Подмет-прирок-предмет

Од Википедија — слободната енциклопедија
збороред македонски
пример
застапеност
кај јазиците[1][2]
јазици
SOV Томе писмо носи. 45%
 
хинди, јапонски, латински
SVO Томе носи писмо. 42%
 
македонски, англиски, кинески
VSO Носи Томе писмо. 9%
 
хебрејски, ирски, запотечки
VOS Носи писмо Томе. 3%
 
фиџиски, малгашки
OVS Писмо носи Томе. 1%
 
апалајски, тамилски
OSV Писмо Томе носи. 0% јамамадиски, вараоански
Јазична типологија
морфолошка типологија
изолативен јазик
синтетичен јазик
полисинтетичен јазик
флективен јазик
аглутинативен јазик
морфосинтаксна типологија
морфосинтаксно порамнување
номинативно-акузативен јазик
ергативно-апсолутивен јазик
поделба на ергативност
австронезиско порамнување
активно-статичен јазик
тродолен јазик
номинативно-апсолутивен јазик
директно-спротивен јазик
синтаксен центар
улога тета
збороред
прирок-предмет
подмет-прирок-предмет
прирок-подмет-предмет
прирок-предмет-подмет
предмет-прирок
подмет-предмет-прирок
предмет-подмет-прирок
предмет-прирок-подмет
време-начин-место
место-начин-време

Подмет-прирок-предмет (меѓ. крат. SVO, од анг. subject–verb–object) — еден од најчесто застапените зборореди меѓу јазиците. Овој редослед заедно со подмет-предмет-прирок се застапени кај 75% од светските јазици.[3] Овој редослед најчесто се користи и кај сите креолски јазици, што укажува дека овој збороред е очигледен за човековата психологија.[4] Пример за овој редослед е реченицата „Томе јаде јаболка“, каде на прво место се наоѓа вршителот на дејството, проследено од глаголот и предметот.

Примери[уреди | уреди извор]

Јазици кај кои најчесто се користи овој збороред се: македонскиот, албанскиот, англискиот, грчкиот, естонскиот, италијанскиот, јаванскиот, кинескиот, кмрескиот, латвискиот, полскиот, португалскиот, тајландскиот, финскиот, францускиот, хебрејскиот и многу други.

Англиски јазик
реченица He eats an apple.
зборови He eats an apple.
глос тој јаде јаболко
делови подмет прирок предмет
превод Тој јаде јаболко.
Полски јазик
реченица On zjadł jabłko.
зборови On zjadł jabłko.
глос тој изел јаболко
делови подмет прирок предмет
превод Тој изел јаболко.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Introducing English Linguistics International Student Edition by Charles F. Meyer
  2. Russell Tomlin, "Basic Word Order: Functional Principles", Croom Helm, London, 1986, page 22
  3. Crystal, David (1997). The Cambridge Encyclopedia of Language (2. изд.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-55967-7.
  4. Diamond, Jar The Rise and Fall of the Third Chimpanzee. p. 143

Поврзано[уреди | уреди извор]