Планкова честичка

Планковата честичка, именувана по физичарот Макс Планк, е хипотетичка честичка дефинирана како мала црна дупка чија Комптонова бранова должина е еднаква на нејзиниот Шварцшилдов полупречник. Нејзината маса е на тој начин приближна на планковата маса, а нејзината Комптонова бранова должина и нејзиниот Шварцшилдов полупречник се околу планковата должина. Планковите честички понекогаш се користат како вежба за да се дефинира Планковата маса и Планковата должина. Тие играат улога во некои модели на еволуцијата на универзумот за време на Планковата ера.

Во споредба со протонот, на пример, Планковата честичка би била екстремно мала (нејзиниот полупречник е еднаков на Планковата должина, која е околу 10⁻²⁰ пати поголема од полупречникот на протонот) и помасивна ( планковата маса е 10¹⁹ пати поголема од масата на протонот). Планковата честичка, исто така, би имала многу минливо постоење, испарувајќи поради Хокинговото зрачење по околу 5⋅10^-39 секунди.

Извор

Додека мислењата се разликуваат во однос на нејзината соодветна дефиниција, најчестата дефиниција на планковата честичка е честичка чија Комптонова бранова должина е еднаква на нејзиниот Шварцшилдов полупречник. Ова ја поставува врската:

$\lambda ={\frac {h}{mc}}={\frac {2Gm}{c^{2}}}$

Така правејќи ја масата на таквата честичка:

$m={\sqrt {\frac {hc}{2G}}}$

Оваа маса ќе биде ${\sqrt {\pi }}$ пати поголема од Планковата маса, правејќи ја Планковата честичка 1,772 пати посилна од единицата за Планковата маса.

Нејзиниот полупречник ќе биде Комптоновата бранова должина:

$r={\frac {h}{mc}}={\sqrt {\frac {2Gh}{c^{3}}}}$

Планковата должина ℓ_P е дефинирана како

$\ell _{\mathrm {P} }={\frac {r}{2{\sqrt {\pi }}}}={\sqrt {\frac {\hbar G}{c^{3}}}}$

Димензии

Со користење на горенаведените изведувања можеме да ги замениме универзалните константи h, G и c и да ги определиме физичките вредности за масата и полупречникот на честичката.

Табела 1: Физички димензии на планковата честичка

Параметар	Димензија	Вредност во SI единици
Маса	М	3,85763⋅10-8 кг
Полупречник	L	5,72947⋅10-35 м
Волумен	L3	7,87827⋅10-103 м3
Густина	M L−3	4,89655⋅1094 кг м−3
Живот	T	4,826512⋅10-39 с

Надворешни врски

• "The quasi-steady state cosmology: analytical solutions of field equations and their relationship to observations" - Astrophysics Data Systems
• "Mach's principle: from Newton's bucket to quantum gravity" - Google Books
• "Mysteries of Mass: Some Contrarian Views From an Experimenter"
• "The Gauge Hierarchy Problem and Planck Oscillators" - CERN Document Server
• "The First Turbulence and First Fossil Turbulence"
• "Lecture on Nuclear Physics for Plasma Engineers"
• The Planck Length