Порт Вила
| Порт Вила Port Vila | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| град | ||||||
Од горе, лево кон десно: – птичја перспектива на Порт Вила, Парламент, Простаниште и Градско собрание. | ||||||
| ||||||
| Држава |  Вануату | |||||
| Покраина | Шефа | |||||
| Остров | Ефате | |||||
| Управа | ||||||
| • Градоначалник | Џени Регенвану | |||||
| Површина | ||||||
| • Вкупна | 23,6 км2 (91 ми2) | |||||
| Надм. вис. | 59 м | |||||
| Население (2020)[1] | ||||||
| • Вкупно | 49.034 | |||||
| • Густина | 210/км2 (540/ми2) | |||||
| Час. појас | VUT (UTC+11) | |||||
Порт Вила (англиски, француски и бислама: Port Vila), или едноставно Вила е главен град на Вануату, а воедно и најголем град во државата. Се наоѓа на островот Ефате, во провинцијата Шефа .
Населението на градот било 49.034 заклучно со пописот во 2020 година, [2] односно во Порт Вила живееле16,3% од населението на државата.
Лоциран на источниот брег на островот Ефате, Порт Вила е економски и трговски центар на Вануату. Градоначалничката е Џени Регенвану од Партијата на земјата и правдата, првата жена на оваа позиција, избрана во август 2024 година. Нејзин заменик е Мари Луиз Милн, од Зелената конфедерација . [3]
Име
[уреди | уреди извор]Месното население градот најчесто го нарекува едноставно како „Вила“, без разлика на кој јазик зборуваат. [4] [5] [6]
Името на областа е Ефил на мајчиниот јужноефатејски јазик и Ифира на соседниот меле-филански јазик .
Историја
[уреди | уреди извор]Меланезиските народи ја населиле областа на Порт Вила пред илјадници години. Во есента 2004 година, археолошката експедиција позната како Теума открила гробница од 25 гробови во кои имало триесетина скелети на членови на културата Лапита . Парчињата керамика пронајдени на локалитетот се датирани во 13 век п.н.е.
Островот Ефете бил мапиран во 1774 година од страна на Џејмс Кук, кој го нарекол островот Сендвич. Експедицијата на Кук не застанала, но забележа присуство на добри пристаништа и земја ја сметале за погодна за европско населување. Кон крајот на 19 век, кога островите биле познати како Нови Хебриди, Британците првично имале доминантно европско присуство. Сепак, до 1890-тите, економската рамнотежа почнала да ги фаворизира Французите, кои основале големи плантажи. Францускиот државјанин Фердинанд Шевиљард почнал да купува и расчистува земјиште околу Порт Вила за да биде пренаменето во најголемата француска плантажа на островот. Наместо тоа, таа била претворена во општина Франсвил, која прогласила независност на 9 август 1889 година, иако тоа траело само до јуни следната година.
По 1887 година, територијата била заеднички управувана од Французите и Британците . Ова било формализирано во 1906 година како англо-француско владение . За време на Втората светска војна, Порт Вила беше американска и австралиска воздушна база.
Географија
[уреди | уреди извор]Клима
[уреди | уреди извор]Порт Вила има тропска клима, поконкретно тропска клима со дождовни шуми, со значително повлажни и посуви месеци. Со оглед на тоа што ветрови се речиси постојани и циклоните не се ретки во Порт Вила, климата не е екваторијална, туку поморска тропска клима. [7] Највлажниот месец е март. Најсушен месец е септември. Во една просечна година има 153 влажни денови. Температурите не варираат многу во текот на годината, а рекордната е 35.6 °C (96.1 °F) . Најладниот месец, јули, има просечен максимум од 27 °C (80.6 °F) и просечно ниско ниво од 18 °C (64.4 °F) . Најтоплиот месец, февруари, има просечен максимум од 31.2 °C (88.2 °F) и просечно ниско ниво од 23 °C (73.4 °F) . Рекордно ниско ниво за Порт Вила е 8.5 °C (47.3 °F) . Влажноста често е висока.
