Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Почетна страна)

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 134.828 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица

Гравитационен бран — бранување на закривеноста на време-просторот кој се придвижува како бранови, кои се движат од изворот. Можноста за постоење на гравитациони бранови е првпат спомната во 1893 година од страна на Оливер Хевисајд кој ја искористил споредбата меѓу обратнопропорционалноста на квадратот на законите за гравитација и електричество. Во 1905 година Анри Поанкаре прв ги преложил гравитационите бранови (ondes gravifiques) кои се оддадени од тела и се движат со брзина на светлината според Лоренцовите трансформации. Нивното постоење е предвидено во 1916 година од страна на Алберт Ајнштајн врз основа на теоријата на општата релативност, гравитационите бранови ја пренесуваат енергијата како „гравитационо зрачење“. Постоењето на гравитационите бранови е можна последица на Лоренцовата коваријанса на општата релативност бидејќи ја воведува идејата за конечна брзина на движењето и физичките заемодејства со тоа движење. За споредба, гравитационите бранови не можат да постојат во Њутновата теорија за гравитација, која тврди дека физичките заемодејства се движат со бесонечни бризини.

Пред директонот забележување на гравитационите бранови имало непосредни докази за нивното постоење. На пример, мерењата на Хулс–Тејлоровиот двоен систем предвидувале дека гравитационите броеви се повеќе од хипотетичка замисла. Можните извори за забележување на гравитационите бранови биле системите од двојни ѕвезди составени од бели џуџиња, неутронски ѕвезди и црни дупки. На 11 февруари 2016 година, здружените екипи во соработка ЛИГО и Вирго објавиле дека успеале за првпат директно да ги забележат гравитационите бранови кои потекнувале од пар на црни дупки кои биле во процес на спојување, користејќи ги детекторите на Напредниот ЛИГО. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот
Яйца всмятку или денатурация альбумина.jpg
Разградувањето на белковински молекули во фрагменти води до нивна кристализација и појавата на сложени структури во капката.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Состав на воздухот
На денешен ден…

Денес е 24 март 2023 г.

Настани:

1783  Шпанија ја призна независноста на САД.
1882  Германскиот бактериолог Роберт Кох објави дека го изолирал бацилот на туберкулозата.
1923  Грција станува република.
1949  Во Скопје е основан Државниот ансамбл на народни игри и песни на Народна Република Македонија, од 1953 г. наречен „Танец“.
1972  Велика Британија воспостави директна контрола во Северна Ирска за да ги спречи конфликтите на паравоените групи на римокатолиците и протестантите.
1976  Во Аргентина е извршен воен удар против претседателката Изабела Перон.
1980  Салвадорскиот надбискуп Оскар Ромеро е убиен од страна на десничарски терористи.
1990  Шри Ланка ја напуштија 2.000 индиски војници, последни од контигентот од 50.000, кои две и пол години безуспешно се обидуваа да помогнат во напорите за ставање крај на вооруженото востание на тамилските герилци против централните власти во Коломбо.
1993  Езер Вајцман е избран за седми претседател на Израел.
1997  Во Скопје започна главната Конференција за првата мултинационална воена вежба, што се одржа во Република Македонија од 11 до 17.05.1997 година - „Спасител '97“.
1997  Генералниот секретар на НАТО, Хавиер Солана допатува во прва официјална посета на Република Македонија.
1999  Започна бомбардирањето на СР Југославија во воената операција „Сојузничка сила“ со која силите на НАТО алијансата ја протераа југословенската војска и полиција од територијата на српската покраина Косово.
1999  39 луѓе загинаа кога белгиски транспортен камион кој превезувал брашно и маргарин се запалил во тунелот Монблански тунел.

Родени:

1494  Георгиј Агрикола — германски научник.
1782  Орест Кипренски — руски уметник.
1820  Александар Бекерел — француски физичар.
1834  Вилијам Морис — англиски писател.
1848  Јован Атанацковиќ — српски генерал.
1870  Петар Кушев — македонски лекар.
1874  Хари Худини — американски илузионист.
1887  Роско Арбакл — американски глумец и режисер.
1897  Вилхелм Рајх — австриски психоаналитичар.
1911  Џозеф Барбера — американски аниматор и режисер.
1919  Ристо Ѓорѓевски — македонски психолог.
1921  Василиј Смислов — советски шахист.
1926  Дарио Фо — италијански писател.
1930  Стив Меквин — американски глумец.
1937  Фејзи Бојку — македонски писател за деца.
1938  Холгер Шукај — германски рок-музичар.
1944  Воислав Коштуница — српски премиер.
1956  Стив Балмер — американски бизнисмен.
1963  Џо Думарс — американски кошаркар.
1973  Владимир Шмицер — чешки фудбалер.
1978  Томаш Ујфалуши — чешки фудбалер.
1981  Адам Вилер — американски борач.
1984  Крис Бош — американски кошаркар.
1986  Наталија Дил — бразилска глумица.
1988  Клас Лодевик — белгиски велосипедист.
1989  Андреј Семенов — руски фудбалер.

Починале:

1603  Елизабета I — англиска кралица
1905  Жил Верн — француски писател.
1946  Александар Алехин — руски шаховски велемајстор, еден од најголемите шахисти во историјата.
1971  Арне Јакобсен — дански архитект.
1980  Оскар Ромеро — салвадорски архиепископ.
2008  Борис Дворник — хрватски глумец.
2008  Ричард Видмарк — американски глумец.
2016  Јохан Кројф — холандски фудбалер.
2018  Јосип Ваништа — хрватски сликар.
2021  Власта Велисављевиќ — српски глумец.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Збратимени проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Commons-logo.svg
Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Wikinews-logo-51px.png
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Wiktionary-logo-51px.gif
Викиречник
Речник и лексикон
Wikiquote-logo-51px.png
Викицитат
Збирка на цитати
Wikibooks-logo-35px.png
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Wikisource-logo.png
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Wikispecies-logo-35px.png
Викивидови
Именик на видови
Wikiversity-logo-41px.png
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Wikimedia-logo-35px.png
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Wikidata-logo.svg
Википодатоци
База на слободни знаења
Wikivoyage-logo.svg
Википатување
Отворен туристички водич