Поглавје XVI од Повелбата на Обединетите нации
Поглавје XVI од Повелбата на Обединетите нации содржи разни одредби со кои се забрануваат тајни договори, воспоставување на Повелбата на ООН како врховна над сите други договори и обезбедување привилегии и имунитети на службеници и претставници на ООН .
Член 102
[уреди | уреди извор]Член 102 забранува тајни договори. Според овој напис, сите меѓународни договори мора да бидат регистрирани и објавени од Секретаријатот на ООН. Во написот се вели и дека тајните договори склучени со кршење на оваа одредба се неизводливи пред органите на ООН. Се верувало дека тајните договори играле улога во настаните што довеле до Првата светска војна. Соодветно на тоа, американскиот претседател Вудроу Вилсон предложил да се забранат во 1910-тите, а Друштвото на народите создала специјално биро за регистрација на договори под Генералниот секретар на Друштвото на народите и одвоила дел од весникот на Друштвото на народите за објавување на договорите.[1] Член 18 од Пактот на Друштвото на народите вели дека „Секој договор или меѓународен ангажман склучен во понатамошниот текст од кој било член на Лигата ќе биде веднаш регистриран во Секретаријатот и ќе биде објавен од него што е можно поскоро. Ниту еден таков договор или меѓународен ангажман нема да биде обврзувачки сè додека не биде регистриран“, така што членот 102 во основа е продолжение на оваа политика.
Член 103
[уреди | уреди извор]Во членот 103 се вели дека обврските на членките според Повелбата на ООН ги надминуваат нивните обврски според кој било друг договор. Така, земјите не можат да користат други договори (како што е Северноатлантскиот договор ) за да ги надминат своите обврски за Повелбата на ООН, факт што се искористил за да се доведе во прашање законитоста на воените дејствија спроведени под покровителство на регионалната организација, како што е бомбардирањето на НАТО во 1999 година на Сојузна Република Југославија .[2] Слично на тоа, Кипарските Грци и грчките влади тврделе дека турската воена интервенција, иако е овластена според Договорот за гаранција од 1960 година за одржување на статус кво на Кипар (види спор за Кипар ), била забранета со забраните на Повелбата на ООН за употреба на сила, кои биле врховни според членот 103.[3] Член 103 е исто така се искористил од страна на Советот за безбедност на ОН, во донесувањето на Резолуцијата 1696која му помогнала на Иран да добие право на збогатување на ураниум во рамките на Договорот за јадрено неширење .
Членот 103 е аналоген на Пактот од Лигата на народите, член 20, според кој „Членовите на Лигата поединечно се согласуваат дека овој пакт е прифатен како укинување на сите обврски или разбирање, меѓусебно, што не се во согласност со условите од нив, и свечено се обврзуваат дека тие нема да склучува никакви ангажмани што не се во согласност со условите за тоа “. Целта на двата члена била да се воспостави „супер договор“ на ист начин како што клаузулата за надмоќ на Уставот на Соединетите држави го утврдува Уставот како врховен закон на земјата. Ова толкување е потврдено од Меѓународниот суд на правдата.[4]
Членови 104 и 105
[уреди | уреди извор]Членовите 104 и 105 предвидуваат привилегии и имунитети на ООН и нејзините службеници и претставници. Користењето на овој имунитет бил предмет на некои расправии, бидејќи дипломатите на ООН собрале 18 милиони долари неплатени преку билети за паркирање помеѓу 1997 и 2002 година.[5]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Will Insure End of Treaty Secrecy; League of Nations to Publish Them in Official Organ, Already Begun. Session Likely This Year Wilson Will Summon It, Following Coming Council Meeting at Rome, The New York Times, May 13, 1920.
- ↑ An Evil Little War, AntiWar.com.
- ↑ The Cyprus Question and the Turkish Position in International Law, Zaim M. Necatigil, 2nd ed., p. 127, 1993.
- ↑ Legal Analysis And Policy Considerations Of The Legal Immunity Held By The International Committee Of The Red Cross, Mona MacDonald, New England International And Comparative Law Annual, October 11, 2002.
- ↑ Unpaid U.N. parking tickets come from usual suspects, The Decatur Daily, Monday, July 10, 2006.
|