Полска Брајова азбука

Од Википедија — слободната енциклопедија
Полско Брајово
Тип
азбука
Јазициполски
Сродни писма
Матични системи
Брајово писмо
  • Полско Брајово
ISO 15924
Уникод

Полското Брајово писмо (alfabet Braille) е Брајова азбука за пишување на полскиот јазик. Се заснова на меѓународни конвенции со Брајово писмо, со следниве проширувања:[1]

Основна

буква
⠁ (braille pattern dots-1)

a
⠉ (braille pattern dots-14)

c
⠑ (braille pattern dots-15)

e
⠇ (braille pattern dots-123)

l
⠝ (braille pattern dots-1345)

n
⠎ (braille pattern dots-234)

s
⠥ (braille pattern dots-136)

u
⠽ (braille pattern dots-13456)

y
⠵ (braille pattern dots-1356)

z
Изведена

буква
⠡ (braille pattern dots-16)

ą
⠩ (braille pattern dots-146)

ć
⠱ (braille pattern dots-156)

ę
⠣ (braille pattern dots-126)

ł
⠹ (braille pattern dots-1456)

ń
⠪ (braille pattern dots-246)

ś
⠬ (braille pattern dots-346)

ó
⠯ (braille pattern dots-12346)

ż
⠮ (braille pattern dots-2346)

ź

Тоа е, за буквите од првата и втората деценија од Брајовото писмо (a, c, e, l, n, s), дијакритикот се запишува како точка 6, а секоја точка 3 се отстранува (или, еквивалентно, се преместува во позиција 6) - тоа е, основното писмо е преместено во четвртата деценија. За буквите од третата декада (u, y, z), кои веќе имаат точка 6, изведбата е огледална слика. Ó е изведено од u, што е како се изговара (исто така, огледалната слика на o е веќе направена). Неколку од овие конвенции се користат на литвански Брајово писмо.

Форма на Брајово писмо[уреди | уреди извор]

Формата на Брајово писмо била адаптирана на полскиот јазик до 1957 година.[2]

Азбука[уреди | уреди извор]

Целосната азбука е:

⠁ (braille pattern dots-1)

a
⠡ (braille pattern dots-16)

ą
⠃ (braille pattern dots-12)

b
⠉ (braille pattern dots-14)

c
⠩ (braille pattern dots-146)

ć
⠙ (braille pattern dots-145)

d
⠑ (braille pattern dots-15)

e
⠱ (braille pattern dots-156)

ę
⠋ (braille pattern dots-124)

f
⠛ (braille pattern dots-1245)

g
⠓ (braille pattern dots-125)

h
⠊ (braille pattern dots-24)

i
⠚ (braille pattern dots-245)

j
⠅ (braille pattern dots-13)

k
⠇ (braille pattern dots-123)

l
⠣ (braille pattern dots-126)

ł
⠍ (braille pattern dots-134)

m
⠝ (braille pattern dots-1345)

n
⠹ (braille pattern dots-1456)

ń
⠕ (braille pattern dots-135)

o
⠬ (braille pattern dots-346)

ó
⠏ (braille pattern dots-1234)

p
⠗ (braille pattern dots-1235)

r
⠎ (braille pattern dots-234)

s
⠪ (braille pattern dots-246)

ś
⠞ (braille pattern dots-2345)

t
⠥ (braille pattern dots-136)

u
⠺ (braille pattern dots-2456)

w
⠽ (braille pattern dots-13456)

y
⠵ (braille pattern dots-1356)

z
{⠯ (braille pattern dots-12346)

ż
⠮ (braille pattern dots-2346)

ź

Диграфите за печатење во z се напишани како две букви и со ⠉ : ⠉ ⠵ cz, ⠗ rz, ⠎ sz .

Интерпункција[уреди | уреди извор]

⠂ (braille pattern dots-2)

,
⠄ (braille pattern dots-3)

.   '
⠆ (braille pattern dots-23)

 ;
⠒ (braille pattern dots-25)

 :
⠢ (braille pattern dots-26)

 ?
⠖ (braille pattern dots-235)

 !
⠤ (braille pattern dots-36)

-   —
⠜ (braille pattern dots-345)

@
⠔ (braille pattern dots-35)

*
⠲ (braille pattern dots-256)

/
⠫ (braille pattern dots-1246)

\
⠈ (braille pattern dots-4)⠼ (braille pattern dots-3456)

#
⠢ (braille pattern dots-26)⠢ (braille pattern dots-26)

⠼ (braille pattern dots-3456)⠚ (braille pattern dots-245)⠴ (braille pattern dots-356)

 %
⠼ (braille pattern dots-3456)⠚ (braille pattern dots-245)⠴ (braille pattern dots-356)⠴ (braille pattern dots-356)

⠴ (braille pattern dots-356)

°
⠔ (braille pattern dots-35)

⠔ (braille pattern dots-35)⠔ (braille pattern dots-35)

⠲ (braille pattern dots-256)

$
⠈ (braille pattern dots-4)⠉ (braille pattern dots-14)

¢
⠈ (braille pattern dots-4)⠇ (braille pattern dots-123)

⠈ (braille pattern dots-4)⠑ (braille pattern dots-15)

⠘ (braille pattern dots-45)⠉ (braille pattern dots-14)

©
⠘ (braille pattern dots-45)⠞ (braille pattern dots-2345)

Интерпункција во пар
⠦ (braille pattern dots-236)⠀ (braille pattern blank)⠴ (braille pattern dots-356)

“ ... ”
⠠ (braille pattern dots-6)⠦ (braille pattern dots-236)⠀ (braille pattern blank)⠴ (braille pattern dots-356)⠄ (braille pattern dots-3)

‘ ... ’
⠶ (braille pattern dots-2356)⠀ (braille pattern blank)⠶ (braille pattern dots-2356)

( ... )
⠶ (braille pattern dots-2356)⠄ (braille pattern dots-3)⠀ (braille pattern blank)⠠ (braille pattern dots-6)⠶ (braille pattern dots-2356)

{ ... } (?)
⠷ (braille pattern dots-12356)⠀ (braille pattern blank)⠾ (braille pattern dots-23456)

[ ... ]
⠷ (braille pattern dots-12356)⠄ (braille pattern dots-3)⠀ (braille pattern blank)⠠ (braille pattern dots-6)⠾ (braille pattern dots-23456)

...

Форматирање[уреди | уреди извор]

⠨ (braille pattern dots-46)

(cap)
⠠ (braille pattern dots-6)

(l.c.)
⠸ (braille pattern dots-456)

(emph.)

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

  • [1] Архивирано на 4 март 2016 г. (детална сметка за збивање сложување на полска Брајова азбука)
  • [2] Брајов преведувач on-line (Претворање на внесен текст на брајовите знаци, полн со полска нотација.)

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 9 јули 2021. Посетено на 2021-07-03.
  2. Morrissey, Patrick (October 1957). „Reading Braille in Foreign Languages“. The Modern Language Journal. 41 (6): 266. doi:10.1111/j.1540-4781.1957.tb01695.x. JSTOR 321522.