Светислав Вуловиќ
| Светислав Вуловиќ | |
|---|---|
Слика од Вуловиќ | |
| Роден(а) | 29 ноември 1847 Ивањица, Кнежевство Србија |
| Починал(а) | 3 мај 1898 (возр. 50) Белград, Кралство Србија |
| Занимање | писател, педагог, and литературен критичарr |
| Потпис | |
Светислав Вуловиќ (Ивањица, 29 ноември 1847 – Белград, 3 мај 1898) бил српски литературен и театарски критичар, литературен историчар, ректор на Великата школа и академик.[1]
Биографија
[уреди | уреди извор]Основно училиште завршил во Ивањица и гимназија во Краљево. Дипломирал на Правниот факултет при Големата белградска школа, каде што дипломирал во 1868 година. По дипломирањето, работел во судот од 1868 до 1869 година а потоа од 1870 до 1881 година работел како професор во Белградската гимназија (со прекин за време на српско-османлиската војна од 1876-1878 година).[2] Работел како професор по историја на јужнословенската литература на Филозофскиот факултет при Големата школа од 1881 до 1898 година.[2] Бил ректор во учебната 1893/1894 година.[3]
Според Јован Деретиќ, тој бил „првиот критичар на форматот“ во српскиот реализам. Пишувал театарски рецензии („Од театарот“, 1879), литературна критика, студии за истакнати романтични поети (Његош, Сима Милутиновиќ, Бранко Радичевиќ и Ѓура Јакшиќ), за значајни литературни феномени („Уметничка приказна во најновата српска литература“, 1880) и студии за стари српски биографи. Се залагал за „природна критика“, за која германскиот критичар Лудвиг Берн бил негов модел. Литературните дела не ги оценувал според правила, туку според впечатоци а во својата критика внесувал и своја личност и чувства. Го проучувал литературното дело на писателите во врска со нивните биографии.
По основањето на Српската кралска академија, бил избран за еден од првите 16 редовни членови. Бил член на Српското учено друштво од 1879 година. Бил еден од основачите на Српската книжевна задруга во 1892 година. Бил член на Српското археолошко друштво од неговото основање во 1883 година.[4]
Соработувал во Вила, Раденик и Глас, Српската кралска академија.[2]
Починал во Белград на 3 мај 1898 година.
Во негова чест библиотеката во Ивањица го носи името „Светислав Вуловиќ“.
Личен живот
[уреди | уреди извор]Бил оженет со Милева Вуловиќ родена Котуровиќ (1853-1929).
Дела
[уреди | уреди извор]- Вуловиќ С., Литературна наука и проучување на словенските литератури - Белград : Кралска српска државна печатница, 1882 година.
- Вуловиќ С., Прилог кон познавањето на моменталната состојба на усната српска поезија Нешто повеќе за биографијата на Петар II Петровиќ Његош : Годишнина на Никола Ќупиќ; 7, 1885 година.
- Вуловиќ С., Прилог кон познавањето на актуелната состојба на усната српска поезија - Белград : Годишнина на Никола Чупиќ, 1885 г.
- Вуловиќ С., Прилог кон српската синтакса - Белград : Печатница на Прогресивната партија, 1887 година.
- Вуловиќ С., Бранко Радичевиќ : придонес кон историјата на новата српска литература - Во Белград : Крал. Српска државна печатница, 1890.
- Вуловиќ С., Белешки и мемоари : лингвистички, литературни, историски, фолклорни и други - Белград : Државна печатница на Кралството Србија, 1895 година.
- Вуловиќ С., СРПСКИ читател : за повисоки одделенија од српските гимназии и средни училишта, со настава по српски јазик и понова историја на литературата. Том 3 - [2-ро издание]. - Белград : Државна печатница, 1895 година.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Камерна изложба о Светиславу Вуловићу поводом 175 година од рођења“. www.sanu.ac.rs. Посетено на 2024-01-30.
- 1 2 3 Марковић, Никола. Два загрљена ума : преписка Светислава Вуловића и Кузмана Цветковића. Београд: Универзитетска библиотека "Светозар Марковић", 2003. стр. 5–7. ISBN 978-86-7301-008-3.
- ↑ „Biografija: Svetislav Vulović - osnivač književne kritike“. Opusteno.rs (српски). Посетено на 2023-01-31.
- ↑ Аноним (1884). „Чланови Српског археолошког друштва“. Старинар Српског археолошког друштва. 1: 8.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Биографија на веб-страницата на SANU
- Тркалезна маса „Книжевен историчар и критичар Светислав Вуловиќ (1847–1898)“ (САНУ, 24.06.2022)
| Академски функции | ||
|---|---|---|
| Претходник Димитрије Нешиќ |
Ректор Велика школа 1894. |
Наследник Коста Алковиќ |