Пи1 Лебед

Од Википедија — слободната енциклопедија
Пи¹ Лебед
Податоци од набљудување
Епоха J2000,0      Рамноденица J2000,0 (ICRS)
Соѕвездие Лебед
Ректасцензија 21ч 42м &1000000000056645800000005,66458с[1]
Деклинација +51° 11′ &1000000000022641500000022,6415″[1]
Прив. величина (V) 4,66[2]
Особености
Спектрален тип B3 IV[3]
B−V Боен показател −0,11[2]
Астрометрија
Сопствено движење (μ) Рект: +5,29[1] млс/г
Дек.: −1,78[1] млс/г
Паралакса (π)1.89 ± 0.15[1] млс
Оддалеченост1.700 ± 100 сг
(530 ± 40 пс)
Апсолутна величина (MV)−3,91[4]
Орбита[5]
Период (P)26,33 d
Занесеност (e)0,00
Перицентарска епоха (T)2431306.5 ± 10.0 JD
Аргумент на перицентарот (ω)
(споредна)
0,00°
Полузамав (K1)
(главна)
16,5 км/с
Податоци
π¹ Лебед A
Маса10,1 ± 0,1[3] M
Полупречник5,6[6] R
Сјајност16.538[7] L
Температура18.360 ± 1.100[2] K
Вртежна брзина (v sin i)55[8] км/с
Други ознаки
π¹ Cyg, 80 Cygni, BD+50° 3410, FK5 3733, HD 206672, HIP 107136, HR 8301, SAO 33665.[9]
Наводи во бази
SIMBAD— податоци

Пи¹ Лебед (π¹ Лебед, скратено Пи¹ Леб, π¹ Леб) — двојна ѕвезда[5] во северното соѕвездие, Лебед. Може да се види со голо око, нидејќи заеничката привидна ѕвездена величина од 4,66.[2] Растојанието до системот може грубо да се пресмета со употреба на годишната промена на паралаксата од 1,89 mas,[1] што дава пак растојание од околу 1.700 светлосни години од Сонцето, со плус или минус неколку стотина светлосни години.

Двете составници се означени како Пи¹ Лебед A (официјално именувана како Азелфафаге, традиционалното име за системот)[10] и B.

Именување[уреди | уреди извор]

π¹ Лебед е ѕвезда со Бајерова ознака. Ознаките на двете составници се Пи¹ Лебед A и B изведенки од начинот на запишување според Вашингтонскиот повеќекратен каталог (WMC) за повеќе ѕвездени системи, прифатени и од МАУ.[11]

во употреба е и традиционалното име Азелфафаге, изведено од Арапски ظلف الفرس Дилф ел фарас што значи „коњска трага“ или (најверојатно) ذيل الدجاجة Даил ел дајајах што значи „кокошкина опашка“.[12] Во 2016 година, МАУ организирала работна група за ѕвездени имиња (РГЅИ)[13] да ги катологизира и стандардизира соодветните имиња на ѕвездите. Оваа работна група го одобрила името Азелфафаге за Пи¹ Лебед на 12 септември 2016 година и е вклучено во списокот на одобрени ѕвездени имиња според МАУ.[10] За имињата на членовите на повеќекратни ѕвездени системи, и каде не се користи ознака буква за составните составници, работната групавели дека имињата треба да се доделуваат според сјајноста на составниците[14] - во овој случај најсјајната составница Пи¹ Лебед A.

На Кинески, 螣蛇 (Тенг Ше), значи Летечка змија, и се однесува на астеризам кој се состои од Пи¹ Лебед, Алфа Гуштер, 4 Гуштер, Пи² Лебед, HD 206267, Епсилон Кефеј, Бета Гуштер, Сигма Касиопеја, Ро Касиопеја, Тау Касиопеја, AR Касиопеја, 9 Гуштер, 3 Андромеда, 7 Андромеда, 8 Андромеда, Ламбда Андромеда, Капа Андромеда, Пси Андромеда и Јота Андромеда. Последователно, кинеското име за Пи¹ Лебед е 螣蛇四 (Тенг Ше си, македонски: четвртата ѕвезда во Летечка Змија)[15]

Својства[уреди | уреди извор]

