Кмерски јазик: Разлика помеѓу преработките
[непроверена преработка] | [проверена преработка] |
с Бот Додава: hi:खमेर भाषा |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 1: | Ред 1: | ||
{{Infobox Language |
|||
{{Инфокутија за јазик |
|||
|име=Кмерски јазик |
|||
|изворноиме=ភាសាខ្មែរ |
|||
|изговор={{IPA|[pʰiːəsaː kʰmaːe]}} |
|||
⚫ | |||
|држави=[[Камбоџа]], [[Виетнам]], [[Тајланд]], [[САД]], [[Франција]], [[Австралија]] |
|||
|регион= |
|||
|говорници=15.7 до 21.6 милиони (2004)<br> |
|||
* |
*Мајчин јазик: 14.7 до 20.6 милиони |
||
** |
**Камбоџа: 12.1 милиони |
||
** |
**Виетнам: 1.055.174<ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=khm Ethnologue.com] во 1999</ref> |
||
** |
**Тајланд: 1.2 милиони |
||
** |
**САД: 190.000 |
||
** |
**Франција: околу 50.000 |
||
** |
**Австралија: 22.000 |
||
** |
**Канада: 16.500 |
||
* |
*Втор јазик: 1 милиони во Камбоџа |
||
|ранг =89 |
|||
⚫ | |||
|сем3=кмеро-виетски |
|||
|сем4=кмеро-бахнарски |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|iso1=km|iso2=khm |
|iso1=km|iso2=khm |
||
|lc1=khm|ld1= |
|lc1=khm|ld1=централен кмерски јазик|ll1=кмерски јазик |
||
|lc2=kxm|ld2= |
|lc2=kxm|ld2=северен кмерски јазик|ll2=кмерски јазик}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|ранк= |
|||
⚫ | |||
|агенција= |
|||
|исчезнат= |
|||
|lc1= |
|||
|ld1= |
|||
|ll1= |
|||
|пишувачи= |
|||
|создавач= |
|||
|датум= |
|||
|подесување= |
|||
|постериори= |
|||
|слика= |
|||
|опис= |
|||
|мапа= |
|||
}} |
|||
'''Кмерски''' (ភាសាខ្មែរ), или '''Камбоџански''' е јазикот на народот [[Кмер]] и официјален јазик на [[Камбоџа]]. Тој е најпознатиот јазик од групата на [[Аустроазијатички јазици]], јазикот бил доста под влијание на [[Санскрит|Санскритскиот]] и [[Пали]] јазикот особено преку религијата и кралството а особено преку [[Хиндуизам|Хиндуизмот]] и [[Будизам|Будизмот]]. Според географската положба Кмерскиот јазик бил под влијание но и влијаел врз [[Тајландски|Тајландскиот]], [[Лао]], [[Виетнамски]]от и [[Чам]] јазикот. |
'''Кмерски''' (ភាសាខ្មែរ), или '''Камбоџански''' е јазикот на народот [[Кмер]] и официјален јазик на [[Камбоџа]]. Тој е најпознатиот јазик од групата на [[Аустроазијатички јазици]], јазикот бил доста под влијание на [[Санскрит|Санскритскиот]] и [[Пали]] јазикот особено преку религијата и кралството а особено преку [[Хиндуизам|Хиндуизмот]] и [[Будизам|Будизмот]]. Според географската положба Кмерскиот јазик бил под влијание но и влијаел врз [[Тајландски|Тајландскиот]], [[Лао]], [[Виетнамски]]от и [[Чам]] јазикот. |
||
Преработка од 17:22, 19 мај 2010
Кмерски јазик | |
---|---|
Застапен во | – |
Подрачје | – |
Јазично семејство | Default
|
Јазични кодови | |
ISO 639-1 | km |
ISO 639-2 | khm |
ISO 639-3 | или: khm — централен кмерски јазик kxm — северен кмерски јазик |
Кмерски (ភាសាខ្មែរ), или Камбоџански е јазикот на народот Кмер и официјален јазик на Камбоџа. Тој е најпознатиот јазик од групата на Аустроазијатички јазици, јазикот бил доста под влијание на Санскритскиот и Пали јазикот особено преку религијата и кралството а особено преку Хиндуизмот и Будизмот. Според географската положба Кмерскиот јазик бил под влијание но и влијаел врз Тајландскиот, Лао, Виетнамскиот и Чам јазикот.
Кмерскиот јазик се разликува од околните јазици како што се Тајландскиот, Лао и Виетнамскиот јазик по тоа што не е тоналне јазик. Има три главни дијалекти што се многу слични:
- Батамбанг
- Пном Пен (дијалект) (се смета како стандарден)
- Северно Кмерски, исто така познат како Кмер Сурин, зборуван од Кмерскиот народ се до Тајланд
- Кардамом Кмерски, архаичка форма зборувана од мала група на луѓе во планините Кардамом во западна Камбоџа.
