Кмерски јазик: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Бот: Промена на шаблон: Инфокутија Јазик
с Бот Додава: hi:खमेर भाषा
Ред 259: Ред 259:
[[fi:Khmerin kieli]]
[[fi:Khmerin kieli]]
[[fr:Khmer]]
[[fr:Khmer]]
[[hi:खमेर भाषा]]
[[id:Bahasa Khmer]]
[[id:Bahasa Khmer]]
[[it:Lingua khmer]]
[[it:Lingua khmer]]

Преработка од 12:58, 25 април 2010

Кмерски
Податотека:HiesaKhmae.gif [pʰiːəsaː kʰmaːe]
Зборуван во: Камбоџа, Виетнам, Тајланд, Народна Република Кина, САД, Франција, Австралија
Вкупно говорници:
Јазично семејство: Мон-кмерски
 [Источно мон-кмерски]]
  Кмерски 
Писмо: Кмерско писмо (абугида
Статус
Службен во: Камбоџа
Регулиран од:
Јазични кодови
ISO 639-1: km
ISO 639-2: khm
ISO 639-3:

Кмерски (ភាសាខ្មែរ), или Камбоџански е јазикот на народот Кмер и официјален јазик на Камбоџа. Тој е најпознатиот јазик од групата на Аустроазијатички јазици, јазикот бил доста под влијание на Санскритскиот и Пали јазикот особено преку религијата и кралството а особено преку Хиндуизмот и Будизмот. Според географската положба Кмерскиот јазик бил под влијание но и влијаел врз Тајландскиот, Лао, Виетнамскиот и Чам јазикот.

Кмерскиот јазик се разликува од околните јазици како што се Тајландскиот, Лао и Виетнамскиот јазик по тоа што не е тоналне јазик. Има три главни дијалекти што се многу слични:

Фонологија

Стандардниот Кмерски јазик го има следниот фонолошки систем:

Согласки

Лабијални Корнални Напчани Веларни Глотални
Звучни експлозивни
Незвучни експлозивни p t c k ʔ
Неексплозивни ɓ ɗ
Носни m n ɲ ŋ
Ликвидни r l
Фрикативни s h
Априксимантни ʋ j

Согласките /f/, /ʃ/, /z/ и /ɡ/ можат да се сретнат во странски зборови како на пример од Француски или други јазици. Тие не се напишани во табелата затоа што не се сметаат како Кмерски согласки и гласовите не се сретнуваат во Кмерскиот јазик.

Самогласки

Странски гласови (МФА) Кмерски Кмерска транскрипција (МФА)
/ɡ/ ហ្គ /k/
/ʃ/ ហ្ស /s/
/f/ ហ្វ /h/ or /pʰ/
/z/ ហ្ស /s/

Точниот број и фонетската вредност на самогласките варира од дијалект до дијалект. Кратките и долгите самогласки од ист квалитет се одделени според должината.

Слоговна структура

Кмерските зборови се најчесто од два или три слогови. Има 85 можни структури на две согласки на почетокот на слогот и две- три согласни структури како што е покажано подолу:

p ɓ t ɗ c k ʔ m n ɲ ŋ j l r s h ʋ
p pʰt- - pʰc pʰk- - pʰn- pʰɲ- pʰŋ- pʰj- pʰl- pr- ps-
t tʰp- tʰk- - tʰm- tʰn- tʰŋ- tʰj- tʰl- tr- tʰʋ
c cʰp- cʰk- - cʰm- cʰn- cʰŋ- cʰl- cr- cʰʋ-
k kʰp- kʰt- - kʰc - kʰm- kʰn- kʰɲ- - kʰj- kʰl- kr- ks- kʰʋ-
s sp- st- - sk- - sm- sn- - - sl- sr-
ʔ ʔʋ-
m mt- - mc - mʰn- mʰɲ- ml- mr- ms- mh-
l lp- lk- - lm- - lh- -

Броеви

Броевите се:

0 សូន្យ (son) /soːu̯n/
1 មួយ (muŏy) /muːə̯j/
2 ពីរ (pi) /piː/
3 បី (bei) /ɓəj/
4 បួន (buŏn) /ɓuːə̯n/
5 ប្រាំ (prăm) /pram/
6 ប្រាំមូយ (prăm muŏy) /pram muːə̯j/
7 ប្រាំពីរ (prăm pi) /pram piː/ (also /pram pɨl/)
8 ប្រាំបី (prăm bei) /pram ɓəj/
9 ប្រាំបួន (prăm buŏn) /pram ɓuːə̯n/
10 ១០ ដប់ (dâp) /ɗɑp/
100 ១០០ មួយរយ (muŏy rôy) /muːə̯j rɔj/
1,000 ១០០០ មួយពាន់ (muŏy péan) /muːə̯j piːə̯n/
10,000 ១០០០០ មួយម៉ឺន (muŏy mein) /muːə̯j məɨn/
100,000 ១០០០០០ មួយសែន (muŏy sên) /muːə̯j saːe̯n/
1,000,000 ១០០០០០០ មួយលាន (muŏy léan) /muːə̯j liːə̯n/

Референци