Специфична тежина
Специфична тежина (симбол: γ) — тежина на даден материјал по единица зафатнина. Затоа се нарекува уште и единична тежина или уделна тежина.
Чест пример е специфичната тежина на водата на Земјата при 5 °C, која изнесува 9,807 kN/м3. [1]
Општа формула
[уреди | уреди извор]при што
- е специфичната тежина на материјалот (тежина по единица зафатнина (волумен), изразена во N/м3)
- е густината материјалот (маса по единица зафатнина, изразена во кг/м3)
- е забрзување заради тежата (стапка на промена на брзината, изразена во m/s2 и на Земјата, обично 9,81 m/s2)
Промена на специфичната тежина
[уреди | уреди извор]За разлика од густината, специфичната тежина не е апсолутна. Таа е зависна од износот на гравитациското забрзување, кој се разликува од едно место до друго. Покрај ова, значајна улога има и и температурата на материјалот. Притисокот исто така може да влијае, зависно од модулот на збивливост на материјалот, но начелно земено, при умерен притисок има помалку значајно влијание од првите два чинитела.[2]
Примена
[уреди | уреди извор]Хидромеханика
[уреди | уреди извор]Во хидромеханиката, е специфичната тежина на претставува силата со која дејствува тежатата (гравитацијата) врз единица зафатнина на течност. Поради ова, единиците се изразуваат како сила по единица зафатнина (на пр. N/м3 или lb/ft3). Специфичната тежина може да се користи како карактеристично својство на течноста.[2]
Механика на почвата
[уреди | уреди извор]Специфичната тежина се користи како својство на почвата, кое честопати има улога при справувањето со проблемите при ископување.
Кај механиката на почвата, специфичната тежина може да се однесува на:
- Влажна единична тежина — единичната тежина на почвата кога празните простори во неа содржат и воздух и вода.
при што
- is влажната единична тежина на материјалот
- is единичната тежина на водата
- w е влажноста на материјалот
- Gs е специфичната тежа на цврстото тело
- e соодносот на празнините (порозност)
- Сува единична тежина — единичната тежина на почвата кога празните простори во неа содржат исклучиво воздух.
Формулата за сува единична тежина гласи:
при што
- is влажната единична тежина на материјалот
- is сувата единична тежина на материјалот
- is единичната тежина на водата
- w е влажноста на материјалот
- Gs е специфичната тежа на цврстото тело
- e е соодносот на празнините
Типичните вредности за сувата единична тежина на почвата може да се најдат во бази на податоци како оваа Архивирано на 26 септември 2014 г..
- Заситена единична тежина — единичната тежина на почвата кога празните простори во неа содржат исклучиво вода.
Формулата за заситена единична тежина гласи:
при што
- is заситената единична тежина на материјалот
- is единичната тежина на водата
- w е влажноста на материјалот
- Gs е специфичната тежа на цврстото тело
- e е соодносот на празнините[3]
- Потопена единична тежина — разликата помеѓу заситената единична тежина и единичната тежина на водата.[4] Често се користи за пресметување на делотворното напрегање на почвата.
Формулата за потопена единична тежина гласи:
при што
- е потопената единична тежина на материјалот
- е заситената единична тежина на материјалот
- е единичната тежина на водата
Специфична тежина на водата
[уреди | уреди извор]Температура (°C) | Специфична тежина (kN/м3) |
---|---|
0 | 9,805 |
5 | 9,807 |
10 | 9,804 |
15 | 9,798 |
20 | 9,789 |
25 | 9,777 |
30 | 9,765 |
40 | 9,731 |
50 | 9,690 |
60 | 9,642 |
70 | 9,589 |
80 | 9,530 |
90 | 9,467 |
100 | 9,399 |
Специфична тежина на водата при стандарден атмосферски притисок [2] |
Специфична тежина на воздухот
[уреди | уреди извор]Температура (°C) | Специфична тежина (N/м3) | |
---|---|---|
−40 | 14,86 | |
−20 | 13,86 | |
0 | 12,68 | |
10 | 12,24 | |
20 | 11,82 | |
30 | 11,43 | |
40 | 11,06 | |
60 | 10,4 | |
80 | 9,81 | |
100 | 9,28 | |
200 | 7,33 | |
Специфична тежина на воздухот при стандарден атмосферски притисок[2] |
Поврзано
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ National Council of Examiners for Engineering and Surveying (2005). Fundamentals of Engineering Supplied-Reference Handbook (7th ed.). Clemson: National Council of Examiners for Engineering and Surveying. ISBN 1-932613-00-5
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Finnemore, J. E. (2002). Fluid Mechanics with Engineering Applications. New York: McGraw-Hill. ISBN 0-07-243202-0.
- ↑ Das, Braja M. (2007). Principles of Geotechnical Engineering. Canada: Chris Carson. ISBN 0-495-07316-4.
- ↑ The Transtec Group, Inc. (2012). Basic Definitions and Terminology of Soils. http://www.intelligentcompaction.com/downloads/IC_RelatedDocs/SoilCmpct_Basic%20definitions%20of%20Soils.pdf
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Систем на мерење на густината кај разни материјали (англиски)
- За специфичната тежина на агрегатите во градежништвото Архивирано на 6 март 2016 г. — Градежен факултет-Скопје (македонски)