработка од 11:24, 21 декември 2010

Шублерот е направа за мерење на физичката величина должина, единица мерка е милиметар.

Физичката величина е количествена карактеристика на еден објект или појава во физиката, или, пак, резултат од некое мерење. Се изразува како производ од бројната вредност {M} и мерната единица [M]

На пример, доколку имаме некаква моќност зададена како:

P = 42,3 × 103 W = 42,3 kW,

тогаш во овој запис:

Р — е ознаката за величината „моќност“
42,3 × 103 — нејзината бројна̀ вредност
к — е ознака за десеткратната претставка „кило“, која одговара на 103
W — е ознаката за ват, единица за моќност.

Во овој случај, под „мерење“ се подразбира процедура, при која на физичката величина и се придава бројна вредност, при што се прави споредба со соодветна на неа вредност, означена како стандардна (еталон). Поради ова, многу е важно да се установат стандардните вредности на основните физички величини. Тоа може да биде по различни начини и прифаќањето на еден начин е прашање на согласност. Списокот од стандардни вредности се нарекува систем на мерни единици.

Видови физички величини

Во зависност од математичкиот апарат кој се користи од страна на набљудувачот за оценка и мерење на физичките величини, тие се делат на скаларни, векторни и тензорни:

  • скалари - се карактеризираат со фиксирана вредност (наречена уште и инваријант), без изразена насоченост и независни од набљудувачот. Пример за ваква величина е масата. Во класичната физика, масата, температурата, енергијата и густината на телата имаат постојана вредност за сите набљудувачи (за разлика од теоријата на веројатноста, каде енергијата и температурата зависат од набљудувачот, па затоа тие не се скалари);
  • вектори - се карактеризираат со фиксирана вредност и насока, како на пример брзина, забрзување, сила. Тие се изразуваат на различен начин во зависност од референтниот систем на набљудувачот и за да се изедначат мерењата на различните набљудувачи е неопходно да се извршат векторски трансформации. Во класичната физика, интензитетот на електростатското поле е вектор (за разлика од теоријата на веројатноста, каде тој е тензор);
  • тензори - карактеризираат такви својства на физичките објекти, кои при преод од еден референтен систем во друг имаат потреба од преобразби со тензори. Пример за тензорна величина е диелектричната пропусливост во нехомогена средина.

Во зависност од својството „адитивност“ на дадена величина во системот и неговите потсистеми, физичките величини се делат на екстензивни и интензивни:

  • екстензивни се величините чии вредности во потсистемите се сумираат за да ја дадат вредноста во системот — на пример, маса, волумен;
  • интензивни се величините чија вредност во потсистемите е еднаква со вредноста во системот — на пример, температура, притисок.

Исто така, постојат и физички величини кои не се ниту екстензивни, ниту интензивни — на пример, должина, сила, време.