Фонологија
Стандардниот Кмерски јазик го има следниот фонолошки систем:
Согласки
Лабијални | Корнални | Напчани | Веларни | Глотални | |
---|---|---|---|---|---|
Звучни експлозивни | pʰ | tʰ | cʰ | kʰ | |
Незвучни експлозивни | p | t | c | k | ʔ |
Неексплозивни | ɓ | ɗ | |||
Носни | m | n | ɲ | ŋ | |
Ликвидни | r l | ||||
Фрикативни | s | h | |||
Априксимантни | ʋ | j |
Согласките /f/, /ʃ/, /z/ и /ɡ/ можат да се сретнат во странски зборови како на пример од Француски или други јазици. Тие не се напишани во табелата затоа што не се сметаат како Кмерски согласки и гласовите не се сретнуваат во Кмерскиот јазик.
Самогласки
Странски гласови (МФА) | Кмерски | Кмерска транскрипција (МФА) |
---|---|---|
/ɡ/ | ហ្គ | /k/ |
/ʃ/ | ហ្ស | /s/ |
/f/ | ហ្វ | /h/ or /pʰ/ |
/z/ | ហ្ស | /s/ |
Точниот број и фонетската вредност на самогласките варира од дијалект до дијалект. Кратките и долгите самогласки од ист квалитет се одделени според должината.
Слоговна структура
Кмерските зборови се најчесто од два или три слогови. Има 85 можни структури на две согласки на почетокот на слогот и две- три согласни структури како што е покажано подолу:
p | ɓ | t | ɗ | c | k | ʔ | m | n | ɲ | ŋ | j | l | r | s | h | ʋ | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
p | pʰt- | pɗ- | pʰc | pʰk- | pʔ- | pʰn- | pʰɲ- | pʰŋ- | pʰj- | pʰl- | pr- | ps- | |||||
t | tʰp- | tɓ | tʰk- | tʔ- | tʰm- | tʰn- | tʰŋ- | tʰj- | tʰl- | tr- | tʰʋ | ||||||
c | cʰp- | cɓ | cʰk- | cʔ- | cʰm- | cʰn- | cʰŋ- | cʰl- | cr- | cʰʋ- | |||||||
k | kʰp- | kɓ | kʰt- | kɗ- | kʰc | kʔ- | kʰm- | kʰn- | kʰɲ- | kŋ- | kʰj- | kʰl- | kr- | ks- | kʰʋ- | ||
s | sp- | sɓ | st- | sɗ- | sk- | sʔ- | sm- | sn- | sɲ- | sŋ- | sl- | sr- | sʋ | ||||
ʔ | ʔʋ- | ||||||||||||||||
m | mt- | mɗ- | mc | mʔ- | mʰn- | mʰɲ- | ml- | mr- | ms- | mh- | |||||||
l | lp- | lɓ | lk- | lʔ- | lm- | lŋ- | lh- | lʋ- |
Броеви
Броевите се:
0 | ០ | សូន្យ | (son) | /soːu̯n/ |
1 | ១ | មួយ | (muŏy) | /muːə̯j/ |
2 | ២ | ពីរ | (pi) | /piː/ |
3 | ៣ | បី | (bei) | /ɓəj/ |
4 | ៤ | បួន | (buŏn) | /ɓuːə̯n/ |
5 | ៥ | ប្រាំ | (prăm) | /pram/ |
6 | ៦ | ប្រាំមូយ | (prăm muŏy) | /pram muːə̯j/ |
7 | ៧ | ប្រាំពីរ | (prăm pi) | /pram piː/ (also /pram pɨl/) |
8 | ៨ | ប្រាំបី | (prăm bei) | /pram ɓəj/ |
9 | ៩ | ប្រាំបួន | (prăm buŏn) | /pram ɓuːə̯n/ |
10 | ១០ | ដប់ | (dâp) | /ɗɑp/ |
100 | ១០០ | មួយរយ | (muŏy rôy) | /muːə̯j rɔj/ |
1,000 | ១០០០ | មួយពាន់ | (muŏy péan) | /muːə̯j piːə̯n/ |
10,000 | ១០០០០ | មួយម៉ឺន | (muŏy mein) | /muːə̯j məɨn/ |
100,000 | ១០០០០០ | មួយសែន | (muŏy sên) | /muːə̯j saːe̯n/ |
1,000,000 | ១០០០០០០ | មួយលាន | (muŏy léan) | /muːə̯j liːə̯n/ |