| Климатски податоци за Порт Вила | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Месец | Јан | Фев | Мар | Апр | Мај | Јун | Јул | Авг | Сеп | Окт | Ное | Дек | Годишно |
| Највисока забележана °C (°F) | 35.0 (95) |
33.9 (93) |
33.5 (92.3) |
32.5 (90.5) |
31.1 (88) |
32.0 (89.6) |
34.3 (93.7) |
32.0 (89.6) |
31.5 (88.7) |
31.2 (88.2) |
33.0 (91.4) |
35.6 (96.1) |
35.6 (96.1) |
| Прос. висока °C (°F) | 31.3 (88.3) |
31.2 (88.2) |
30.8 (87.4) |
29.9 (85.8) |
28.8 (83.8) |
27.4 (81.3) |
26.4 (79.5) |
27.0 (80.6) |
27.7 (81.9) |
28.5 (83.3) |
29.2 (84.6) |
30.7 (87.3) |
29.1 (84.4) |
| Сред. дневна °C (°F) | 26.4 (79.5) |
26.5 (79.7) |
26.3 (79.3) |
25.3 (77.5) |
24.1 (75.4) |
23.0 (73.4) |
22.1 (71.8) |
22.0 (71.6) |
22.7 (72.9) |
23.4 (74.1) |
24.6 (76.3) |
25.7 (78.3) |
24.3 (75.7) |
| Прос. ниска °C (°F) | 22.5 (72.5) |
23.0 (73.4) |
22.6 (72.7) |
22.0 (71.6) |
20.2 (68.4) |
19.8 (67.6) |
18.2 (64.8) |
18.0 (64.4) |
18.4 (65.1) |
19.6 (67.3) |
20.7 (69.3) |
21.7 (71.1) |
20.5 (68.9) |
| Најниска забележана °C (°F) | 15.8 (60.4) |
15.0 (59) |
16.3 (61.3) |
14.5 (58.1) |
13.4 (56.1) |
10.0 (50) |
8.5 (47.3) |
10.0 (50) |
9.9 (49.8) |
11.0 (51.8) |
12.6 (54.7) |
15.2 (59.4) |
8.5 (47.3) |
| Прос. дожд мм (ин) | 316.1 (12.445) |
273.7 (10.776) |
320.9 (12.634) |
255.2 (10.047) |
210.3 (8.28) |
180.0 (7.087) |
94.4 (3.717) |
87.4 (3.441) |
87.3 (3.437) |
134.1 (5.28) |
192.3 (7.571) |
187.2 (7.37) |
2.338,9 (92,085) |
| Прос. бр. дождливи денови (≥ 1.0 mm) | 15.4 | 16.6 | 18.5 | 17.1 | 12.9 | 11.3 | 10.3 | 9.8 | 8.1 | 8.4 | 12.1 | 13.2 | 153.7 |
| Прос. релативна влажност (%) | 84 | 85 | 86 | 87 | 85 | 85 | 83 | 82 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 |
| Сред. бр. сончеви часови месечно | 220.1 | 155.4 | 198.4 | 165.0 | 170.5 | 162.0 | 148.8 | 167.4 | 174.0 | 198.4 | 180.0 | 195.3 | 2.135,3 |
| Сред. бр. сончеви часови дневно | 7.1 | 5.5 | 6.4 | 5.5 | 5.5 | 5.4 | 4.8 | 5.4 | 5.8 | 6.4 | 6.0 | 6.3 | 5.8 |
| Извор бр. 1: Deutscher Wetterdienst[8] | |||||||||||||
| Извор бр. 2: Time and Date (dewpoints, between 2005–2015)[9] | |||||||||||||
Население
[уреди | уреди извор]Демографија
[уреди | уреди извор]
Населението на градот е околу 45.000. Народот е претежно со меланезиско потекло, со мало полинезиско, азиско, австралиско и европско население, главно француско и британско.
Јазици
[уреди | уреди извор]Порт Вила е дом на многу јазици, што ја одразува високата јазична разновидност на земјата.
Лингва франка на главниот град е бислама, но нашироко се зборуваат и англиски и француски.
Голем број староседелски јазици се зборуваат во главниот град, бидејќи луѓето од руралните области доаѓаат да живеат во градот, привремено или трајно.
