Полибазит
Полибазит | |
---|---|
![]() | |
Категорија | минерал |
Распознавање | |
Боја | Црна со темна рубин нијансачелик црна |
Кристален систем | политип |
Полибазитот е редок минерал кој припаѓа на сребрените сулфосоли. Формира изоморфна серија со пирцеит (Cu(Ag,Cu)6 Ag9 As2S11). Многу кревка, лесно се распаѓа. Се распаѓа во азотна киселина.
Кристалографија
[уреди | уреди извор]Точка група | 2/m — призматичен |
---|---|
Вселенска група | B2/m (B1 1 2/m) [C2/m] {C1 2/m 1} |
Сингонија | Моноклиника |
Параметри на клетките | a = 26,17Å, b = 15,11Å, c = 23,89Å
β = 90° |
Став | a:b:c = 1,732: 1: 1.581 |
Волумен на единица ќелија | V 9,446,79 ų (пресметано од параметрите на единицата ќелија) |
Оптички својства
[уреди | уреди извор]Тип | со две оски (-) |
---|---|
Оптичка анизотропија | умерено |
Боја во рефлектираната светлина | сива, бела |
Плеохроизам | слаб |
Внатрешни рефлекси | црвено |
Форми на распределба
[уреди | уреди извор]Полибазитот[1] формира кристали во форма на плочи или кратки шестоаголни или триаголни призми, со лица (001), (100), (110), (111) кои преовладуваат. Формира ситнозрнести агрегати, тенки жили, кори.
Образование
[уреди | уреди извор]Потеклото е хидротермално, кое се јавува во вените на рудата заедно со другите сребрени сулфосоли. Поврзано со галенит, пираргирит, стефанит, аргентит, фрибергит и акантит.
Хемиски состав
[уреди | уреди извор]Полибазит и пирсеит (Cu(Ag,Cu) 6 Ag9As2S11) формираат изоморфна серија. Полибазитот најчесто содржи мешавина од арсен, а пирсеит содржи мешавина од антимон. Покрај арсенот, полибазитот содржи нечистотии од железо, цинк, бизмут и олово.
Наоѓалишта
[уреди | уреди извор]Полибазит е пронајден во Јахимов и Прибрам ( Чешка Република ); Далнегорск (Русија); Харц, Фрајберг, Јохангеоргенштад (Саксонија, Германија); Бајска-Штјанчице (Словачка); Закатекас, Гуанахуато и Дуранго (Мексико); Невада, Колорадо, Монтана, Ајдахо и Аризона (САД); Онтарио (Канада); Трес Пунтасе (Чиле); Рудникот Охината (Јапонија).
Литература
[уреди | уреди извор]- Пенфилд (1896), Американско списание за наука: 2: 17.
- Ван Хорн (1911), Американско списание за наука: 32: 40.
- Palache, Charles, Harry Berman & Clifford Frondel (1944), The System of Mineralogy of James Dwight Dana и Edward Salisbury Dana Yale University 1837-1892, Volume I: Elements, Sulfides, Sulfosalts, Oxides. Џон Вајли и синови, Inc. , Њујорк. 7. издание, преработено и зголемено: 351–353.
- Евајн, М. , Л. Бинди и С. Менчети (2006): Структурна сложеност кај минералите: збратимување, политипизам и нарушување во кристалната структура на полибазитот, (Ag,Cu)16(Sb,As)2S11. Acta Cryst. Б62, 447-456.
- Бинди, Лука, Мишел Евејн, Пол Г. Spry, and Silvio Menchett (2007) Групата на минерали од перцеит-полибазит: Кристална хемија и нови правила за номенклатура. Американски минералолог, 92, 918-925.
- Лука Бинди и Силвио Менчети (2009): Додавање дополнителна сложеност на структурата на полибазитот: Улогата на Ag во слојот Б на политипот -M2a2b2c. Американски минералолог, 94, 151-155.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ polybasite, n. Oxford University Press. 2023-03-02.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- http://wiki.web.ru/wiki/ПолибазитАрхивирано на 14 јуни 2021 г.
- http://webmineral.com/data/Polybasite.shtmlАрхивирано на 20 октомври 2017 г.
- http://www.mindat.org/min-3256.htmlАрхивирано на 6 октомври 2016 г.
- http://www.mineralienatlas.de/lexikon/index.php/MineralData?mineral=Polybasite
- http://database.iem.ac.ru/mincryst/rus/s_carta.php? Архивирано на 24 јули 2017 г. %F0%CF%CC%C9%C2%C1%DA%C9%D4Архивирано на 24 јули 2017 г.