Поска

Од Википедија — слободната енциклопедија
Чаша модерна поска со мраз

Поска бил антички римски пијалок направен со мешање на вински оцет и вода. Цврсто, но помалку хранливо и вкусно од виното, бил типичен пијалок за војниците, пониските класи и робовите.

Етимологија и подоцнежни елаборати[уреди | уреди извор]

Зборот поска е изведен или од латинскиот potor („да се пие“) или од грчкиот epoxos („многу остар“).[1] Бидејќи на Грците им недостигал збор за поска, изворите напишани на грчки, како што се Плутарх и евангелијата, го користат зборот οξος (oxos, „оцет“) на негово место (преведен како acetum во Библијата Вулгата). Зборот на крајот мигрирал на грчки од околу шестиот век од нашата ера наваму, бидејќи византиската војска ја продолжила римската традиција, пиејќи го она што тие го нарекле phouska. Овој збор (понекогаш преведен phoukas) во некои контексти може да значи пиво.

Она што секако значеше првично, како латинскиот поска, беше оцет и вода, редовниот пијалок на класичната римска војска во лошите денови. Така, Аетиј дава, а Павле од Егина повторува, рецепт за „вкусна и лаксативна фушка“ која вклучува ким, семе од анасон, пениројал, семе од целер, анасон, мајчина душица, скамони и сол што треба да се додаде во основната течност, што е експлицитно наречен оксикратон „оцет разреден со вода“.[2]

Употреба[уреди | уреди извор]

Широката употреба на поската е потврдена со бројни спомнувања во античките извори, почнувајќи од Природната историја на Плиниј Постариот до комедиите на Плавт. Кога биле на кампања, генералите и императорите можеле да ја покажат својата солидарност со обичните војници пиејќи поска, како што тоа го правел Катон Постариот (како што е забележан од Плутарх) и императорот Адријан, кој според Historia Augusta „всушност водел војнички живот […], по примерот на Сципион Емилијан, Метелус и неговиот сопствен посвоител татко Трајан, јаделе на отворено сланина, сирење и оцет“. Декретот од 360 н.е. наредил пониските армиски чинови да пијат поска и вино наизменични денови.[3]

Џироламо Кардано, во својот Encomium Neronis од 1562 година, ја припишува супериорноста на римските војски на само три фактори: големите количини на давачки, нивната цврстина и способност да носат големи тежини поради обуката и добрата храна, како што биле солено свинско месо, сирење, и употребата на поска како пијалок.[4]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Белешки[уреди | уреди извор]

  1. Roth, Jonathan. The Logistics of the Roman Army at War (264 B.C.-A.D. 235), BRILL, 1999, pp. 37-38. ISBN 90-04-11271-5
  2. Dalby, Andrew (2010). Tastes of Byzantium: The Cuisine of a Legendary Empire, I.B. Tauris, 2010, pp. 25 and 90-91, citing Aetius, Medicine 3.81, and Paul of Aegina, Medical Epitome 7.5.10.
  3. Dalby, Andrew (2003). "Posca" entry in Food in the Ancient World from A to Z, Routledge, 2003, p. 270. ISBN 0-415-23259-7
  4. Cardano, Girolamo. Emperor Nero: Son of Promise, Child of Hope (translated by Angelo Paratico), Gingko Edizioni, Verona, 2019, pp.185-6. ISBN 978-1689118538