Религија
[уреди | уреди извор]Христијанството е доминантна религија низ Вануату, која ја следат повеќе од 90% од населението. Најголемата деноминација е Презвитеријанската црква во Вануату, проследена со една третина од населението. Римокатолицизмот и црквата во Меланезија се исто така вообичаени, секој по околу 15%. Катедрала Сакре-Кор е модерна римокатоличка катедрала во Порт Вила. Седиштето на Епархијата на Порт Вила, [10] црквата е посветена на Светото Срце Исусово . [11]
Галерија
[уреди | уреди извор]-
Пресбетаријанска црква -
Цртежи спроти пазарот -
Вануатски парламент -
Меморијал спроти зградата на парламентот -
Пазар -
Пазар -
Пошта -
Природно пристаниште -
Градско собрание
Транспорт
[уреди | уреди извор]Порт Вила ја опслужува меѓународниот аеродром Бауерфилд, со услуги на многу патнички и карго авиокомпании, вклучително и неколку странски.
Збратимени градови
[уреди | уреди извор]Порт Вила е збратимена со:
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „2020 National Population and Housing Census – Basic Tables Report, Volume 1, Version 2“ (PDF). vnso.gov.vu. Vanuatu National Statistics Office. 2021-11-17. Архивирано од изворникот (PDF) на 5 September 2023. Посетено на 2023-09-05.
- ↑ „2020 National Population and Housing Census – Basic Tables Report, Volume 1, Version 2“ (PDF). vnso.gov.vu. Vanuatu National Statistics Office. 2021-11-17. Архивирано од изворникот (PDF) на 5 September 2023. Посетено на 2023-09-05.
- ↑ Roberts, Anita (6 August 2024). „First female Mayor urges respect for PVCC“. Daily Post. Архивирано од изворникот на 9 August 2024. Посетено на 9 August 2024.
- ↑ „Port-Vila pronunciation: How to pronounce Port-Vila in French, English“. Forvo.com (англиски). Посетено на 2024-12-06.
- ↑ „How to pronounce Port Vila in English – Definition of Port Vila in English“. Forvo.com (англиски). Архивирано од изворникот на 11 September 2015. Посетено на 2024-12-06.
- ↑ „Definition of PORT-VILA“. www.merriam-webster.com (англиски). Архивирано од изворникот на 20 February 2010. Посетено на 2024-12-06.
- ↑ "Climatologie" by Pierre Estienne and Alain Godard, Éditions Armand Colin (ISBN 2-200-31042-0), "CHAPITRE XVI 1. Les climats équatoriaux et subéquatoriaux 2. Les climats tropicaux 3. Les climats d'alizé 4. Les climats de montagne LES CLIMATS DE LA ZONE INTERTROPICALE : LES VARIÉTÉS", pages 314, 315 and 322.
- ↑ „Klimatafel von Vila (Int. Flugh.) / Insel Efaté / Vanuatu (Neue Hebriden)“ (PDF). Baseline climate means (1961–1990) from stations all over the world (германски). Deutscher Wetterdienst. March 2014. Архивирано од изворникот (PDF) на 10 May 2017. Посетено на 22 November 2016.
- ↑ „Climate & Weather Averages at Bauerfield Efate weather station (91557)“. Time and Date. Архивирано од изворникот 6 February 2022. Посетено на 6 February 2022.
- ↑ „Cathédrale du Sacré-Coeur“. GCatholic.org. Архивирано од изворникот на 4 February 2014. Посетено на 9 May 2013.
- ↑ Les Missions catholiques (француски). 1938. стр. 294.
- ↑ „Sister cities between Borabora and Port Vila“. Daily Post. 2019-05-11. Архивирано од изворникот 20 July 2020. Посетено на 2020-07-20.
- ↑ 13,0 13,1 „New Caledonia Enhances Ties With Vanuatu Capital City“. pireport.org. Pacific Islands Report. 2017-03-13. Архивирано од изворникот на 20 July 2020. Посетено на 2020-07-20.
- ↑ „Foshan doctors here to treat children“. sista.com.vu. Sista. 2020-01-10. Архивирано од изворникот 20 July 2020. Посетено на 2020-07-20.
- ↑ „Mayor Sumptoh to renew 22-year-old relations with Shanghai“. Daily Post. 2016-10-15. Архивирано од изворникот 20 July 2020. Посетено на 2020-07-20.
- ↑ „银川市友好城市及交流合作情况“. yinchuan.gov.cn (кинески). Yinchuan. Архивирано од изворникот 16 June 2022. Посетено на 2020-07-20.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Порт Вила на vanuatu.travel