Ова е едноллиниска спектрална двојна ѕвезда со блиска, кружна орбита, со период од само 26,33 денови. Примарната, составница A, е малку развиена B-тип подџиновска ѕвезда со ѕвездена класификација B3 IV.[3] Се проценува дека е со маса 10 пати поголема од масата на Сонцето и со полупречник околу 5,6[6] пати поголем од сончевиот полупречник. Ѕвездата зрачи со сјајност 16.538[7] пати поголема од Сончевата сјајност офд нејзината надворешна атмосфера при делотворна температура од околу 18.360 K.[2] Се претпоставува дека е со старост од 25[3] милиони години и се врти со ѕвездена брзина од 55 км/с.[8]

Наводи[уреди | уреди извор]

{{|refs=

[1]

[2]

[4]

[6]

[7]

[10]

[5]

[3]

[8]

[9]

}}

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 van Leeuwen, F. (2007), „Validation of the new Hipparcos reduction“, Astronomy and Astrophysics, 474 (2): 653–664, arXiv:0708.1752, Bibcode:2007A&A...474..653V, doi:10.1051/0004-6361:20078357.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Soubiran, C.; и др. (June 2010), „The PASTEL catalogue of stellar parameters“, Astronomy and Astrophysics, 515: A111, arXiv:1004.1069, Bibcode:2010A&A...515A.111S, doi:10.1051/0004-6361/201014247.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Tetzlaff, N.; и др. (January 2011), „A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun“, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 410 (1): 190–200, arXiv:1007.4883, Bibcode:2011MNRAS.410..190T, doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17434.x.
  4. 4,0 4,1 Anderson, E.; Francis, Ch. (2012), „XHIP: An extended hipparcos compilation“, Astronomy Letters, 38 (5): 331, arXiv:1108.4971, Bibcode:2012AstL...38..331A, doi:10.1134/S1063773712050015.
  5. 5,0 5,1 5,2 Pourbaix, D.; и др. (2004), „SB9: The ninth catalogue of spectroscopic binary orbits“, Astronomy & Astrophysics, 424 (2): 727, arXiv:astro-ph/0406573, Bibcode:2004A&A...424..727P, doi:10.1051/0004-6361:20041213.
  6. 6,0 6,1 6,2 Pasinetti Fracassini, L. E.; и др. (February 2001), „Catalogue of Apparent Diameters and Absolute Radii of Stars (CADARS)“, Astronomy and Astrophysics (3. изд.), 367 (2): 521–524, arXiv:astro-ph/0012289, Bibcode:2001A&A...367..521P, doi:10.1051/0004-6361:20000451.
  7. 7,0 7,1 7,2 Hohle, M. M.; и др. (April 2010), „Masses and luminosities of O- and B-type stars and red supergiants“, Astronomische Nachrichten, 331 (4): 349, arXiv:1003.2335, Bibcode:2010AN....331..349H, doi:10.1002/asna.200911355.
  8. 8,0 8,1 8,2 Strom, Stephen E.; и др. (2005), „B Star Rotational Velocities in h and χ Persei: A Probe of Initial Conditions during the Star Formation Epoch?“, The Astronomical Journal, 129 (2): 809–828, arXiv:astro-ph/0410337, Bibcode:2005AJ....129..809S, doi:10.1086/426748.
  9. 9,0 9,1 „pi.01 Cyg -- Spectroscopic binary“, SIMBAD Astronomical Database, Centre de Données astronomiques de Strasbourg, Посетено на 2017-02-19.
  10. 10,0 10,1 10,2 „Naming Stars“. IAU.org. Посетено на 16 December 2017.
  11. Hessman, F. V.; Dhillon, V. S.; Winget, D. E.; Schreiber, M. R.; Horne, K.; Marsh, T. R.; Guenther, E.; Schwope, A. et al. (2010). "On the naming convention used for multiple star systems and extrasolar planets". arXiv:1012.0707 [astro-ph.SR]. 
  12. p. 197, Star-names and Their Meanings, Richard Hinckley Allen, New York, G. E. Stechert, 1899.
  13. IAU Working Group on Star Names (WGSN), International Astronomical Union, Посетено на 22 May 2016.
  14. „Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 2“ (PDF). Посетено на 16 December 2017.
  15. AEEA (Activities of Exhibition and Education in Astronomy) 天文教育資訊網 2006 年 7 月 7 日